فیداییەکانی سەددام
| فیداییەکانی سەددام | |
|---|---|
 | |
| دامەزران | ١ی کانوونی دووەمی ١٩٩٥ |
| دامەزرێنەر | سەددام حوسێن |
| وڵات | عێراق |
| جێ | تکریت |
| کۆتاییھاتن | ١ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٣ |
| بە فەرماندەیی | عودەی سەددام حوسێن، قوسەی سەددام حوسێن |
فیداییەکانی سەددام، ھێزێکی سەربازیی سەر بە حیزبی بەعس و سەددام حوسێن بوو لەنێوان ساڵانی ١٩٩٥ تا داگیرکردنی عێراق لە ساڵی ٢٠٠٣، و بەشێک نەبووە لە سوپای عێراق بەڵکو ڕاستەوخۆ پەیوەندی بە سەرۆکایەتی کۆماری عێراقەوە ھەبوو، سەرکردەکانیش لە ڕێگەی کوڕەکەیەوە، عودەی سەددام حوسێن، فەرمانی سەرۆک سەددام حوسێنیان پەیڕەو دەکرد، کە سەرپەرشتی ئەم ھێزانەیان دەکرد. ئەوان بە کەسانێکی زۆر دڵسۆز دادەنران بۆ سەرۆک کۆمار سەددام حوسێن. زۆرێک لە عێراقی و عەرەبەکان تێیدا خۆبەخش بوون و مەشق و ڕاھێنانی زۆریان پێکرابوو.[١] [٢] [٣]
سەرھەڵدانی ڕێکخراوەکە
[دەستکاری]فیداییەکانی سەددام لەسەر پێشنیاری عودەی و بە سەرپەرشتی ئەو لە ٧ی تشرینی یەکەمی ١٩٩٤ دامەزرا، ژمارەکەی لەو کاتەدا نزیکەی ١٠ ھەزار بۆ ٢٥ ھەزار کەس بوو، لە ساڵی ١٩٩٨ لە ڕێکخراوەکە لقێکی تر دروست بوو، بە ناوی بەچکەشێرەکانی سەددام بۆ ئامادەکردن و ڕاھێنانی گەنجانی نێوان ١٠ بۆ ١٥ ساڵ. و عودەی باڵاترین بەرپرس بوو - بە پێی ئەو پۆستە - (سەرپەرشتیاری فیدایینەکانی سەددام)، ئیدارەی سەربازیی فیداییەکان بەرپرسی سەرۆکی ئەرکان بە پلەی فەریق ڕووکن، لەگەڵ سکرتارییەت لەنێوان سەرۆکایەتی ئەرکان و نووسینگەی سەرپەرشتیاری، و ژمارەی ھێزەکانی ئەوکات ٢٠ ھێز بووە (لە ھەر پارێزگایەک ھێزێک ھەیە، و بەغدا دوو ھێزی ھەیە، لەگەڵ ھێزێکی مانگرتنی ناوەندی، سەرەڕای ئەوەش، سەرۆکی ئەرکانی فیداییەکانی سەددام چەندین بەش و پێکھاتەی ھەیە، لەوانە: (قوتابخانەی مەشقکردن - کەتیبەی ھەواڵگری - بەچکەشێرەکان - کۆگای نموونەیی ھتد)، و ئەندامانی فیداییەکانی سەددام بە ئەفسەر و پلەدارەکان جیا دەکرێنەوە بە لەبەرکردنی جلوبەرگی ڕەشی تەواو کە لە قۆڵی ڕاستدا نیشانەی فیداییەکان و لە قۆڵی چەپدا ئاڵای عێراقی لەسەرە.[٤]
ئەرکەکان
[دەستکاری]ئەرکی مەبەستدار لە دامەزراندنی فیداییەکان، کۆنترۆڵکردنی بەغدا بوو ئەگەر نەیاران دژی دەسەڵات ڕاپەڕین، سەرەتا تەنیا ئەرکی ئەمنی پێدەسپێردرا، ھەموو چین و توێژەکانی کۆمەڵگاش دەتوانن پەیوەست بن بە پێکھاتەکەوە، وەک خوێندکار و مامۆستا و فەرمانبەر و پزیشک و جووتیار .ئەندامێتیش ئیختیاری بوو، بەو پێیەی بەعسییەکان قوتابییەکانیان ھەڵدەبژارد لە قوتابخانەی ناوەندی و ئامادەیی بۆ چوونە نێو فیداییەکانن سەددام و دەیانبەن بۆ ھۆڵە داخراوەکان لە بەشە حیزبییەکانی ئارەزووی خۆیان، و ئامادەبوونیان ڕۆژێکە لە مانگێکدا لە ڕۆژانی ئاساییدا، بەڵام لە بارودۆخی نائاساییدا، ھەمووان دەبێت ئامادەبن و لەنێو ئەو ئەرکانەی کە بەم دامەزراوەیە سپێردرابوون، نەھێشتنی گەندەڵی و قاچاخچێتی بە ئاسەوارە کۆنەکان و ساختەچی و باندە ڕێکخراوەکان بوو، ھەروەھا ئەرکی تەسفییەکردنی خانەکانی قەحبەخانە، کە لەلایەن سەرۆکەوە بە شێوەیەکی شەخسی ڕاسپێردرابوو.
ئامانجەکان
[دەستکاری]ئەو ئامانجانەی حکوومەت بۆ دامەزراندنی فیداییەکانی سەددام ڕای گەیاندبوو، پێکھێنانی ھێزێکی خۆبەخشی نیشتمانی بوو کە بەشێک لە ئەرکەکانی بەرگریکردن لە نیشتمان و گەل لە چوارچێوەی ئەو بیرۆکەیەدا کە ھەموو ھێزێک لە گەلدا دەبێت مەیدانی نەتەوەیی خۆی ھەبێت و ڕۆڵی خۆی ھەبێت لە پاراستنی نیشتمان و گەل لە ھەر پیلانێک یان کارێکی دەرەکی و لە ھەر دەستکاریکردنێک لە ژیانی ناوخۆدا. ھێزەکە ئامانجی ئامادەکردنی ئەو چەکدارانەیە کە باوەڕیان بە خودا و نیشتمان و سەرۆک ھەیە و ئامانجەکانی حیزبی بەعس، و شۆڕشی ١٧–٣٠ی تەممووز، بەرگری لە عێراق و بەدیھێنانی ئەو ئەرکەی کە پێی سپێردراوە لە ھەلومەرج و بارودۆخی جۆراوجۆردا، بە کاراییەکی بەرزەوە لە بەرامبەر ھەر پیلانگێڕییەک یان دەستدرێژییەکدا.
دوای ڕووخانی بەغدا
[دەستکاری]دوای داگیرکردنی عێراق لە ساڵی ٢٠٠٣ و نەھێشتنی حکوومەتی سەددام کۆتایی ھات، فیداییەکانی سەددام لە بەغدا و باقی پارێزگاکان جێگیر بوون، بەو پێیەی لە ھەر پارێزگایەک بارەگایەکی فەرماندەیی ھەبوو، و ھێرشیان ئەنجام دەدا لە دژی ھێزەکانی ئەمریکا، بەتایبەتی لە شەڕەکانی فڕۆکەخانەی نێونەتەوەیی سەددام، ناسریە، پردی دیالە لە نزیک بەغدا و شەڕی ئەعزەمییە لە ٩ی نیسانی ٢٠٠٣، و ئەرکی یاخیبوونیشیان ھەبوو کە لەم ماوەیەدا ئەندامانی ڕێکخراوەکە جلوبەرگی مەدەنییان لەبەردا بوو، کە ناسینەوەیان قورس بوو و پاساوی بە ئەمریکییەکان بەخشی کە خەڵکی مەدەنی بکەنە ئامانج.
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ «The hidden hand behind the Islamic State militants? Saddam Hussein's». www.washingtonpost.com. لە ڕەسەنەکە لە 17 مايو 2018 ئەرشیڤ کراوە.
{{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=(یارمەتی) - ^ Q&A: What is the Fedayeen Saddam?
- ^ «IRAQ: What is the Fedayeen Saddam?». cfr.org. لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی تشرینی دووەمی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
- ^ https://web.archive.org/web/20221017182204/https://www.thiqar.net/Art.php?id=46292
 |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە فیداییەکانی سەددام تێدایە. |