-
-
ڕۆژھەڵاتن: گۆرانییەک بۆ دوو مرۆڤ خەڵاتی ئەکادیمی بۆ باشترین وێنەی تایبەت و هونەری بردەوە، تەنها ساڵێک بوو کە ئەو خەڵاتە بەخشرا. خەڵاتەکە بۆ ڕێزلێنان لە فیلمی ھونەری بە جیا لە "بەرهەمە بازرگانییەکان".[٢١]
١ەمین خەڵاتەکانی ئۆسکار
| ١ەم خەڵاتەکانی ئۆسکار | |
|---|---|
 یەکەمین ئاهەنگی خەڵاتی ئۆسکار (لە وێنەکەدا) لە ھۆتێلی ھۆڵیوود ڕۆزڤێڵت بەڕێوەچوو | |
| ڕێکەوت | ١٦ی ئایاری ١٩٢٩ |
| شوێن | ھۆتێلی ھۆڵیوود ڕۆزڤێڵت ھۆڵیوود، کالیفۆڕنیا. |
| بەڕێوەبرا لەلایەن | داگلاس فێربەنکس |
| گرینگتریینەکان | |
| باشترین وێنە | باڵەکان[١] |
| زۆرترین خەڵات | حەوتەم بەھەشت و ڕۆژھەڵاتن: گۆرانییەک بۆ دوو مرۆڤ (هەریەکەیان ٣) |
| زۆرترین کاندیدکردن | حەوتەم بەھەشت (٥) |
ڕێوڕەسمی ١ەمین خەڵاتەکانی ئەکادیمیا یان ئۆسکار (بە ئینگلیزی: 1st Academy Awards) لەلایەن ئەکادیمیای زانستەکان و ھونەرەکانی وێنەی جوڵاو (ئەی ئێم پی ئەی ئێس) پێشکەش کرا و لەلایەن سەرۆکی ئەم ئەکادیمیایەوە، داگلاس فێربەنکسەوە بەڕێوەبرا، باشترین فیلمەکانی لە ١ی ئابی ١٩٢٧ەوە تا ٣١ی تەممووزی ١٩٢٨ ڕێزلێنا. ڕێوڕەسمەکە لە ١٦ی ئایاری ١٩٢٩دا لە نانخواردنێکی تایبەتدا لە ھۆتێلی ھۆڵیوود ڕۆزڤێڵت لە لۆس ئانجلەس، کالیفۆرنیا بەڕێوەچوو. بلیتەکان بە نرخی ٥ دۆلار بوون (کە بەرامبەر بە ٨٩ دۆلارە لە ساڵی ٢٠٢٣دا، بە لەبەرچاوگرتنی ھەڵاوسانی پارە)؛ ٢٧٠ کەس بەشداری ڕووداوەکەیان کرد کە ١٥ خولەکی خایاند. ئەمە تەنھا ڕێوڕەسمی خەڵاتی ئەکادیمییە کە لە ڕادیۆ یان تەلەڤیزیۆن پەخش نەکرا؛[٢] پەخشی ڕادیۆیی بۆ ٢ەمین خەڵاتەکانی ئۆسکار دەستپێکرا.[٣]
لە کاتی ڕێوڕەسمەکەدا، ئەکادیمیای ھونەر و زانستەکانی فیلم (ئەی ئێم پی ئەی ئێس) خەڵاتەکانی ئەکادیمیای پێشکەش کرد - کە دواتر بە ناوی «ئۆسکار» ناسرا. ئەم خەڵاتانە لە ١٢ پۆلی جیاوازدا بەخشران. براوەکان سێ مانگ پێش ڕێوڕەسمەکە ڕاگەیەندرابوون. ھەندێک لە کاندیدکراوەکان بۆ فیلمێکی دیاریکراو نەبوون، وەک ڕاڵف ھامەراس و نیوگێنت سڵۆتەر بۆ «کاریگەرییە ئەندازیارییەکان» کاندید کرابوون. ئەم پۆلە و چەند پۆلێکی تر وەک «بەرھەمھێنانی تایبەت و ھونەری»، «باشترین دەرھێنەر بۆ فیلمی کۆمیدیا» و «باشترین نووسینی ناونیشان» تەنھا یەک ساڵ مانەوە و دواتر لابران.[٤]
بە پێچەوانەی ڕێوڕەسمەکانی دواتر، ئەکتەرێک دەیتوانی بۆ چەند فیلمێک خەڵات بکرێت: ئێمیل جانینگز خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین ئەکتەری بەدەست ھێنا بۆ کارەکانی لە ھەردوو فیلمی «ڕێگای ھەموو گۆشت » و «فەرمانی کۆتایی»، لەکاتێکدا براوەی خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین خانمەکتەر جانێت گەینۆر بۆ سێ فیلم ڕێزلێنانی بۆ کرا. چارڵی چاپلن و وارنەر برۆس. ھەریەکەیان خەڵاتێکی ڕێزلێنانیان پێ بەخشرا.[٥][٦] جانینگز، کە لە سویسرا لەدایک ببوو و لە بەرلین ناوبانگی دەرکردبوو، پێشتر ئاگادار کرابووەوە لە سەرکەوتنەکەی؛ دواتر پێش ئەوەی بەرەو ئەڵمانیا بگەڕێتەوە، لەگەڵ پەیکەرۆکەکەی وێنەی گرت.[٢] براوە سەرەکییەکان لە ڕێوڕەسمەکەدا بریتی بوون لە «حەوتەم بەھەشت (فیلمی ١٩٢٧)» و «ڕۆژھەڵاتن: گۆرانییەک بۆ دوو مرۆڤ»، ھەر یەکەیان سێ خەڵاتیان بەدەست ھێنا (دواتریان خەڵاتی وێنەی تایبەت و ھونەری بردەوە)، و «باڵەکان » دوو خەڵاتی بەدەست ھێنا، لەوانە وێنەی بەرچاو. ئەکادیمیاکە ساڵی دواتر بڕیاری دا بە شێوەیەک کە خەڵاتەکەی «باڵەکان» بەرزترین ڕێزلێنان بێت و پۆلی وێنەی تایبەت و ھونەری لابرد.[٤][٧]
پاشخان
[دەستکاری]لویس بی مایەر، دامەزرێنەری کۆمپانیای لویس بی مایەر پیکچەرز، کە دواتر لەگەڵ مێترۆ-گۆلدوین-مایر (ئێم جی ئێم)یەکی گرت، لە ساڵی ١٩٢٧ ئەکادیمیای ھونەر و زانستەکانی فیلمی (ئەی ئێم پی ئەی ئێس)ی دامەزراند. مەبەستی مایەر لە دروستکردنی ئەم خەڵاتە یەکخستنی پێنج لقەکەی پیشەسازی فیلم بوو: ئەکتەرەکان، دەرھێنەرەکان، بەرھەمھێنەرەکان، تەکنیکارەکان و نووسەرەکان.[٨] مایەر سەبارەت بە دروستکردنی خەڵاتەکان وتی: «من دۆزیمەوە کە باشترین ڕێگا بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ [فیلمسازەکان] ئەوەیە میدالیا بە ھەموویاندا ھەڵواسم … ئەگەر جام و خەڵاتیان پێ بدەم، زۆر بە سەختی کار دەکەن بۆ ئەوەی ئەوە بەرھەم بھێنن کە من دەمەوێت. ئەمەیە ھۆکاری دروستکردنی خەڵاتی ئەکادیمیا.»[٩]
مایەر داوای لە سێدریک گیبۆنس، دەرھێنەری ھونەری ئێم جی ئێم کرد کە خەڵاتێکی ئۆسکار دیزاین بکات.[٨][١٠] لە شوباتی ١٩٢٨،[٨] کاندیدەکان لە ڕێگەی تەلەگرامەوە ئاگادار کرانەوە. لە ئابی ١٩٢٨، مایەر پەیوەندی بە دەستەی ناوەندی دادوەرانی ئەکادیمیاوە کرد بۆ بڕیاردان لەسەر براوەکان.[٨] بەڵام، بەگوێرەی دەرھێنەری ئەمریکی کینگ ڤیدۆر، دەنگدان بۆ خەڵاتی ئەکادیمیای باشترین فیلم لە دەستی دامەزرێنەرانی ئەی ئێم پی ئەی ئێس دا بوو: مایەر، دۆگڵاس فەیربانکس، سید گراومان، ماری پیکفۆرد و جۆزێف شێنک.[١١]
ڕێوڕەسم
[دەستکاری]ڕێوڕەسمەکە لە ١٦ی ئایاری ١٩٢٩دا بەڕێوەچوو،[٥][٦][١٢] لە ھۆتێلی ھۆڵیوود ڕۆزڤێڵت کە لە لۆس ئەنجلس ھەڵکەوتووە.[٥] ڕێوڕەسمەکە بریتی بوو لە نانخواردنێکی تایبەت بە ٣٦ مێزی میوانداری،[١٣] کە ٢٧٠ کەس بەشداریان تێدا کرد، و نرخی بلیتەکان ٥ دۆلار بوو.[٥] ئەکتەر و خانمەکتەرەکان بە ئۆتۆمبێلی لوکس گەیشتنە ھۆتێلەکە، و زۆر لە ھەوادارەکان ئامادەبوون بۆ ھاندانی ئەستێرەکان.[١٣] ڕێوڕەسمەکە لە ڕادیۆ پەخش نەکرا،[٥] و لەلایەن بەڕێوەبەری ئەی ئێم پی ئەی ئێس فەیربانکسەوە پێشکەش کرا[٥][٦][١٤] لە ماوەی ڕووداوێکی 15-خولەکیدا.[١٢]
تێڕوانینی گشتی
[دەستکاری]براوەکان سێ مانگ پێش ڕێوڕەسمەکە ڕاگەیەندران.[٥][٦][١٢] وەرگرەکان ئەمانە بوون: ئێمیل جانینگز، یەکەم وەرگری باشترین ئەکتەر (بۆ "ڕێگای ھەموو گۆشت" و "فەرمانی کۆتایی")؛[٥][٦][١٢] جانێت گەینۆر بۆ باشترین خانمەکتەر (فریشتەی شەقام، حەوتەم بەھەشت کە یەکێکیان "ھەڵھاتن: گۆرانییەک بۆ دوو مرۆڤ")؛ فرانک بۆرزەیج بۆ باشترین دەرهێنەر، لویز مایڵستۆن بۆ باشترین دەرھێنەر حەوتەم بەھەشت، کۆمیدیا ("دوو سوارچاکی عەرەبی")؛ و "باڵەکان" بۆ باشترین وێنە (گرانترین فیلمی سەردەمەکەی).[٤][٧] دوو پێشکەشکردن کرا بۆ خەڵاتەکانی ئۆسکار: بۆ چارلی چاپلن و برایانی وارنەر.
چارلی چاپلن، پاڵێوراوێکی فرەلایەن بۆ یەک فیلم (باشترین ئەکتەر، باشترین نووسەر، و باشترین دەرھێنەر، کۆمیدیا؛ ھەموویان بۆ "سێرک ") (١٩٢٨)، لە پێڕستەکە دەرھێنرا بۆ ئەوەی ڕێز لە بەشداریی گشتیی لە پیشەسازییەکەدا بگیرێت؛[٦] و برایانی وارنەر، خەڵاتێک بۆ پێشەنگی فیلمە دەنگییەکان ("گۆرانیبێژی جاز"). سێ پۆلێن بۆ پێشکەشکردنەکانی دواتر لابران: باشترین کاریگەریی ئەندازیاری، باشترین نووسینی ناونیشان، و باشترین کوالێتی تایبەت و ھونەری بەرھەمھێنان.[٤] بەرھەمھێنەرە گەورەکانی فیلم زۆربەی خەڵاتەکانیان بەدەستھێنا: فۆکس فیلم، مێترۆ-گۆڵدوین-مایەر، پاراماونت پیکچەرز، ئاڕ کەی ئۆ پیکچەرز، و وارنەر برۆس.[٨]
براوەکان و پاڵێوراوان
[دەستکاری]خەڵاتەکان
[دەستکاری]لە یەکەمین خەڵاتی ئەکادیمیادا (١٩٢٧-١٩٢٨)، پرۆسەی پاڵاوتن ڕێگەی دەدا بە کاندیدەکان کە بۆ یەک فیلم، چەند فیلم، یان بەبێ ئاماژەدان بە هیچ فیلمێکی دیاریکراو پاڵێوراو بن و خەڵات بکرێن.
پاڵێوراوەکان لە ٢ی شوباتی ١٩٢٩ ڕاگەیەندران. براوەکان یەکەم جار، بە پیتی ڕەش، و بە ئەستێرەیەک (*) نیشان دراون.[١٥]
فرانک بۆرزەیج، براوەی باشترین دەرهێنەر (فیلمی درامی)
ئێمیل جانینگز، براوەی باشترین ئەکتەر
جانێت گەینۆر، براوەی باشترین ئەکتەر
|
باشترین وێنەی تاکانە و هونەری
|
|
|
|
باشترین نووسین (نووسینی ناونیشان)
|
تێبینییەکان
[دەستکاری]- ^ ئ ا ب سێرک لە سەرەتادا سێ کاندیدکردنی وەرگرت: باشترین دەرهێنەر (فیلمی کۆمیدی)، باشترین ئەکتەر، و باشترین نووسین (چیرۆکی ئۆریجیناڵ) – بۆ چارڵی چاپلن. بەڵام دواتر ئەکادیمیای زانستەکان و ھونەرەکانی وێنەی جوڵاو بڕیاری دا ناوی چاپلن لە پۆلەکانی خەڵاتی کێبڕکێکاری لاببات و لە جیاتی ئەوە خەڵاتێکی تایبەتی پێببەخشێت "بۆ نواندن، نووسین، دەرهێنان و بەرهەمهێنانی سێرک".[١٦]
- ^ کاندیدکردنی جێڕاڵد دەفی بۆ باشترین نووسین (نووسینی ناونیشان) کاندیدکردنێکی پاش مردن بوو.[١٧]
خەڵاتی ڕێزلێنان
[دەستکاری]چارڵی چاپلن، خەڵاتی شانازی
بەرهەمهێنانی وارنەر برۆس، خەڵاتی شانازی. ستۆدیۆکانی فێرست ناشناڵ، بوربانک (نزیکەی ١٩٢٨) نیشان دراوە
ئەم خەڵاتە شانازییانەی خوارەوە - کە ئەو کات بە خەڵاتی تایبەت ناودەبران - پێشکەش کران:
- چارڵی چاپلن - "بۆ چارلی چاپلن، بۆ نواندن، نووسین، دەرهێنان و بەرهەمهێنانی فیلمی 'سێرک'".[٥]
- وارنەر برۆس. - "بۆ برایانی وارنەر، بۆ بەرهەمهێنانی 'گۆرانیبێژی جاز '، فیلمی قسەکەری پێشەنگ و بەرچاو، کە شۆڕشێکی لە پیشەسازییەکەدا بەرپا کردووە".[٥]
چەندین پاڵێوراو و خەڵات
[دەستکاری]ئەم شەش فیلمەی خوارەوە چەند کاندیدکردنێکیان بەدەست هێنا:
| کاندیدکردنەکان | فیلم |
|---|---|
| ٥ | حەوتەم بەھەشت |
| ٤ | ڕۆژھەڵاتن: گۆرانییەک بۆ دوو مرۆڤ |
| ٣ | سێرک (کاندیدکردنە کشاوەکان) |
| ٢ | جەماوەر |
| فەرمانی کۆتایی | |
| سادی تۆمپسن | |
| باڵەکان |
ئەم سێ فیلمەی خوارەوە چەند خەڵاتێکیان بەدەست هێنا:
| خەڵاتەکان | فیلم |
|---|---|
| ٣ | حەوتەم بەھەشت |
| ڕۆژھەڵاتن: گۆرانییەک بۆ دوو مرۆڤ | |
| ٢ | باڵەکان |
گۆڕانکاری لە خەڵاتی ئۆسکار
[دەستکاری]دوای یەکەمین خەڵاتی ئەکادیمی (١٩٢٧–١٩٢٨)، ئەم گۆڕانکاریانەی خوارەوە لەلایەن ئەی ئێم پی ئەی ئێسەوە کران:
- پۆلەکانی خەڵات لە دوازدەوە کەم کرانەوە بۆ حەوت:[١٨]
- خەڵاتەکانی باشترین دەرهێنان (فیلمی کۆمیدی) و باشترین دەرهێنان (فیلمی درامی) یەکخران بۆ یەک خەڵاتی باشترین دەرهێنان.[١٨]
- خەڵاتی باشترین کاریگەری ئەندازیاری وەستێنرا.[١٩]
- خەڵاتی باشترین فیلمی تایبەت و هونەری وەستێنرا.[١٩]
- خەڵاتەکانی باشترین نووسین (وەرگێڕان) و باشترین نووسین (چیرۆکی ئۆریجیناڵ) یەکخران بۆ یەک خەڵاتی باشترین نووسین.[٢٠]
- خەڵاتی باشترین نووسین (نووسینی ناونیشان) وەستێنرا.[١٩]
پێشانگا
[دەستکاری]- فیلمەکانی براوەی خەڵاتی ئەکادیمی - یەکەمین خەڵاتی ئەکادیمی
_poster.jpg)
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ «The 1st Academy Awards Memorable Moments». Academy of Motion Picture Arts and Sciences. لە ٤ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٥ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ ئ ا Wallechinsky، David؛ Wallace، Irving (1975). The People's Almanac. Garden City, New York: Doubleday & Company, Inc. لاپەڕە ٨٣١. ژپنک ٠-٣٨٥-٠٤٠٦٠-١.
- ^ «The 2nd Academy Awards Memorable Moments». Academy of Motion Picture Arts and Sciences. لە ٤ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٥ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ ئ ا ب پ «The Official Academy Awards Database». Academy of Motion Picture Arts and Sciences. لە ٢٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ١١ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩ ھێنراوە. Reader must select "1927/28" in the "Award Year(s):" drop-down menu and press "Search".
- ^ ئ ا ب پ ت ج چ ح خ د «History of the Academy Awards». Academy of Motion Picture Arts and Sciences. لە ٨ی نیسانی ٢٠١٠ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٦ی ئایاری ٢٠١٠ ھێنراوە.
- ^ ئ ا ب پ ت ج Dirks، Tim. «1927–28 Academy Awards Winners and History». Filmsite. Rainbow Media. لە ٢٤ی تەممووزی ٢٠١٠ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٦ی ئایاری ٢٠١٠ ھێنراوە.
- ^ ئ ا ب «This day in History». History. A&E Television Networks. لە ٧ی ئازاری ٢٠١٠ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٠ ھێنراوە.
- ^ ئ ا ب پ ت Cosgrave 2007, پ. 1
- ^ Eyman 2005, پ. 117
- ^ Eyman 2005, پ. 209
- ^ Eyman 2005, پ. 138
- ^ ئ ا ب پ Pawlak، Debra Ann. «The Story of the First Academy Awards». The MediaDrome. لە ڕەسەنەکە لە ١٥ی ئازاری ٢٠٠٥ ئەرشیڤ کراوە.
- ^ ئ ا Cosgrave 2007, پ. 4
- ^ «People: May 27, 1929». Time. Time Inc. ٢٧ی ئایاری ١٩٢٩. لە ڕەسەنەکە لە ٢٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٠ ھێنراوە.
- ^ «The 1st Academy Awards». Academy of Motion Picture Arts and Sciences. ٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤. لە ١٨ی شوباتی ٢٠٢١ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٥ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ Chilton، Martin (١٦ی ئایاری ٢٠١٦). «The first Oscars: what happened in 1929». The Daily Telegraph. لە ١٩ی ئایاری ٢٠١٦ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٥ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ King، Susan (٢٤ی شوباتی ٢٠١٧). «August Wilson is in good company among posthumous Oscar nominees and winners». Los Angeles Times. لە ١٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٥ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ ئ ا Ess، Ramsey (٢٢ی شوباتی ٢٠١٩). «What Happened to Oscars Dedicated to Comedy (and Should They Be Brought Back)?». Vulture.com. لە ٢٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٥ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ ئ ا ب Flint، Hanna (٢٠ی شوباتی ٢٠١٩). «10 weird Oscars categories that were discontinued». Yahoo!. لە ڕەسەنەکە لە ٢٦ی شوباتی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٥ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ «The 2nd Academy Awards». Academy of Motion Picture Arts and Sciences. لە ٢ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٢ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ Decherney، Peter (١٤ی ئابی ٢٠١٢). Hollywood and the Culture Elite: How the Movies Became American. Columbia University Press. لاپەڕە ٦٩. ژپنک ٩٧٨٠٢٣١٥٠٨٥١٣. لە ٢١ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ١٠ی نیسانی ٢٠٢١ ھێنراوە – لەڕێگەی Google Books.
ویکیمیدیا کامنز میدیای پەیوەندیداری بە ١ەمین خەڵاتەکانی ئۆسکار تێدایە.
 ئەم وتارە لەسەر وەشانی ٢٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ بووە بە وتارێکی ھەڵبژێردراو (بەراوردکردن بە ئێستا • پەڕەی لێدوان • پەڕەی پاڵاوتن) |
