سەنجەق بەگ
سەنجەق بەگ یان سەنجاک‒بەی یان بەتەنیا بەگ، ئەو نازناوە بوو کە لە ئیمپراتۆریەتیی عوسمانیدا بە ئەفسەرێکی پلە باڵایە دەوترا، بەڵام بە زۆری وەک پاشا نابیندرێت، و زۆرتر بۆ فەرماندەیی سەربازی و ئیداری قەزایەک (یان سەنجەق) دامەزرابوو.[١] لێرەوە نازناوی عەرەبی ھاوتای ئەمیر لیوا (أمیر لواء)[٢] داندرا لە بەرامبەر والی یان پارێزگارێکی تری سەنجەق.
وەک فەرمانگە ئیدارییەکانی تری سەرەتای عوسمانییەکان، سەنجەق بەگ سەرچاوەیەکی سەربازیی ھەبووە: زاراوەی سەنجاک (لیڤا) بە واتای «ئاڵا»یان «ناوەند» دێت و ئەو نیشانەیەی دیاری دەکرد کە لە کاتی جەنگدا، سوارچاکەکان لە ناوەندی قەزا دیاریکراوەکاندا کۆ دەکرانەوە. سەنجەق بەگ لە بەرامبەردا ژێرفەرمانی بەیلەر بەگێک بووە کە ویلایەتێکی بەڕێوە دەبرد و فەرماندەیی سەنجەق بەگی دەکرد لە شەڕدا. بەم شێوەیە پێکھاتەی فەرماندەیی لە بەرەکانی شەڕدا لە پلەبەندی حکوومەتی پارێزگاکان دەچوو.[٣]
ئۆفیسی سەنجاک-بەی لە ئۆفیسی بەیلەر بەگ دەچوو بەڵام لە ئاستێکی کەمتردا. وەکو بەیلەر بەگ،[ژێدەر پێویستە] سەنجەق بەگ داھاتەکەی لە مزگەوت و یەکە کارگێڕییەکانی حوکومەت وەردەگرت، کە بەزۆری لە داھاتی شارۆچکە و بەندەرەکانی سنووریی سەنجەقەکەی پێکھاتبوو.[٣] لەناو سەنجەقەکەی خۆیدا، پارێزگارێک لە سەرووی ھەموو شتێکەوە بەرپرسیار بوو لە پاراستنی ڕێکوپێکی سەنجەق، و بە ھاوکاری کارکەر و سەربازەکانی، سزای ستەمکارانیان دەدا و دز و جەردەکانیان دەستگیر دەکرد؛[٤] بۆ ئەمەش بەزۆری نیوەی ئەو غەرامانەی کە بەسەر خراپەکاراندا دەسەپێندرا، نیوەی داھاتەکەی دەدرا بە خاوەن زەوی و زارەکان. پارێزگارەکانی سەنجەقیش ئەرکی دیکەیان ھەبوو، بۆ نموونە بەدواداچوون بۆ باندەکان، و لێکۆڵینەوە لە کافرەکان، دابینکردنی پێداویستی بۆ سوپا، یان ناردنی کەرەستە بۆ دروستکردنی کەشتی، بە فەرمانی سوڵتانەکان.[٥][٣]
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ Nolan، Cathal J. (2006). The age of wars of religion, 1000-1650: an encyclopedia of global warfare and civilization. Greenwood Publishing Group. لاپەڕە ٧٧. ژپنک ٩٧٨-٠-٣١٣-٣٣٧٣٣-٨.
- ^ Elouafi، Amy (2007). Being Ottoman. UC Berkeley. لاپەڕە ٧٣.
the Arabic equivalent of Ottoman terms (for example the amir liwa for sanjak beyi).
- ^ ئ ا ب Imber، Colin (٢٠٠٢). «The Ottoman Empire, 1300-1650: The Structure of Power» (PDF). لاپەڕە ١٧٧–٢٠٠. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٢٦ی تەممووزی ٢٠١٤ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
- ^ Bešlija، Sedad (2017). «O poziciji i imenima hercegovačkih sandžakbegova u osmanskoj administraciji u 17. stoljeću». Prilozi (بە Bosnian) (46): ٥٣–٧٤. ISSN ٠٣٥٠-١١٥٩.
{{cite journal}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر) - ^ Sinclair، T. A. (٣١ی کانوونی یەکەمی ١٩٨٩). Eastern Turkey: An Architectural & Archaeological Survey, Volume I (بە ئینگلیزی). Pindar Press. ژپنک ٩٧٨-٠-٩٠٧١٣٢-٣٢-٥.
