مات سمیس | |
---|---|
لەدایکبوون | ماسیوو ڕۆبێرت سمیس ٢٨ی تشرینی یەکەمی ١٩٨٢ نۆرسامپتۆن، ئینگلتەرا |
پیشە | ئەکتەر |
چالاکبوون | ٢٠٠٣–ئێستا |
ئایین | بێخوایی |
ماسیوو ڕۆبێرت سمیس (بە ئینگلیزی: Matthew Robert Smith؛ لەدایکبووی ٢٨ی تشرینی یەکەمی ١٩٨٢ ئەکتەرێکی بەریتانییە) ناسراوە بە ڕۆڵەکانی وەک بەرجەستەکردنی یازدەیەمین دکتۆر لە زنجیرە درامای (دکتۆرەکە کێیە) لە بەرھەمھێنانی کەناڵی بی بی سی شازادە فیلیپ لە زنجیرەی درامای تاج لە نێتفلیکس، کە دواتر بۆ خەڵاتی Primetime Emmy Award پاڵێورا.
سمیس لە سەرەتایە ھیوای خواست ببێتە یاریزانی تۆپی پێ بەڵام، بەھۆی شکانی چەند ئێسکێکی لەشی ناچاری کرد لە وەرزشەکەی بێتە دەرەوە. دوای ئەوەی بەشداری لە شانۆی لاوانی نەتەوەیی کرد و لە زانکۆی ئەنگلیای ڕۆژھەڵات کاری ھونەری و نووسینی داھێنەرانەی دەکرد، لە ساڵی ٢٠٠٣ بوو بە ئەکتەر، لە شانۆکانی کوشتن لە کەنیسەکە، فرێش کیڵس، کوڕانی مێژوو و لە کەنار دەریا فراوانەکانی جیھان لە شانۆکانی لەندەن دا نمایش کرا. درێژکردنەوەی دووبارەکاری بۆ شانۆی West End، لەو کاتەوە لە قۆناغی نواندنی لەگەڵ ڕۆڵەکانی Swimming with Sharks لەگەڵ Christian Slater نمایشی کرد،[١] دوای ساڵێک دوای نمایشێکی بە ڕەخنەگرانە بە ڕۆڵی Henry لە That Face.[٢]
یەکەم ڕۆڵی تەلەڤیزیۆنی سمیس لە ساڵی ٢٠٠٦ بوو. بە ڕۆڵی Jim Taylor لە کەناڵی بی بی سی پەخشکرا، لە نواندنی Philip Pullman لە The Ruby in the Smoke و The Shadow in the North، لەکاتێکدا یەکەم ڕۆڵی سەرەکی لە تەلەڤیزیۆن وەک دانی ھات لە زنجیرەیەک لە بی بی سی لە زنجیرەی Party Animals لە ٢٠٠٧ سمیس، کە لە مانگی یەکی ساڵی ٢٠٠٩ دا بە یانزەیەمین لە کارپێکردنی (دکتۆرەکە کێیە) ڕاگەیەنرا، گەنجترین کەس بوو بۆ وێناکردنی ئەو کاراکتەرە.[٣] زنجیرەکەی جێھێشت لە کۆتایی ڕۆژێکی تایبەتی وەک کریسمسی ٢٠١٣.[٤] لە فیلمدا لە (Womb)(٢٠١٠) دا ئەستێرەی کردووە و بەرجەستەکردنی فیزیکی سکاینێتی لە تێرمینتۆر جینیسی (٢٠١٥) دا وێنا کردووە.[٥][٦]
ماسیوو ڕۆبێرت سمیس لە ٢٨ی تشرینی یەکەمی ١٩٨٢ لە نۆرسامپتۆن لە دایکبووە.[٧] کوڕی لین و دەیڤد سمیس.[٨] خوشکێکی ھەیە بە ناوی لۆرا جاین، کە یەکێک بوو لەو سەماکەرانەی گۆرانی Eric Prydz لە ساڵی ٢٠٠٤دا پەخشکرا.[٩] سمیس لە قوتابخانەی سەرەتایی لە نۆرسامپتۆن بۆ کوڕان خوێندووە و دواتر چووەتە کۆلێژی ئاڵتۆن. باپیری یاری تۆپی پێی بۆ ھەرێمی نوتس کردووە و سمیس پلانی ئەوەی ھەبوو یاری تۆپی پێ بکات، ھەروەھا بۆ تیپەکانی گەنجانی شارۆچکەی نۆرسامپتۆن و دارستانی ناتینگھام و لیستەر سیتی یاری کردووە، کە ١٠ ساڵ بوو. کاتێک بووەتە کاپتنی تیمی گەنجانی ئەم دوایە،[١٠] برینێکی زۆر بە دواوە بوو کە تووشی شکانی ئێسک بوو، نەیتوانی بەردەوام بێت لە پیشەی تۆپی پێ.[١١][١٢] سمیس لە سەرەتایە حەزی بەکاری نواندن نەدەکرد، دوای دەرھێنەری سمیس بەبێ ڕەزامەندی سمیس واژووکردنی بۆ بەرھەمە شانۆیییەکان بەبێ ڕەزامەندی خۆی وەرگرت. دوای ئەوەی لە دوو زنجیرە شکستی بە کارەکانی خۆی نا، مامۆستاکەی کارێکی تری نواندنی بۆ ڕێکخستن ئەویش Twelve Angry Men. ھەرچەندە بەشداری لەم شانۆیەدا کردووە بەڵام، ڕەتیکردەوە بەشداری لە فیستیڤاڵی دراماکەدا بکات کە مامۆستاکەی خۆی بۆی واژووکردووە چونکە، خۆی وەک یاریزانی تۆپی پێ بینیووە و پێی وایە نواندن زیان بە ژیانی کۆمەڵایەتی خۆی دەدات. ٢ مامۆستای دراماکەی بەردەوام بوو لە کۆتاییدا ڕازی کرد بچێتە ناو شانۆی لاوانی نەتەوەیی لە لەندەن.
دوای جێھێشتنی قوتابخانە، سمیس لە زانکۆی ئەنگلیای ڕۆژھەڵات، کاری نووسینی دراما و داھێنەرانەی خوێند، کە لە ساڵی ٢٠٠٥ تەواو بووە.[١٣] ھەر لە ٢٠٠٥دا[١٣] یەکەم ڕۆڵی شانۆیی وەک بەشێک لە شانۆی لاوانی نەتەوەیی تۆماس بێکێت لە کوشتن لە کلێدرال و باسوونی ماستەر و مارگەریتا بوو. ڕۆڵی ئەو لە دواتردا بریکار و یەکەمین کاری پیشەیی خۆی، فرێش کیڵس و لە کەنارەکانی جیھانی پاندا بۆ پەیدا کرد. ڕۆڵە پیشەگەرییە نوێیەکانی وای لێکرد کە بەدوای ڕێککەوتن دا بگەڕێت لەگەڵ زانکۆکەیدا تا بتوانێت لە ساڵی کۆتایی خوێندنیدا بەبێ ئامادەبوونی لە وانەکان تەواو بکات.[١٤] سمیس ئێستا حەزی لە نواندن و وەرزشە.
یەکەم ڕۆڵی تەلەڤیزیۆنی سمیس وەک جیم تەیلەر لە بی بی سی دا نواندنی کتێبی چوارکەسی ساڵی ٢٠١٠ The Ruby in the Smoke و The Shadow in the North بوو.[١٥] یەکەم ڕۆڵی سەرەکی تەلەڤیزیۆنی لە زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی Animal Parts ھات، زنجیرە درامایەکی تەلەڤیزیۆنی بی بی سی سەبارەت بە ڕاوێژکار و توێژەرەوانی پەرلەمانی خەیاڵی لە وێستمینستەر. لە ئاھەنگەی درامای …Animal سمیس وێنەی دانی فۆستەر توێژەری پەرلەمان بۆ جۆ پۆرتەر (ڕاکل کاسیدی) سیاسەتمەداری کار و وەزیری ئۆفیسی ماڵەوەی بچووک وێنا دەکات. لە تەمەنی ٢٦ ساڵیدا دانی بە کەسێکی زیرەک وەسف دەکرێت بەڵام بە " گیک سیاسەت " کە دەبوایە لە تەمەنی خۆیدا لە توێژینەوەوە کاری بکردایە. سکۆت برای ڕاوێژکاری کاروباری گشتی لەلایەن ئاندرو بوچان نواندن دەکات لە ناو چیرۆکەکانی زنجیرەکەدا ھەوڵ دەدات کە سۆزەکانی بۆ کریستی ماکێنزی (ئاندریا ڕییسبۆرۆ) کە کارناوەکەیەتی ھاوسەنگ بکات، ھاوکات ھەوڵ دەدات ڕێگری لە دابەزینی نزیکی پۆرتەر بکات.[١٦]
لە چاوپێکەوتنێکدا لە ساڵی ٢٠٠٧، سمیس باسی لە پاڵنەرەکانی کارەکتەرەکەی کرد. دانی پوختکردەوە وەک ئەوەی کە لە شوێنێکی تر بە گاڵتەوە لە جیھانی سیاسی دا کارەکتەر لەلایەن باوکییەوە سیاسی خۆیەوە کێشراوە بۆ ناو سیاسەت. بەرگری لە تەمەنی کارەکتەرەکەی کرد بە کەسایەتی کردنی وەک وەفادار بۆ پۆرتەر، لە جیاتی ئەوەی بێ توانا بێت. باسی پێگەیشتوویی ھەست و ھزری کارەکتەرەکەی کرد: لە ڕووی سۆزدارییەوە، متمانەی بە دەوری ژندا نییە، بە خۆشەویستییە ناتەواوییەکەی بەرامبەر کریستی بینراوە، بەڵام سمیس بە ڕۆڵی دانی وەک گرنگیدان و ھەستیار وێنا دەکات بەڵام «ور، گاڵتەچی، و زیرەک» ڕۆمانسییە؛ و لە بواری فکرییەوە دانی وەک تێبینیکەر وێنا دەکرێت و خاوەنی ڕەوشتێکی کاری بەھێزە.[١٧]
سمیس بۆ ڕۆڵی ویڵ مکێنزی لە زنجیرە کۆمیدیی ئینیوتەرس ھەڵسەنگاندنی بۆ کرد و لە کۆتاییدا ئەو بەشەی بە ئەکتەر سیمۆن بێرد درا ئەمە لە چاوپێکەوتنێکدا لە ساڵی ٢٠٠٩دا لەلایەن نووسەری پێشانگەکە ئایین مۆریس ئاشکرا کرا، کە گوتی: «ئێمە بە ١٠٠٠ وشە تاقیمان کردەوە… ئەو زیرەک بوو.
«دکتۆر بەشێکی زۆر تایبەتە و ئەکتەرێکی زۆر تایبەتی دەوێت بۆ ئەوەی ڕۆڵی خۆی ببینێت پێویستە لە یەک کاتدا پیر و گەنج بێت.»[١٨]
سمیس وەک دکتۆری یازدەیەم لە زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی بەریتانی (Science - Fiction) ئاشکرا کرا دکتۆر کە لە کانوونی دووەمی ٢٠٠٩[١٩] بۆ جێگرتنەوەی دەیڤد تێنانت کە لە تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ بەجێھێشتنی خۆی ڕاگەیاند.[٢٠] سمیس ئەکتەرێکی تا ڕادەیەک نەناسراو بوو بە بەراورد لەگەڵ ئەکتەرەکان دواتر پێشبینی کرد کە ڕەنگە ڕۆڵی خۆی بگێڕێت، کە بریتیی بوو لە پاترسۆن جۆزێف، دەیڤید مۆریسی، شان پێرتوێ، جەیمس نێسبیت، ڕوسێل تۆڤی، کاترین زێتا جۆنز، چیویتێل ئیجیوفەر، ڕۆبێرت کارلیل و بیلی پایپەر.[٢١] سمیس یەکەم جار بە جێگرەوەی شیاو بە کەمتر لە ڕۆژێک پێش ئەوەی وەک دکتۆری یازدەیەم ڕاگەینرێت، لە چاپی ٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩ کاتی بەیانی بی بی سی، لە نێو ئەو ناوانەی کە پێشبینیان لەسەر کراوە، ناوی لێنراوە.[٢٢] نادیاریی ئەو مانشێتی ھەواڵی " دکتۆرەکە کێیە؟ " ھانیدا.[٢٣][٢٤]
سمیس یەکێک بوو لە ئەکتەرەکانی کە لە یەکەم ڕۆژدا بۆ ڕۆڵەکەی نمایش دەکرێت تیمی بەرھەمھێنان کە لە بەرھەمھێنەری ھاتوو ستیڤن مۆفات و بی بی سی وێڵز سەرۆکی دراما و بەرھەمھێنەری جێبەجێکار، پیرس وێنجەر پێکھاتبوون، دەستبەجێ لەسەر بنەمای نواندنەکەی تاکیان بۆ دەرپەڕاند.[٢٥] ئەو سەرکەوتوو نەبوو، وەک ستیڤن مۆفەت باوەڕی وابوو شێوازی نواندنە نامۆکەی لە ھۆلمز نزیکتر بووە، کە پێشتر ڕۆڵەکەی بە بەندیکیت بەخشرابوو.[٢٠] لە تەمەنی ٢٦ ساڵیدا، سمیس سێ ساڵ لە پیتەر داڤیسۆن بچووکتر بوو لە کاتی بەرجەستە کردنی ڕۆڵەکەی وەک دکتۆر لە ساڵی ١٩٨١ لە ھەموو ئەکتەرێکی دیکە بچووکتر بوو کە بۆ ڕۆڵەکەی پێشنیاریان کرد.[٢٥] دوای سێ ھەفتە لە تاقیکردنەوەی، ڕۆڵی مۆفت و وێنجەر ھاوڕابوون کە «ھەمیشە مات» ھەبووە و لەو ڕۆڵەوە نزیک دەبێتەوە بۆ ئەوەی ڕۆڵەکەی قبوڵ بکات.[٢٦][٢٧][٢٨]
لە حوزەیرانی ٢٠١٥دا، سمیس بۆ وێناکردنی شازادە فیلیپ، دوک لە ئەدینبۆرگ، لە درامای شاھانەی تاج تۆڕی نێتفلیکس دا کە[٢٩] سمیس ڕۆڵی بۆ زنجیرەی دوو وەرزی یەکەم گێڕا.[٣٠] پاڵاوتنی بۆ خەڵاتی «پریمتایم ئیمی» کۆکردەوە بۆ ئەکتەری پاڵپشتیکاری دیار لە زنجیرە درامایەک لە ساڵی ٢٠١٨ بۆ پێشکەشکردنی.[٣١]
ساڵ | ناونیشان | ڕۆڵ | تێبینییەکان |
---|---|---|---|
٢٠٠٨ | (In Bruges (film | ھاری وەتەرز گەنج | دیمەنی سڕاوە |
٢٠١٠ | (Womb (film | تۆماس | |
٢٠١١ | (Christopher and His Kind (film | کریستۆفەر ئیشێروود | |
٢٠١٢ | Bert and Dickie | بێرت بوشنێڵ | |
٢٠١٤ | (Lost River (film | بوڵی | |
٢٠١٥ | Terminator Genisys | ئەلێکس / سکاینێت[٣٢] | متمانەی پێدراو وەک ماسیوو سمیس |
٢٠١٦ | (Pride and Prejudice and Zombies (film | بەڕێز کۆلینس | |
٢٠١٨ | (Mapplethorpe (film | ڕۆبێرت مەیپڵسۆرپ | |
Patient Zero | مۆرگان | ||
(Charlie Says (2018 film | چارڵز مانسۆن | ||
٢٠١٩ | (Official Secrets (film | مارتین برایت | |
٢٠٢٠ | His House | مارک | |
٢٠٢١ | (Morbius (film | لۆکیاس تاج | لە بەرھەمھێناندایە |
Last Night in Soho | |||
TBA | The Forgiven (لە داھاتوودا) |
ساڵ | ناونیشان | ڕۆڵ | تێبیینییەکان |
---|---|---|---|
٢٠٠٦ | The Ruby in the Smoke | جیم تۆیلەر | فیلمی تەلەڤیزیۆن |
٢٠٠٧ | The Shadow in the North | ||
Party Animals (TV series | دانی فۆستەر | ٨ ئەڵقە | |
Secret Diary of a Call Girl | تیم | ١ ئەڵقە | |
(The Street (UK TV series | ئیان ھانلی | ٢ ئەڵقە | |
٢٠٠٩ | Moses Jones | دی ئێس دان تێتمان | ٣ ئەڵقە |
٢٠١٠–٢٠١٣، ٢٠١٤ | Doctor Who | یازەھەمین دکتۆر | زنجیرەی تەلەڤیزیۆنیی دکتۆرەکە کێیە (زنجیرەی ٥)، دکتۆرەکە کێیە (زنجیرەی ٦)، دکتۆرەکە کێیە (کێیە (زنجیرەی ٧)، دکتۆرەکە کێیە (تایبەت ٢٠١٣)، دکتۆرەکە کێیە (زنجیرەی ٨)، |
٢٠١٠ | The Sarah Jane Adventures | ٢-زنجیرەی بەش: Death of the Doctor | |
٢٠١٣ | An Adventure in Space and Time | خۆی | متمانە پێنەدراو[٣٣] |
The Five(ish) Doctors Reboot | فیلمی تەلەڤیزیۆن | ||
٢٠١٦–٢٠١٧ | (The Crown (TV series | شازادە فیلیپ | ٢٠ ئەڵقە |
ساڵ | خەڵات | بابەت | کاری پاڵێوراو | ئەنجام |
---|---|---|---|---|
٢٠١٠ | خەڵاتەکانی تەلەڤیزیۆنی کویک | باشترین ئەکتەر | دکتۆرەکە کێیە | پاڵێوراو |
٢٠١١ | خەڵاتەکانی ئێس ئێف ئێکس | براوە | ||
خەڵاتەکانی تەلەڤیزیۆنی نەتەوەیی | نمایشی درامایەکی بەناوبانگ: پیاو | پاڵێوراو | ||
خەڵاتەکانی تەلەڤیزیۆنی ئەکادیمیای بەریتانی ٢٠١١ | خەڵاتی تەلەڤیزیۆنی ئەکادیمیای بەریتانی بۆ باشترین ئەکتەر | پاڵێوراو | ||
خەڵاتەکانی تەلەڤیزیۆنی کویک | باشترین ئەکتەر | پاڵێوراو | ||
٢٠١٢ | پاڵێوراو | |||
خەڵاتەکانی ئێس ئێف ئێکس | براوە | |||
خەڵاتەکانی تەلەڤیزیۆنی نەتەوەیی | نمایشی درامایەکی بەناوبانگ: پیاو | براوە | ||
٢٠١٣ | پاڵێوراو | |||
٢٠١٤ | براوە | |||
٢٠١٦ | خەڵاتەکانی فیلمی بەریتانی ترسناکی خوێنمژەکان | باشترین پشتگیری ئەکتەری | (شانازی و خۆبەزل زانی و زۆمبییەکان (فیلم) | پاڵێوراو |
٢٠١٧ | خەڵاتی ڕێکخراوی ئەکتەرەکانی شاشە | نمایشێکی باش لەلایەن گرووپێک لە زنجیرە درامایەک | تاج | پاڵێوراو |
پەخشکردنی خەڵاتەکانی گیولەد پرێس[٣٤][٣٥] | باشترین ئەکتەر | پاڵێوراو | ||
خەڵاتەکانی کۆمەڵەی فیلمی ئۆنلاین و تەلەڤیزیۆن | باشترین ئەکتەر لە زنجیرە دراما | پاڵێوراو | ||
٢٠١٨ | خەڵاتەکانی ئێمیی پریمتایم | خەڵاتی پریمیتایم بۆ ئەکتەری پشتگیریکەر لە زنجیرە درامایەک | پاڵێوراو | |
خەڵاتی ڕێکخراوی ئەکتەرەکانی شاشە | نمایشێکی باش لەلایەن گرووپێک لە زنجیرە درامایەک | پاڵێوراو |
تاج (زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی)
کلێر فۆی
{{cite news}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate=
(یارمەتی)
{{cite web}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان=
(یارمەتی) ٢٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
{{cite web}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=
(یارمەتی)
{{cite news}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date=
، |date=
، و |archive-date=
(یارمەتی)
{{cite magazine}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date=
، |date=
، و |archive-date=
(یارمەتی)
{{cite news}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate=
، |date=
، و |archivedate=
(یارمەتی)
{{cite news}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate=
، |date=
، و |archive-date=
(یارمەتی)
{{cite episode}}
: بیرخستنەوەکە پارامەترێکی نەناسراوی ھەیە: |episodelink=
(یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |airdate=
(یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |seriesno=
چاوپۆشیی لێ کرا (|series-number=
پێشنیار کراوە) (یارمەتی)
{{cite news}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate=
، |date=
، و |archive-date=
(یارمەتی)
{{cite news}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate=
، |date=
، و |archive-date=
(یارمەتی)
{{cite news}}
: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ=
و |archive-url=
دیاری کراوە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate=
و |date=
(یارمەتی)
{{cite news}}
: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ=
و |archive-url=
دیاری کراوە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate=
و |date=
(یارمەتی)
{{cite news}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate=
، |date=
، و |archive-date=
(یارمەتی)
{{cite news}}
: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ=
و |archive-url=
دیاری کراوە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate=
و |date=
(یارمەتی)«Matt Smith to return for new Doctor Who series». BBC News. 8 July 2011. لە 11 May 2012 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە 8 September 2011 ھێنراوە. {{cite news}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate=
، |date=
، و |archive-date=
(یارمەتی)
{{cite news}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date=
، |date=
، و |archive-date=
(یارمەتی)
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە مات سمیس تێدایە. |