Jan Rómpsczi

Jón Rómpsczi (8 gòdnika 1913 - 30 gòdnika 1969), kaszëbsczi ùtwórca, spòlezniany dzejôrz. Jak òn miôł pińcnôsce lat ùmarła jegò matka, a òn mùszôł sóm sobie radzec. Béł zécrã i zarôbiôł w drëkarni, zesôdzôł cządnik "Zrzesz Kaszëbskô". Zaczął sã ùczëc i zdôł maturã jakno eksterna. Przed wòjną robił jakno referent w wejrowsczi radnicë. W II swiatowi wòjnie przeżiwôł wszëtczé tragedëje, chtërne przeniosła Kaszëbóm òkupacëjô. Béł w Krëjamny Wòjskòwi Òrganizacëji "Pòmòrsczi Grif", a pòtemù w lagrze Stutthof. Pò wòjnie skùncził sztudia na ùniwersytece w gardze Torń. Béł nôleżnikiem Kaszëbsczégò Zrzeszeniô, ale tu miôł procëmników. Òn òd 1964 rokù béł nôleżnika Pòlsczi Zjednóny Robòtniczi Partie, ale nie ùdżibôł sã z òrądze procemnot, a béł dbë, że nadińdze czas, czej zôwadë rozwijani kaszëbiznë zdżiną. Jegò zbiérk Pomión zwonów (1970) przeniósł wiérztë sparłãczoné z II swiatową wòjną. Strach ò kawel jãzëka przewijô sã ù niegò równak w zbiérkù pòsmiertnym Wiérzte (1980)[1], np.: "Zabëtô! Bôczë, jaczi tną ję miecze/ I jakô zewsządk sę na nię dôka wlecze –/ Nie widzysz skrëchłé zlepiszcza kol sebie?.../Ach, mowa mojëch tatków, zwęcznô strëna!/ Czë możno, żebë lud ję wôżëł zgubic?!/ Jakbë sę modlëc, szeptac zdrowas z rena?” (Apartnô fuga). Napisôł Ścinanie kani. Kaszubski zwyczaj ludowy (1973). Jegò są słowa kòlãdë „Swiat przed Tobą klãkł”. Òn pisôł téż dramë.

Lëteratura

[edicëjô | editëjë zdrój]
  • J. Borzyszkowski, J. Mordawski, J. Treder: Historia, geografia, język i piśmiennictwo Kaszubów; J. Bòrzëszkòwsczi, J. Mòrdawsczi, J. Tréder: Historia, geògrafia, jãzëk i pismienizna Kaszëbów; pòd red. Jana Mòrdawsczégò, tołmaczënk Jerzi Tréder, Wëdowizna M. Rôżok przë wespółrobòce z Institutã Kaszëbsczim, Gduńsk 1999.
  • F. Neureiter: Geschichte der kaschubischen Literatur : Versuch einer zusammenfassenden Darstellung, 2. verb. u. erw. Auflage, Sagner, München 1991.
  • F. Neureiter: Historia literatury kaszubskiej : próba zarysu, przełożyła Maria Boduszyńska-Borowikowa ; wstępem opatrzył Tadeusz Bolduan, Gdańsk : Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, Oddział Miejski, 1982.
  • G. Stone: Slav outposts in Central European history : the Wends, Sorbs and Kashubs, London, UK : Bloomsbury Academic, an imprint of Bloomsbury Publishing Plc, 2016, s. 341

Bùtnowé lënczi

[edicëjô | editëjë zdrój]
To je blós ùzémk artikla. Rôczimë do jegò rozwicégò.