زانکۆی لیڤەرپوول

زانکۆی لیڤەرپول

Coat of arms
دروشم	بە لاتینی: Haec otia studia fovent
دروشم لە ئینگلیزی	These days of peace foster learning (لە کاتە ئارامەکاندا ژینگەیەک ھەیە کە لەبار بێت بۆ فێربوون و گەشەکردن)[١]
جۆر	گشتیی
دامەزراندن	١٨٨١ – زانکۆ و کۆلێژی لیڤەرپوول[٢] 1884 – پەیوەندیدار بە زانکۆی فیدڕالی ڤیکتۆریا[٣] 1903 – جاڕنامەی شاھانە
Endowment	£184.4 million (2022)[٤]
بودجە	£٦١٢٫٦ ملیۆن (2021–22)[٤]
چانسلەر	وێندی بیتلستوون
جێگری_چانسلەر	پڕۆفیسۆر تیم جۆنس
Visitor	لۆرد و سەرۆکی ئەنجومەن ex officio
ستافی ئەکادیمیا	٣٬١١٠ (٢٠٢١/٢٢)[٥]
ستافی بەرێوەبردن	٣٬٣٨٥ (٢٠٢١/٢٢)[٥]
قوتابیان	28,680 (2021/22)[٦]
Undergraduates	٢٢٬٢٦٥ (٢٠٢١/٢٢)[٦]
Postgraduates	٦٬٤١٥ (٢٠٢١/٢٢)[٦]
شوێن	لیڤەرپوول ، ئینگلتەرا پۆتانەکان: 53°24′22″N 2°58′01″W / 53.406°N 2.967°W / 53.406; -2.967
Campus	Urban
Colours	The University
Affiliations	گرووپی ڕوسیل، EUA, گرووپی ئێن ھەشت، NWUA, AACSB, AMBA, EQUIS, EASN, Universities UK
وێبگە	www.liverpool.ac.uk
پەڕگە:University of Liverpool logo 2007.png

زانکۆی لیڤەرپول زانکۆیەک گشتییە لە لیڤەرپوول، ئنیگڵتەرا، وەکوو کۆلێژێک دامەزراوە لە ١٨٨١. لە ساڵی ١٩٠٣ بە توانای پێدانی بڕوانامە، جاڕنامەی شاھانەی بەدەستھێناوە، ھەروەھا بە یەکێک لە شەش زانکۆ مەدەنییەکانی 'خشتی سوور' ناسراوە. یەکەم زانکۆیە کە بە خشتی سووری ڕەسەن ناودەبرێت. لە سێ لق پێکھاتووە کە لە ٣٥ بەش و قوتابخانە ڕێکخراون.^[٧]

دە براوەی خەڵاتی نۆبێڵ لەنێو خوێندکارانی پێشووی زانکۆکەدان و زانکۆکە زیاتر لە ٢٣٠ خولی پلە یەک لە سەرانسەری ١٠٣ بابەتدا پێشکەش دەکات.^[٨] خوێندکارانی پێشووی بریتین لە بەڕێوەبەرانی جێبەجێکاری کۆمپانیاکانی گڵۆبڵ فاوندێرز، مۆتۆرۆلا، کۆلا، لەنێوان ئەوانی تر. یەکەم زانکۆ بوو لە بەریتانیا کە بەشەکانی لە بواری ئۆقیانووسناسی، دیزاینی مەدەنی، تەلارسازی و بایۆکیمیا دامەزراند. (لە تاقیگەکانی جۆنستن).^[٩] لە ساڵی ٢٠٠٦ زانکۆکە بووە یەکەم زانکۆ لە شانشینی یەکگرتوو کە زانکۆیەکی سەربەخۆی لە چین دامەزراندووە بە ناوی زانکۆی سیان جیاوۆتۆنگ- زانکۆی لیڤەرپوول. بەمەش بووە یەکەم زانکۆی چین و شانشینی یەکگرتوو لە جیھاندا.^{[١٠][١١][١٢]} بۆ وەرزی ٢٠٢١–٢٠٢٢، لیڤەرپوول داھاتی ٦١٢٫٦ ملیۆن پاوەندی ھەبووە، لەنێویاندا ١١٣٫٦ ملیۆن پاوەند لە یارمەتییە توێژینەوە و گرێبەستەکانەوە بووە.

مێژوو

زانکۆ و کۆلێژی لیڤەرپول

زانکۆکە لە ساڵی ١٨٨١ بە ناوی کۆلێژی زانکۆی لیڤەرپوول دامەزراوە.^[٢] لە ساڵی ١٨٨٢، یەکەم خوێندکاری وەرگرتووە، لە ساڵی ١٨٨٤ بووەتە بەشێک لە زانکۆی فیدراڵی ڤیکتۆریا. لە ساڵی ١٨٩٤ ئۆلیڤەر لۆج پرۆفیسۆر، لە زانکۆکە، یەکەم گواستنەوەی ڕادیۆیی گشتی لە جیھاندا ئەنجامدا و دوای دوو ساڵ یەکەم تیشکی ئێکسی نەشتەرگەری لە شانشینی یەکگرتوو ئەنجامدا.^[١٣] چاپخانەی زانکۆی لیڤەرپوول لە ساڵی ١٨٩٩ دامەزراوە، بەمەش دەبێتە سێیەم چاپخانەی زانکۆ لە ئینگڵتەرا؛ و خوێندکارانی ئەم ماوەیەی زانکۆکە لەلایەن زانکۆی لەندەنەوە بڕوانامەی دەرەکییان پێبەخشرا.^[١٤]

باری زانکۆکە

دوابەدوای جاڕنامەیەکی شاھانە و یاسایەکی پەرلەمان لە ساڵی ١٩٠٣، زانکۆکە بووبە بە زانکۆیەکی سەربەخۆ (زانکۆی لیڤەرپوول) کە مافی پێدانی بڕوانامەی خۆی ھەبوو. لە چەند ساڵی داھاتوودا زانکۆکە پێشکەوتنی گەورەی بەخۆیەوە بینی، لەوانە دۆزینەوەی گەیەنکەدەمار لەلایەن بەڕێز چارڵز شێرینگتۆن و کارەکانی ویلیام بلێر-بێل لەسەر چارەسەری کیمیایی لە چارەسەرکردنی شێرپەنجەدا. لە ساڵانی ١٩٣٠ تا ١٩٤٠ بەڕێز جەیمز چەدویک و بەرێز جۆزێف ڕۆتبلات بەشدارییەکی گەورەیان لە پەرەپێدانی بۆمبی ئەتۆمیدا کرد.^[١٣] لە ساڵی ١٩٤٣ تا ١٩٦٦ ئالان داونی، پرۆفیسۆری بەکتریازانی، بەشدار بوو لە بنبڕکردنی نەخۆشی ھاوڵە.

ساڵی ١٩٩٤ زانکۆکە ئەندامی دامەزرێنەری گرووپی ڕوسیل بووە، کە ھاوکاری بیست زانکۆی پێشەنگی توێژینەوەی چڕ بووە، ھەروەھا ئەندامی دامەزرێنەری گرووپی ئێن ھەشت بووە لە ساڵی ٢٠٠٤.

لە ساڵی ٢٠٠٤، سیلڤان لێرنینگ کە دواتر بە زانکۆکانی نێودەوڵەتیی لۆرییەت ناسرا، بووە ھاوبەشی جیھانی بۆ زانکۆی لیڤەرپوول بە شێوەی ئۆنلاین.^[١٥] لە ساڵی ٢٠١٩ ڕاگەیەندرا کە خزمەتگوزاری فێربوونی کاپلان کە بەشێکە لە کۆمپانیای کاپلان،^{[تێبینی ١]} دەبێتە ھاوبەشی نوێ بۆ پرۆگرامە ئۆنلاینەکانی زانکۆی لیڤەرپوول.^[١٦] لۆرییەت بەردەوام بوو لە دابینکردنی ھەندێک ماددەی وانەوتنەوە بۆ خوێندکارانی تا ساڵی ٢٠٢١.^[١٧]

زانکۆکە دە براوەی خەڵاتی نۆبڵی بەرھەمھێناوە، لە بوارەکانی زانست، پزیشکی، ئابووری و ئاشتیدا. براوەکانی بریتین لە پزیشک ڕۆناڵد ڕۆس، فیزیازان چارڵز گلۆڤەر بارکلا، فیزیازان چارڵز گلۆڤەر بارکلا، فیزیازان ماڕتن لویس پێڕڵ، پزیشکی فیزیۆلۆژی چارڵز شێرینگتۆن، پزیشک جەیمز چەدویک، کیمیازان بەڕێز ڕۆبێرت ڕۆبنسن، کیمیازان ھار گۆبید خورانا، پزیشکی فیزیۆلۆژی ڕۆدنی پۆرتەر، ئابووریناس ڕۆناڵد کۆس و پزشک جۆزێف ڕۆتبلات، ھەروەھا بەڕێز ڕۆناڵد ڕۆس یەکەم براوەی خەڵاتی نۆبێڵی بەریتانی بوو لە ساڵی ١٩٠٢. زانکۆکە ھەروەھا پەیوندیداریشە بە پرۆفیسۆران ڕۆناڵد فین و بەڕێز سیریل کلارک کە بەیەکەوە و بە ھاوبەشی براوەی خەڵاتی توێژینەوەی پزیشکی کلینیکی لاسکەر-دیباکی بوون لە ساڵی ١٩٨٠. و بەڕێز دەیڤید وێزەرۆڵ کە خەڵاتی دەستکەوتی تایبەتی لاسکەر-کۆشلاند لە زانستی پزیشکیدا لە ساڵی ٢٠١٠ بەدەستھێنا. ئەم خەڵاتانەی لاسکەر بە شێوەیەکی گشتی بە نۆبێڵی ئەمریکا ناسراون.^[١٨]

تێبینییەکان

1. کۆمپانیای کاپلان: کۆمپانیایەکی نێودەوڵەتی خزمەتگوزاری پەروەردەیییە کە خزمەتگوزاری پەروەردە و ڕاهێنان پێشکەش بە کۆلێژ و زانکۆ و تاکەکان دەکات لە سەرانسەری جیھان.

سەرچاوەکان

• بەشداربووانی ویکیپیدیا، «University of Liverpool»، ویکیپیدیای ئینگلیزی. سەردان لە ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣.

1. «University Regalia» (PDF). liv.ac.uk. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٥ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٤ ھێنراوە.
2. «History of the University». University of Liverpool. ٢٧ی ئازاری ٢٠٠٧. لە ڕەسەنەکە لە ٢ی ئەیلوولی ٢٠٠٧ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٠ی ئەیلوولی ٢٠٠٧ ھێنراوە.
3. http://www.legislation.gov.uk/ukla/2004/4 University of Manchester Act 2004. legislation.gov.uk (4 July 2011). Retrieved on 14 September 2011.
4. «Financial Statements for the Year to 31 July 2022» (PDF). University of Liverpool. p. 20. لە ١٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
5. «Who's working in HE?». www.hesa.ac.uk.
6. «Where do HE students study? | HESA». www.hesa.ac.uk.
7. «Management School Triple Crown Accredited – University of Liverpool Management School Accreditation and Rankings». liv.ac.uk/management.
8. «Our Nobel Prize winners». University of Liverpool. لە ڕەسەنەکە لە ١٧ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٧ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.
9. «Facts and figures: Our courses - University of Liverpool». ١٨ی ئابی ٢٠٠٧. لە ڕەسەنەکە لە ١٨ی ئابی ٢٠٠٧ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
10. «Our Universities – University of Liverpool». Russell Group. لە ڕەسەنەکە لە ١ی ئابی ٢٠١٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٩ی تەممووزی ٢٠١٣ ھێنراوە.
11. «University of Liverpool – News». News.liv.ac.uk.
12. Xi'an Jiaotong-Liverpool University#cite note-0
13. «A brief history of the University – University of Liverpool». لە ڕەسەنەکە لە ١١ی ئایاری ٢٠٠٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٢ی ئایاری ٢٠٠٩ ھێنراوە.
14. «Student lists». لە ڕەسەنەکە لە ١٤ی ئەیلوولی ٢٠١٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ١١ی ئازاری ٢٠١٣ ھێنراوە.
15. «Laureate Online Education and K.I.T. eLearning B.V. , the eLearning partner of the University of Liverpool, announce name change» (PDF).
16. «New partner announced for University's online learning provision». news.liverpool.ac.uk. ١٣ی ئایاری ٢٠١٩. لە ٤ی تەممووزی ٢٠١٩ ھێنراوە.
17. «Laureate Online Education». لە ڕەسەنەکە لە ٣٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
18. «Awards | The Lasker Foundation». The Lasker Foundation. لە ٢٩ی ئەیلوولی ٢٠١٦ ھێنراوە.

بەستەرە دەرەکییەکان

کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە زانکۆی لیڤەرپول تێدایە.

• دەروازەی زانکۆ
• دەروازەی شانشینی یەکگرتوو
• دەروازەی زانکۆکان