لونا ١١
لونا ١١ ئەرکێکی بۆشایی ئاسمانی بێ تیمی بەرنامەی لونای یەکێتی سۆڤیەت بوو. ھەروەھا ناوی لونیک ١١ بوو، فڕۆکەی لونا ١١ لە سەکۆیەکی خولگەی زەوییەوە بەرەو مانگ ھەڵدرا و لە ٢٧ی ئابی ١٩٦٦ ھاتە ناو خولگەی مانگەوە.[١]
تێڕوانینێکی گشتی
[دەستکاری]ئامانجەکانی ئەم ئەرکە بریتی بوون لە لێکۆڵینەوە لە:
- دەردانی گاما و تیشکی ئێکس لە مانگدا بە مەبەستی دیاریکردنی پێکھاتەی کیمیایی مانگ.
- ناتەواوییەکانی کێشکردنی مانگ.
- چڕبوونەوەی چەمی نەیزەکەکان لە نزیک مانگ.
- توندی تیشکی خۆرەبا لە نزیک مانگ.
١٣٧ گواستنەوەی ڕادیۆیی و ٢٧٧ سوورانەوە لە خولگەی مانگ بە سەرکەوتوویی پێش ئەوەی پاترییەکان لە ١ی تشرینی یەکەمی ١٩٦٦ لەکاربکەون. ئەم کەشتییە بۆ گرتنی یەکەم وێنەی ڕووی مانگ لە خولگەی مانگەوە دیزاین کراوە، ئامانجێکی لاوەکی بەدەستھێنانی زانیاری بوو لەسەر چڕیی بارستەیی (ماسکۆنەکان) لەسەر مانگ کە بۆ یەکەمجار لەلایەن لونا ١٠ دۆزرایەوە، کۆمەڵێک ئامێری زانستی (لەگەڵ سیستەمێکی وێنەگرتن ھاوشێوەی ئەو سیستەمەی کە لە کەشتی ئاسمانی زۆند ٣ بەکارھات بوو) جێگەی کەپسولی بچووکی لاندەری گرتەوە کە لە گەشتە نەرمەکانی نیشتنەوەدا بەکاردەھێنرا. ڕوونی وێنەکان ١٥ بۆ ٢٠ مەتر بووە. بۆ کەمکردنەوەی ئەو کێشانەی کە بەھۆی زیانگەیاندن بە فیلمەکە بەھۆی تیشکی خۆرەوە دروست دەبن، پلان دانرابوو لە ماوەی ٢٤ کاتژمێری یەکەمی خولگەی مانگدا ھەموو وێنەکان بگیرێت، تاقیکردنەوەیەکی تەکنەلۆژی بریتی بوو لە تاقیکردنەوەی کارایی گواستنەوەی گێڕ لە بۆشاییدا وەک تاقیکردنەوەیەک بۆ ڕۆڤەرێکی مانگی داھاتوو.[٢]
لونا ١١ کە تەنھا دوو ھەفتە دوای بەرنامەی خولگەی مانگی ئەمریکی ھەڵدرا، لە کاتژمێر ٢١:٤٩ GMT لە ٢٧ی ئابی ١٩٦٦ ھاتە ناو خولگەی مانگەوە، لە کاتی ئەرکەکەدا کامێرای کەشتییەکە نەیتوانی وێنەی بەکارھێنەر بگەڕێنێتەوە، چونکە کەشتییە ئاسمانییەکە ئاراستەی دروستی لەدەستدا بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی ڕووی مانگ کاتێک شتێکی نامۆ لە نۆزڵی یەکێک لە پاڵنەرەکانی کۆنترۆڵکردنی ھەڵوێستدا جێگیر بوو. ئامێرەکانی تر بەبێ ھەڵە کاریان دەکرد پێش ئەوەی ئەرکەکە بە فەرمی لە ١ی تشرینی یەکەمی ١٩٦٦ کۆتایی پێبێت دوای ئەوەی دابینکردنی کارەبا تەواو بوو.[٣]
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ ئولیڤی، پائۆلۆ؛ هارلاند، دەیڤد م (٢٠٠٤). پێشەنگەکانی مرۆڤ و ڕووپێوی ڕۆبۆتەکانی گەڕان بەدوای مانگدا. سپرینگەر. ل. ٧٢.
- ^ ئولیڤی، پائۆلۆ؛ هارلاند، دەیڤد م (٢٠٠٤). پێشەنگەکانی مرۆڤ و ڕووپێوی ڕۆبۆتەکانی گەڕان بەدوای مانگدا. سپرینگەر. ل. ٧٤.
- ^ «"ناسا - کەشتی ئاسمانی - وردەکارییەکانی ڕێڕەو"».
بەستەرە دەرەکییەکان
[دەستکاری]- زاریا - کرۆنۆلۆژیای بەرنامەی لونا ١ی تەممووزی ٢٠٢٢ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
