کیک بۆکسینگ

کیک بۆکسینگ
یارییەکی کیک بۆکسینگ
سەختیتەواو جەستەیی
وڵاتی سەرچاوەمێژووی دێرین
لەوانەیە پێش مێژوو
یاری ئۆڵمپینییە

کیک بۆکسینگ (بە ئینگلیزی: Kickboxing) وەرزشێکی شەڕکردنی مۆدێرن و توخمەکانی بۆکسێن و ھونەری جەنگی تێکەڵ دەکات. ئەم ڕاھێنانە تەواو جەستەیییە، لە ساڵانی ڕابردوودا بەھۆی سوودە چڕەکانی ڕاھێنانی کاردیۆ و ڕاھێنانی ھێزەوە ناوبانگێکی زۆری بەدەستھێناوە. ئەم وەرزشە تەکنیکەکانی لێدانی وەک لێدان ئاسایی و لێدانی ئەژنۆ لەخۆدەگرێت و زۆرجار لە شوێنی گرووپی لەگەڵ ڕاھێنەر یان شەڕکەر ڕاھێنان دەکرێت.[١][٢][٣]

ڕاھێنانی کیک بۆکسێن دەتوانێت جیاواز بێت، ھەندێک لە پۆلەکان سەرنجیان لەسەر تەکنیکە بنەڕەتییەکانە و ھەندێکی تریش ڕاھێنانی نێوان چڕی بەرز (HIIT) و ڕاھێنانە ھاوبەشەکان لەخۆدەگرن.[٤] پۆلێکی ئاسایی کیک بۆکسێن بریتییە لە «گەرمکردنەوە» بە کشانی جەستە، بۆکسێنی «سێبەر» و ڕاھێنانە تەکنیکە بنەڕەتییەکانی وەکو «جاب»، «کرۆس» و «لێدان». پاشان بەشداربووان بە شێوەیەکی گشتی پێکھاتەی جۆراوجۆری جووڵە ئەنجام دەدەن کە بەرگەگرتن و خێرایی و چالاکی دروست دەکەن.[٤] لە کۆتاییدا پۆلەکە بە ڕاھێنانی ساردکردنەوە و کشانی جەستە کۆتایی دێت. جگە لەوەی کە ڕاھێنانێکی نایاب و سەرنجڕاکێشە، کیک بۆکسێن تەکنیکێکی کاریگەرە بۆ بەرگریکردن لە خۆت. فێربوونی چۆنییەتی لێدان و پەنجەدان بە شێوەیەکی دروست دەتوانێت متمانە بە خەڵک بدات بۆ بەرگریکردن لە خۆیان لە بەرامبەر ھێرشبەران یان دۆخە مەترسیدارەکانی تر. ھەروەھا ڕێگەیەکی زۆر باشە بۆ کەمکردنەوەی فشار و باشترکردنی تەندروستی دەروونی گشتی. بە گشتی کیک بۆکسینگ وەرزشێکی خۆش و چالاکە کە ڕاھێنانێکی تەواوی جەستەت بۆ دابین دەکات و ھێز و چالاکی دروست دەکات و تەندروستی گشتی باشتر دەکات.[٥][٦][٧][٨]

کیک بۆکسینگ ڕاھێنانێکی چڕی بەرزە و گرنگی بە دروستکردنی ھێز و بەرگەگرتن و چالاکی و تەندروستی دڵ و خوێنبەرەکان دەدات.[٩][١٠] دەتوانرێت کیک بۆکسینگ لە چەندین شوێنی جیاوازدا ئەنجام بدرێت، لەوانە لە ھۆڵی وەرزش یان سەنتەری لەشجوانی لەگەڵ ڕاھێنەر یان شەڕکەر، یان تەنانەت لە ماڵەوە بە یارمەتی ڤیدیۆی فێرکاری. ئەو ئامێرانەی لە کیک بۆکسینگدا بەکاردەھێنرێن جیاوازن، بەڵام زۆرجار دەستکێشی بۆکسێن و دەستپێچ و جانتای قورس و جانتای خێرایی لەخۆدەگرێت.

کیک بۆکسینگ چەند جۆرێکی ھەیە، ھەریەکەیان کۆمەڵێک یاسا و تەکنیکی تایبەت بە خۆیان ھەیە. بۆ نموونە کیک بۆکسینگی ئەمریکی و کیک بۆکسینگی ژاپۆنی (کە بە K-1 ناسراوە) ھەردووکیان سەرنجیان لەسەر تەکنیکەکانی لێدان و ڕۆتینی ڕاھێنانی چڕی بەرزن. ھەروەھا موای تای کە شێوازێکی بەناوبانگی کیک بۆکسینگە لە تایلاندەوە، ھەروەھا لێدانی ئەژنۆ و جەستەییی تێدایە.

جگە لەوەی کە وەرزشێکی زۆر نایاب و سەرنجڕاکێشە، کیک بۆکسینگ کۆمەڵێک سوودی تەندروستی دەروونیش دەبەخشێت. بەشداربووان دەتوانن فێری کارامەیی گرنگی بەرگریکردن لە خۆیان بن، متمانە و خۆبەگەورەزانین دروست بکەن، ھەروەھا فشار و دڵەڕاوکێ کەم بکەنەوە. ھەروەھا ڕێگەیەکی زۆر باشە بۆ دروستکردنی ھاوڕێیەتی چونکە زۆرێک لە پۆلەکانی کیک بۆکسینگ لەسەر بنەمای گرووپن و ھاندەری کاری تیمیین. بە گشتی کیک بۆکسینگ ڕاھێنانێکی کاریگەرە کە چەندین سوود بۆ تەندروستی جەستەیی و دەروونی دەبەخشێت. ڕێگەیەکی زۆر باشە بۆ باشترکردنی ھێز و بەرگەگرتن و لەشجوانی گشتی لە ھەمان کاتدا فێربوونی تواناکانی بەرگریکردن لە خۆت و بنیاتنانی کۆمەڵگا.

زاراوەسازی

[دەستکاری]
ڕاھێنانی کیک بۆکسینگ لە شاری تۆکیۆ
  • چەند زارەوەیەک کە لە وەرزشی کیک بۆکسینگ بەکاردەھێنرێت:
  • جاب: لێدانێکی خێرایە کە بە دەستی پێشەوە دەکرێت.[١١]
  • خاچ: لێدانێکی بەھێزە کە بە دەستی دواوە دەکرێت
  • قەڵغان: بەھەردوو دەست جێبەجێ دەکرێت بۆ بەرگریکردن و لەپێشی خۆتدا بەکاری دەھێنیت.
  • یووپەر-کەت: لێدانێکی بەرەو سەرەوەیە کە بە دەستی پێشەوە یان دواوە دەکرێت
  • لێدانی ڕاوندھاوس: لێدانێکی بەھێزە کە جووڵەیەکی بازنەیی لەخۆدەگرێت بۆ لێدانی بەرامبەر جا بە شان، یان پێ.
  • سایدکیک: لێدانێکی بەھێزە کە بە پاژنەی پێ ئاراستەی لایەنی بەرامبەر دەکرێت.
  • خول: ماوەیەکی کاتیی ٢–٣ خولەکە کاتێک شەڕڤانان خەریکی تەکنیکەکانی کیک بۆکسینگ دەبن.[١٢]
  • پێکەوەگرتن: زنجیرەیەک لێدانی پێشوەختە پلان بۆ داڕێژراو کە بە ڕێککەوتێکی دیاریکراو بەکاردێت بۆ ھێرشکردنە سەر بەرامبەرێک.
  • بلۆک: جووڵەیەکی بەرگرییە کە ڕێگە بە شەڕکەر دەدات ڕێگری لە ھێرشەکانی بەرامبەر یان لادان بکات.
  • کلینچ: تەکنیکێکی بۆ خۆلادان لە لێدانێک یان گرتنەوەی لێدانێک بەکاردێت
  • سپارینگ: ڕاھێنانی کیک بۆکسینگە لەگەڵ ڕاھێنەر یان بەرامبەرەکەت لە شوێنێکی کۆنترۆڵکراودا.[١٣]

ئەمانە چەند زاراوەیەکی بنەڕەتی کیک بۆکسینگن کە گرنگە بزانن بۆ ئەوانەی دەست دەکەن بە وەرزشەکە. لەگەڵ پێشکەوتنی مرۆڤ، دەتوانێت دەست بکات بە فێربوونی تەکنیک و ستراتیژی زیادە بۆ بەکارھێنان لە بازنەی شەڕەکەدا.

شێوازەکان

[دەستکاری]

کیک بۆکسینگ چەندین شێوازی جۆراوجۆری ھەیە کە یاسا و تەکنیک و شێوازی ڕاھێنانی جیاوازیان ھەیە:

  • کیک بۆکسینگی ژاپۆنی (K-1): ئەم شێوازە جەخت لەسەر لێدانی کاریگەری بەرز دەکاتەوە بە گرنگیدان بە لێدانی ئاسایی و لێدانی ئەژنۆ. شەڕڤانان بەزۆری دەستکێشی بۆکسینگ لەبەر دەکەن و ھیچ شەڕکردنێکی تێدا نییە.[١٤]
  • کیک بۆکسینگی ئەمریکی: ئەم شێوازە ھەروەھا جەخت لەسەر لێدان دەکاتەوە بە دەستکێشی بۆکسێن، بەڵام ڕێگە بە لێدانی سەرووی کەمەر و لێدانی ئەژنۆش دەدات.
  • موای تای: ئەم شێوازە کە بە بۆکسێنی تایلاندیش ناسراوە، ھاوشێوەی کیک بۆکسینگی ئەمریکییە، بەڵام شەڕڤانان دەتوانن تەکنیکەکانی لێدانی زیادە بە ئەژنۆ و شەڕی «کلینچ» بەکاربھێنن.[١٥][١٦]
  • سانشۆ: ئەم شێوازە کە بە کیک بۆکسینگی چینی ناسراوە، تێکەڵەیەک لە کیک بۆکسینگ و زۆرانبازییە. تەکنیکەکانی لێدانی ستاند-ئاپ و ھەروەھا فڕێدان و خۆلادان لەخۆدەگرێت، ئەمەش وای کردووە ھەم بۆ بەرگریکردن لە خۆت و ھەم بۆ وەرزش بەسوود بێت.
  • ساڤات: ئەم شێوازە لە فەڕەنسا سەرچاوەی گرتووە و جەخت لەسەر لێدانی خێرا و ورد دەکاتەوە بە دەست و قاچ. شەڕڤانان پێڵاوی تایبەتمەند لەبەر دەکەن کە ڕێگە بە لێدانی بەھێز دەدات.[١٧]
  • کاراتێی تەواو بەرکەوتن: ئەم شێوازە ھاوشێوەی کیک بۆکسینگی ژاپۆنییە بەڵام ھەندێک تەکنیکە تەقلیدییەکانی ھونەری جەنگی وەک فڕێدان و ڕشتن و لێدانی ھیلال لەخۆدەگرێت.
  • کیک بۆکسینگ بە لێدانی نزم: ئەم شێوازە جەخت لەسەر لێدانی نزم دەکاتەوە کە قاچی ھێرشبەر دەکاتە ئامانج وەک چەکێکی سەرەکی.[١٨]

ھەر شێوازێکی کیک بۆکسێن تەکنیک و یاسای ناوازەی ھەیە، بۆیە کۆمەڵێک بژاردەی بەرفراوان ھەیە بۆ شەڕکەران کە دەتوانن لێی بکۆڵنەوە. گرنگە شێوازێک ھەڵبژێریت کە لەگەڵ خاڵە بەھێز و ئارەزووەکانی کەسیدا بگونجێت، بەڵام ھەروەھا زانیارییەکی باش لەسەر تەکنیک و شێوازە جیاوازەکان بەدەستبھێنیت بۆ ئەوەی ببیتە شەڕکەرێکی ھەمەلایەنەتر.

مێژوو

[دەستکاری]
وێنەیەکی کۆنی دوو بۆکسێنەری فەڕەنسی
تاتسو یامادا (لای چەپ)، و مامۆستاکەی چۆکی مۆتۆبو (لای ڕاست)، ساڵی ١٩٢٦

کیک بۆکسینگ وەرزشێکی شەڕکەرە کە لە شێوازە جیاوازەکانی ھونەری جەنگییەوە پەرەی سەندووە، بە پلەی یەکەم موای تای، کاراتێ و بۆکسێن.[١٩] ئەم وەرزشە لە ساڵانی ١٩٥٠ لە ژاپۆن سەری ھەڵدا و لەوێ بە کاراتێ بۆکسینگ ناسرابوو، پێش ئەوەی لە ساڵانی حەفتاکانی سەدەی ڕابردوودا لە ئەمریکا و ئەورووپادا بڵاوبێتەوە.[٢٠] لە ڕۆژانی سەرەتاییدا کیک بۆکسێن تێکەڵەیەک بوو لە تەکنیکەکانی کاراتێ و بۆکسێن، شەڕڤانان ئامانجیان لێدان بوو بە قاچ و پێی و ھەروەھا مشتەکانیان؛ بەڵام لەگەڵ بەدەستھێنانی ناوبانگێکی وەرزشی، دەستیکرد بە تێکەڵکردنی تەکنیکەکانی زیاتر لە بەشە جیاوازەکانی ھونەری جەنگی.

یەکەم پاڵەوانێتی جیھانی فەرمی کیک بۆکسینگ لە ساڵی ١٩٧٤ لە لۆس ئانجلەس، کالیفۆڕنیا بەڕێوەچوو، و ئەم وەرزشە وەک ھونەرێکی جەنگی لە خۆیدا لەلایەن حکوومەتی ژاپۆنەوە لە ساڵی ١٩٧٥ ناسێندرا. لەگەڵ سەرھەڵدانی ڕێکخراوە جیاوازەکان بۆ بەڕێوەبردن و پێشخستنی وەرزشەکە.[٢١][٢٢]

لە ساڵانی نەوەدەکاندا، کیک بۆکسینگ بەھۆی سەرھەڵدانی ڕێکخراوەکانی وەک K-1 و Pride کە جەنگاوەرانی بەشە جیاوازەکانیان کۆکردەوە بۆ ئەوەی لە ڕووداوە بەرزەکاندا ڕکابەری بکەن، ناوبانگێکی زۆری بەخۆیەوە بینی. ئەمڕۆ کیک بۆکسینگ لە وڵاتانی جیھاندا ئەنجام دەدرێت و بووەتە بەشێکی سەرەکی لە دیمەنی وەرزشی شەڕانگێزیدا. لەگەڵ پەرەسەندنی کیک بۆکسینگ، شێواز و کۆمەڵە یاسای جیاواز سەریان ھەڵدا، ئەمەش بەندە بەو ڕێکخراوەی کە وەرزشەکە بەڕێوەدەبات. بۆ نموونە کیک بۆکسینگی تەواو بەرکەوتن ڕێگە بە لێدان و پەنجە دەدات بە جەستە و سەر، لەکاتێکدا کیک بۆکسینگی نیمچە بەرکەوتن تەنھا ڕێگە بە بەرکەوتنی سووک تا مامناوەند دەدات و بێ ھیچ لێدانێک بۆ سەر.

کیک بۆکسینگی موای تای کە لە تایلەندەوە سەرچاوەی گرتووە، جەخت لەسەر بەکارھێنانی ئەژنۆ و پێ دەکاتەوە جگە لە لێدان، ھەروەھا ڕێگە بە «کلینچینگ و گراپڵکردن» دەدات. لە بەرامبەردا کیک بۆکسینگی ئەمریکی زیاتر گرنگی بە پەنجە و لێدان دەدات، کەمتر جەخت لەسەر ئەژنۆ دەکرێتەوە.[٢٣][٢٤]

جگە لە یارییە ئاسایییەکانی کیک بۆکسینگ، زۆرێک لە ڕێکخراوەکان پاڵەوانێتی کیک بۆکسینگیش ئەنجام دەدەن، شەڕڤانان لە چەندین خولدا ڕکابەری دەکەن بۆ ئەوەی سەرکەون بۆ یاری کۆتایی. ھەندێک لە بەناوبانگترین پاڵەوانێتییەکانی کیک بۆکسینگ بریتین لە پێشبڕکێی جیھانی K-1 و زنجیرەی جیھانی شکۆمەندی و کیک بۆکسینگی WGP.[٢٥]

بەدرێژایی ساڵان، کیک بۆکسینگ لە وەرزشە شەڕکەرەکانی دیکەشدا جێگیرکراوە، وەکو ھونەرە جەنگییە تێکەڵەکان (MMA) و ڕووداوەکانی کاراتێ لەسەر شێوازی کیک بۆکسینگ. ھەندێک لە سەرکەوتووترین شەڕکەرەکانی MMA، وەک ئەندەرسۆن سیلڤا و جۆرج سانت پیێر، پێشینەیەکیان لە کیک بۆکسێندا ھەیە و لێھاتوویی لێدانەکانیان بە کاریگەرییەکی گەورە لە ھەشتگۆشەکەدا بەکارھێناوە.[٢٦] کیک بۆکسینگ مێژوویەکی ئاڵۆزی ھەیە، بەو پێیەی لە تێکەڵەیەک لە شێوازەکانی ھونەری جەنگییەوە پەرەی سەندووە، ئەوانیش کاراتێ، بۆکسێن و موای تای، و لە ڕێگەی پێشبڕکێ و ڕێکخراوە جیاوازەکانەوە لە سەرانسەری جیھاندا بڵاوبووەتەوە.

کاراتێ بۆ یەکەمجار لە سەرەتای سەدەی بیستەمدا بە ژاپۆن ناسێندرا و بە خێرایی گەشەی کرد و بوو بە ھونەرێکی جەنگی بەناوبانگ. لە ساڵانی ١٩٥٠ ڕێکخراوەکانی کاراتێ دەستیان کرد بە میوانداریکردنی پێشبڕکێکان کە ڕێگەیان بە لێدانی تەواو بەرکەوتن دەدا بۆ جەستە. ئەم پاڵەوانێتیانە لە کۆتاییدا بوونە ھۆی ئەوەی کە بە کاراتێ بۆکسینگ ناسرابوو، کە توخمەکانی بۆکسێن و کاراتێی لەخۆگرتبوو.

لە شەستەکانی سەدەی ڕابردوودا ژمارەیەک لە یاریزانانی کاراتێ لە ژاپۆنەوە دەستیان کرد بە پێشبڕکێ و وانەوتنەوە لە ئەمریکا، لەوێ ڕووبەڕووی پزیشکانی بۆکسێن و ھونەرە جەنگییەکانی دیکە دەبنەوە.[٢٧] ئەم گەردەلولکردنە بووە ھۆی پەرەسەندنی کیک بۆکسینگی ئەمریکی، کە سەرنجی لەسەر پەنجە و لێدان بوو نەک تەواوی لێدانەکان کە لە کاراتێی تەقلیدیدا دەبینرێن. لەو کاتەوە کیک بۆکسینگ بەردەوام بووە لە پەرەسەندن و بڵاوبوونەوەی لە سەرانسەری جیھاندا. بە گشتی مێژووی کیک بۆکسینگ یەکێکە لە ئاڵوگۆڕ و پەرەسەندنی نێوان چاندەکان، چونکە شێواز و تەکنیکە جیاوازەکان پێکەوە تێکەڵ بوون بۆ دروستکردنی وەرزشێکی شەڕکەری ناوازە و سەرنجڕاکێش دەخاتەروو.

ئەمڕۆش کیک بۆکسینگ بەردەوامە لە وەرزشێکی شەڕکەری بەناوبانگ و ڕێزدار، لەگەڵ چەندین وەرزشوان و ڕێکخراوی بەتوانا کە تایبەتن بە پێشخستنی و گەشەپێدانی وەرزشەکە لە سەرانسەری جیھاندا.[٢٨]

تەکنیکەکان

[دەستکاری]
کیک بۆکسینگێک لەنێوان ھەرزەکاراندا

کیک بۆکسینگ وەرزشێکی شەڕکەری تەواو بەرکەوتنە کە کۆمەڵێک تەکنیکی بەرفراوان لە شێوازە جیاوازەکانی ھونەری جەنگی لەخۆدەگرێت. باوترین تەکنیکەکان بریتیین لە:

  • پانچ: پەنجەی ڕاست و قەڵغان و ئاپەرکات ھەموویان لە کیک بۆکسینگدا باون. دەتوانرێت لێدان لەسەر یان جەستە بدرێت، زۆرجاریش بۆ دانانی تەکنیکەکانی تر بەکاردەھێنرێت.
  • لێدان: لێدان بەشێکی سەرەکییە لە کیک بۆکسینگ، و دەتوانرێت لە گۆشە و بەرزی جۆراوجۆرەوە پێشکەش بکرێت. ھەندێک لە لێدانی باو بریتین لە لێدانی پێشەوە، لێدانی دەوری و لێدانی لایەنی.
  • لێدانی ئەژنۆ: لێدانی ئەژنۆ دەتوانرێت بەکاربھێنرێت بۆ لێدانی بەرامبەر لە مەودای نزیکەوە، ھەروەھا کاریگەرە ھەم بۆ دانانی تەکنیکەکانی تر و ھەم بۆ تۆمارکردنی خاڵ.
  • کلینچینگ: کلینچ بریتییە لە گرتنی بەرامبەرێک لە دوورییەکی نزیکەوە و کۆنترۆڵکردنی جووڵەکانیان. زۆرجار کلینچینگ لە کیک بۆکسینگی موای تای بەکاردێت بۆ گەیاندنی لێدانی ئەژنۆ لە مەودای نزیکەوە.
  • بۆبکردن و بونیادنان: بۆبکردن و بونیادنان بریتییە لە جووڵاندنی سەرت بۆ ئەوەی لە لێدان دوور بکەویتەوە لە ھەمان کاتدا جەستەت لە دۆخێکی باشدا دەھێڵیتەوە بۆ بەرپەرچدانەوە. ئەم تەکنیکە پێویستی بە کاتی باش و ھەماھەنگی ھەیە.
  • کاری پێ: کاری پێ لە کیک بۆکسینگدا گرنگە، بەو پێیەی ڕێگەت پێدەدات بەدەوری بازنەی یارییەکە بجوڵێیت و دوور بکەویتەوە لە لێدانی بەرامبەرەکەت. ھەروەھا کاری پێی باش ئاسانکاری دەکات بۆ دانانی لێدان و ھێرشی بەرامبەری خۆت.

ئەمانە تەنھا چەند تەکنیکێکن لەو تەکنیکە زۆرانەی کە لە کیک بۆکسێندا بەکاردەھێنرێن. بەھۆی زۆری شێواز و ڕێبازی جیاوازەوە بۆ وەرزشەکە، کیک بۆکسێنەرەکان پێویستە بە باشی گەورە و گونجان بن بۆ ئەوەی سەرکەوتوو بن.[٢٩]

تێڕوانینی گشتی

[دەستکاری]

ئەم وەرزشە دوو فۆڕمی سەرەکی ھەیە: فول کۆنتاکت و یاساکانی نێودەوڵەتی. لە فوول کۆنتاکت شەڕڤانان تەنھا لێدان لە سەرووی کەمەرەوە بەکاردەھێنن، و پەنجە تەنھا ڕێگەپێدراوە بۆ جەستە یان سەرووی کەمەر. لە یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕێگە بە شەڕڤانان دەدرێت کە لێدانی نزم بەکاربھێنن و ھەندێک ڕێکخراویش ڕێگە بە لێدانی ئەژنۆ دەدەن بۆ جەستە.[٣٠]

ھەروەھا دابەشکردنی کێشی جیاواز بۆ ڕکابەرەکان و شێوازی جیاوازی کیک بۆکسێن ھەیە، وەکو کیک بۆکسینگی موای تای، کە ڕێگە بە ڕکابەرەکان دەدات زیاتر کاری کلینچ و لێدانی ئەژنۆی وێرانکەر بەکاربھێنن. لە کیک بۆکسینگدا، شەڕەکان بە شێوەیەکی گشتی لە سێ خول پێکدێن، ھەر خولێک سێ خولەک دەخایەنێت. لە کاتی شەڕدا ڕکابەرەکان خاڵ بۆ لێدانی کاریگەر بەدەست دەھێنن و ئەو شەڕکەرەی لە کۆتایی شەڕەکەدا زۆرترین نمرەی بەدەستھێناوە بە براوە ڕادەگەیەنرێت.[٣١]

کیک بۆکسێن پێویستی بە ڕێژەیەکی زۆر لەشجوانی و ھێز و نەرمی ھەیە، ھەروەھا توانای تەکنیکی و ستراتیژی ھەیە. ئەم وەرزشە دەتوانرێت چێژ لە کەسانی ھەموو تەمەن و ئاستێکی لێھاتوویی وەربگرن، لە شەڕکەرانی کات بەسەربردنەوە تا وەرزشوانانی پیشەگەر.

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ «Directory: Kick-boxing is the hottest workout in town, thanks to a streetwise fighter called Catwoman. Here's where to get your kicks». The Los Angeles Times. ١٧ی تەممووزی ١٩٩٢. لە ڕەسەنەکە لە ٣١ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٠ ھێنراوە.
  2. ^ «Offering a Fighting Chance to Get in Shape». The Los Angeles Times. ٢٢ی ئایاری ١٩٩٨. لە ڕەسەنەکە لە ٥ی ئایاری ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٠ ھێنراوە.
  3. ^ «Powerful! Kickboxing Is A Killer, Thriller Workout». Chicago Tribune. ١٨ی ئابی ١٩٩٨. لە ڕەسەنەکە لە ٢٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٥ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠ ھێنراوە.
  4. ^ ئ ا Section XIII: Samayapalana Parva, Book 4: Virata Parva, Mahabharata.
  5. ^ Martin، Andy (١٧ی نیسانی ١٩٩٥). «Is it just karate without the philosophy? Not according to Big Daddy Chris Ozar reigning from Jersey City. He's been kickboxing for years». The Independent. London. لە ٢٠ی ئابی ٢٠١٠ ھێنراوە.
  6. ^ «Kickboxing climbs up to be at par with other martial arts». The Economic Times. ١٩ی تەممووزی ٢٠٠٩. لە ٢٥ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠ ھێنراوە.
  7. ^ «A History and Style Guide of Kickboxing».
  8. ^ «Kickboxing Rules: How To Kickbox | Rules of Sport». www.rulesofsport.com. لە ١٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  9. ^ «"A HISTORY OF KICKBOXING": NORTH AMERICA'S SURPRISINGLY TABOO 'KICKBOXING' HISTORY! (Part 1): 1950's and 1960's» (PDF). Kick-france.fr. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠١٨ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٨ ھێنراوە.
  10. ^ Cimadoro، Giuseppe (October 2017). «Acute neuromuscular, cognitive and physiological responses to a Japanese kickboxing competition in semi-professional fighters». The Journal of Sports Medicine and Physical Fitness. ٥٨ (12): ١٧٢٠–١٧٢٧. doi:١٠.٢٣٧٣٦/S٠٠٢٢-٤٧٠٧.١٧.٠٧٨٥٩-٨. PMID ٢٩٠٨٣١٢٨. S2CID ٥٩٧٥٤٥٣. {{cite journal}}: نرخی |s2cid= بپشکنە (یارمەتی)
  11. ^ Calderon، Justin (١٨ی ئەیلوولی ٢٠١٤). «Lethwei boxing in Myanmar: Asia's new martial arts sensation». CNN (بە ئینگلیزی). لە ١٨ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
  12. ^ Streissguth، Thomas (١ی ئابی ٢٠١٣). Kickboxing (بە ئینگلیزی). Bellwether Media. ژپنک ٩٧٨-١-٦١٢١١-٣٩٢-٠.
  13. ^ Streissguth، Thomas (١ی ئابی ٢٠١٣). Kickboxing (بە ئینگلیزی). Bellwether Media. ژپنک ٩٧٨-١-٦١٢١١-٣٩٢-٠.
  14. ^ Streissguth، Thomas (١ی ئابی ٢٠١٣). Kickboxing (بە ئینگلیزی). Bellwether Media. ژپنک ٩٧٨-١-٦١٢١١-٣٩٢-٠.
  15. ^ «Get in shape at a Thai kickboxing camp». USA Today. ١٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨. لە ٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٠ ھێنراوە.
  16. ^ Calderon، Justin (١٨ی ئەیلوولی ٢٠١٤). «Lethwei boxing in Myanmar: Asia's new martial arts sensation». CNN (بە ئینگلیزی). لە ١٨ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
  17. ^ «Fitness Bound; Holiday pounds? Give 'em a swift kick». The Los Angeles Times. ١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٦. لە ٢٥ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠ ھێنراوە.
  18. ^ «Kungfu goes international». Shanghai Star. ١ی ئابی ٢٠٠٢. لە ڕەسەنەکە لە ٤ی تەممووزی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٥ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠ ھێنراوە.
  19. ^ Michael Poliakoff. «Encyclopædia Britannica entry for Boxing». Britannica.com. لە 18 May 2013 ھێنراوە. {{cite encyclopedia}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  20. ^ Section XIII: Samayapalana Parva, Book 4: Virata Parva, Mahabharata.
  21. ^ Potter، David (٢٠١٢). The Victor's Crown: A History of Ancient Sport from Homer to Byzantium. ژپنک ٩٧٨-٠-١٩-٩٨٤٢٧٣-٥.
  22. ^ «Ancient Roman Boxing».
  23. ^ Crowther، Nigel B. (١٩٩٠). «The Evidence for Kicking in Greek Boxing». The American Journal of Philology. ١١١ (2): ١٧٦–١٨١. doi:١٠.٢٣٠٧/٢٩٤٩٧٣. JSTOR ٢٩٤٩٧٣.
  24. ^ «Boxing Gloves of the Ancient World».
  25. ^ «Now and then: boxing gloves | Sport | The Observer». www.theguardian.com. لە ١٨ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
  26. ^ Coleman, J. (1982, February). The Fighting Sport of France. Black Belt, 28-32.
  27. ^ «savate | sport | Britannica». www.britannica.com (بە ئینگلیزی). لە ١٨ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
  28. ^ Martin، Ashley (١٦ی نیسانی ٢٠١٢). The Complete Martial Arts Training Manual. ژپنک ٩٧٨-١-٤٦٢٩-٠٥٥٥-٣. OVXRAgAAQBAJ&pg=PT53&dq=osamu+noguchi+kickboxing#v=onepage&q=osamu%20noguchi%20kickboxing&f=false.
  29. ^ «List of Kickboxing Moves». SportsRec (بە ئینگلیزی). لە ١٤ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  30. ^ Matuszak، Sascha. «Trying to Reignite Kickboxing in the USA | FIGHTLAND». Fightland.vice.com. لە ڕەسەنەکە لە ٢٣ی شوباتی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٤ی شوباتی ٢٠١٦ ھێنراوە.
  31. ^ «This sport needs a role model To its followers, kickboxing is the best of both worlds». Chicago Tribune. ٦ی کانوونی یەکەمی ١٩٩٢. لە ڕەسەنەکە لە ٢٣ی ئەیلوولی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٥ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠ ھێنراوە.

ویکیمیدیا کامنز میدیای پەیوەندیداری بە کیک بۆکسینگ تێدایە.