عیماد عەقل

عیماد عەقل
عماد عقل
لەدایکبوون19 June 1971
مەرگ٢٤ی تشرینی دووەمی ١٩٩٣(١٩٩٣-١١-٢٤) (٢٢ ساڵ ژیاوە)
نەتەوەفەلەستینی
ئایینئیسلام
پیشەی سەربازی
دڵسۆزی Palestinian National Authority (حەماس)
خزمەت/لقکەتیبەکانی شەھید عیزەدین قەسام


عیماد عەقل (بە عەرەبی: عماد عقل ١٩٧١–١٩٩٣) یەکێکە لەدامەزرێنەر و فەرماندەی لیواکانی عیزەدین قەسام باڵی سەربازی حەماس. لەلایەن ھێزەکانی بەرگری ئیسرائیلەوە کوژرا.

ژیاننامە

[دەستکاری]

عیماد لە ١٩ی حوزەیرانی ١٩٧١[١] لە کەمپی پەنابەرانی جەبەلییە لە باکووری کەرتی غەززە لەدایک بووە، لە خێزانێک کە دوای شەڕی ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ گوندی بەرعیر (بە عەرەبی: برعیر)، نزیک مەجدەل.[٢] کە ئەمڕۆ بە ئەشقەلۆن ناسراوە.

بە گوتەی عادل برا گەورەکەی، عیماد زیاتر حەزی لە جوگرافیا بووە نەک سیاسەت. دەوترێت لە قوتابخانە سەرەتایییەکەیدا زیرەکترین خوێندکاری پۆلەکە بووە و دواتر یاریدەدەری مامۆستاکەی بووە لە قوتابخانەی ئامادەی دا. بەشێک لە کەسوکارەکەی دەستگیرکران، لەنێویاندا وەلیدی ئامۆزای. لە ئەنجامی شەڕە ئاگرینەکاندا کەسوکارە دوورەکانی بە تەقەی سەربازانی ئیسرائیل کوژران. دواتر پەیوەندی بە حەماسەوە کرد. لە ٢٣ی ئەیلوولی ١٩٨٨، عیماد و براکەی لەسەر ئەندامێتی لە حەماس دەستگیرکران.[٣]

دوای ئەوەی لە زیندان ئازاد بوو، بوو بە شەڕکەر لە کەرتی غەززە. بەھۆی زۆرێک لە جلوبەرگەکانییەوە بە «جنۆکە» ناسرا، لەنێویاندا خۆی وەکو دانیشتوویەکی جوولەکە بە کەللەسەرێکەوە پۆشیبوو. لە سەرەتای نەوەدەکانی سەدەی ڕابردوودا، عیماد لە پێشەنگی لیستی داواکراوانی ئیسرائیلدا بوو، بەھۆی ڕۆڵی گوماناوی لە کوشتنی ١١ سەربازی ئیسرائیلی و مەدەنییەکی ئیسرائیلی و چوار زانیاریدەری فەلەستینی لە زنجیرەیەک ھێرشدا. بەپێی وتەی براکەی، عیماد لە ساڵی ١٩٩١دا ئاماژەی بەوە کردووە، «ئیسرائیلییەکان بەدوای مندان و بەردەوام دەبن لە شوێنکەوتنم تاوەکو من بەرپەرچی دەدەمەوە و دواتر بە دەستی ئەوان دەمرم و، بەم ھۆیەشەوە دەچمە بەھەشت».[٣]

عیماد عەقل فەرماندە و ڕاھێنەری محەممەد زەیف بووە، کە لە ساڵی ١٩٩٣دا دوای عیماد عەقل بووە فەرماندەی لیواکانی قەسام[٤]

لە ٢٤ی تشرینی دووەمی ١٩٩٣، زانیاریدەرێکی فەلەستینی، شوێنی عیماد عەقلی بە ھێزەکانی بەرگری ئیسرائیل ڕاگەیاند. عیماد عەقل لەگەڵ سەربازانی دیکەی بزووتنەوەی حەماس لە ماڵێک لە شوجاعییە لە کەرتی غەززە خۆی حەشاردابوو. دوای چەند کاتژمێرێک لە گەمارۆدانی گەڕەکەکە، عیماد عەقل ھەوڵی ھەڵھاتنی دا و دەستبەجێ لەلایەن سەربازانی ئیسرائیلەوە تەقەی لێکرا. لە کاتی مردنیدا، ڕۆژنامەنووس ڕۆبەرت فیسک، عیماد عەقل بە «گرنگترین چالاکوانی حەماس کە تا ئێستا لەلایەن سوپای ئیسرائیلەوە تەقەی لێکرابێت» ناوبرد. سەربازانی ئیسرائیل عیماد عەقلیان لە گۆڕستانێک لە کەمپی جەبالیا بە خاک سپێردرا. بۆ خۆپاراستن لە خۆپیشاندانی لایەنگرانی عیماد عەقل، شەوانە ناشتنەکەیان ئەنجامدا.[٣]

لە ساڵی ١٩٩٥ حەماس ئەندامی باڵای وەلید حەمدییەی دەستگیرکرد بەھۆی پێدانی زانیاری بە ئیسرائیل کە بووە ھۆی گیانلەدەستدانی عیماد عەقل و چوار سەرکردەی باڵای سەربازی دیکەی حەماس. لە ساڵی ٢٠٠٢ حەمدییە بە تەقەکردن سزای لەسێدارەدانی بەسەردا سەپێندرا.[٥]

میرات

[دەستکاری]

حەماس لە ساڵی ٢٠٠٩ فیلمێکی ژیاننامەیی بڵاوکردەوە کە تێیدا ئاھەنگی ژیان و شەھیدبوونی عیماد عەقلی دەگێڕایەوە.[٦] فیلمەکە لەلایەن مەحمود زەھار پیاوی بەھێزی بزووتنەوەی حەماس و وەزیری ناوخۆ فەتحی حەمماد نووسراوە. مەجید جوندییە دەرھێنەری فیلمەکەیە.[٦]

ئەمانەش ببینە

[دەستکاری]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ «حرب غزة: من ھم أبرز قادة حماس الذین "اغتالتھم" اسرائیل؟». BBC News (بە عەرەبی). ١٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣. لە ٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
  2. ^ «Imad Akl: the masked man with the "seven souls"». Al Jazeera. لە ١١ی ئایاری ٢٠٢٤ ھێنراوە.
  3. ^ ئ ا ب Fisk، Robert (9 November 1993). «Hamas mourns its greatest martyr: Robert Fisk in Marj al-Zohour, southern Lebanon, hears how a Palestinian came to die for the Islamic 'revolution' in Israel». The Independent. London. لە 28 September 2020 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
  4. ^ al-Mughrabi، Nidal (2014-08-14). «Deep underground, Mohammed Deif shapes Hamas war with Israel». Reuters. لە 10 August 2023 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  5. ^ «Palestinian Authority: Death Penalty». Amnesty International. ٢١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٢. لە ٢٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
  6. ^ ئ ا «Gaza's second feature film revisits resistance theme» (PDF). Kuwait Times. 31 January 2014. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٢٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣ ئەرشیڤ کراوە. لە 20 November 2023 ھێنراوە. {{cite news}}: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ= و |archive-url= دیاری کراوە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)