ڕووباری تومێن

شوێنی ڕووباری تومێن
ڕووباری تومێن، لە سنووری نێوان کۆریای باکوور و چین. وێنەکە لە لای چینی ڕووباری تومێن لە شاری تومێن گیراوە؛ شاری نامیانگ لە کۆریای باکوور لە دیوەکەی تری ڕووبارەکەدایە

ڕووباری تومێن کە بە ڕووباری تومان یان ڕووباری دومان ناسراوە ڕووبارێکی درێژییەکەی ٥٢١ کیلۆمەترە و وەک بەشێک لە سنووری نێوان چین و کۆریای باکوور و ڕووسیا کاردەکات، لە بناری چیای پاکتو بەرز دەبێتەوە و دەڕژێتە ناو دەریای ژاپۆن. ڕووبارەکە حەوزی ئاوەڕۆی ٣٣٬٨٠٠ کم٢ (١٣٬٠٥٠ میل چوارگۆشە)ی ھەیە.[١]

ڕووبارەکە لە باکووری ڕۆژھەڵاتی ئاسیا دەڕژێت، لە سنووری نێوان چین و کۆریای باکوور لە بەشی سەرەوەی خۆیدا دەڕژێت، ھەروەھا لە نێوان کۆریای باکوور و ڕووسیا لە کۆتا ١٧ کیلۆمەتریدا دەڕژێت پێش ئەوەی بچێتە ناو دەریای ژاپۆن. ڕووبارەکە بەشێکی زۆری سنووری باشووری پارێزگای جیلین لە باکووری ڕۆژھەڵاتی چین و سنوورەکانی باکووری پارێزگاکانی باکووری ھامگینگ و ڕایانگانگی کۆریای باکوور پێکدەھێنێت. چیای باێکدو لە سنووری چین و کۆریای باکوور سەرچاوەی ڕووبارەکە[٢] ھەروەھا ڕووباری ئەمنۆک کە پێی دەوترێت ڕووباری یالو (کە بەشی ڕۆژاوای سنووری کۆریای باکوور و چین پێکدەھێنێت).

لە ساڵی ١٩٣٨ ژاپۆنییەکان پردی ڕووباری تومێنیان دروست کرد، کە ڕووباری کوان لەوێ لەگەڵ ڕووباری تومێن یەکدەگرێتەوە، لە نێوان گوندەکانی وۆنجۆنگ (ھونچۆن) و کوانھێ. شار و شارۆچکە گرنگەکانی سەر ڕووبارەکە بریتین لە ھۆێریۆنگ و ئۆنسۆنگ لە کۆریای باکوور، تومێن و نانپینگ (南坪镇، لە شاری ھێلۆنگ لەسەر ئاستی پارێزگا) لە پارێزگای جیلین لە چین.

لە ساڵی ١٩٩٥ کۆماری گەلی چین، مەنگۆلیا، ڕووسیا، کۆریای باکوور و کۆریای باشوور سێ ڕێککەوتنیان واژوو کرد بۆ دروستکردنی ناوچەی گەشەپێدانی ئابووری ڕووباری تومێن.[٣][٤][٥][٦]

ئەمانەش ببینە

[دەستکاری]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ «DRAINAGE BASINS OF THE SEA OF OKHOTSK AND SEA OF JAPAN» (PDF). www.unece.org.
  2. ^ Onishi, Norimitsu (٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٦). «Tension, Desperation: The China-North Korean Border». The New York Times. Much of the information comes from the captions to the large illustrated map published with the newspaper article and available online with it.
  3. ^ «Accord on Tumen River Area Development to Be Signed». لە ڕەسەنەکە لە ١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٣ی کانوونی دووەمی ٢٠١٠ ھێنراوە. {{cite journal}}: بیرخستنەوەی journal پێویستی بە |journal= ھەیە (یارمەتی)(sourced from HighBeam Research)
  4. ^ «Tumen River Area Development Program». Network of East Asian Think-tanks (NEAT). ٢٠٠٩. لە ڕەسەنەکە لە ٩ی شوباتی ٢٠١٥ ئەرشیڤ کراوە. لە ١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
  5. ^ Kim, Myung-sung (١٤ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥). 최고 싱크탱크(think tank)도 "두만강 지역 개발하자" [From top think tank: "Let's develop the Tumen River area"]. Chosun News (بە كۆری). لە ١٥ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە.
  6. ^ «JPRI Working Paper No. 53». www.jpri.org. لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ١ی ئایاری ٢٠١٧ ھێنراوە.