«Вăхăтсемĕн çултан çул» (ПВЛ; выр. Повесть временных лет; чирк.-слав. Повѣсть врємѧнныхъ лѣтъ; çавăн пекех «Малтанхи çырсапырав», «Умĕнхи çырсапырав», «Нестор çырсапыравĕ»[1]) — çителĕклĕн (туллин) сыхланса юлнă чи малтанхи вырăс çырсапыравĕ. Кейӳре 1110-мĕш çулсенче майлаштарнă пулĕ теççĕ. Туллирех текст XIV—XVI ĕмĕрсенчи çырсаилĕмсем тăрăх паллă. Каярахри вырăс çырсапыравĕсем те асăннă текстпах пуçланаççĕ темелле[2].
Çырсапыравăн ятне хальхи историксем хайлавăн малтанхи йĕркисене кура панă. Анчах та вăл вырăн та тĕрлĕ çырсаилĕмсенче пĕр пек мар, тĕрлĕрен.
Руç |
||
---|---|---|
Политика/хронологи енĕпе пайланни | ||
Географи/этнографи енĕпе пайланни |
Çурçĕр-Анăç • Çурçĕр-Тухăç (колонизаци) • Анăç • Кăнтăр-Анăç • Мăн • Кĕçĕн • Шурă • Хура • Червонная (Холмская) • Çĕнĕ • Карпат (Пряшевская) | |
Аталану этапĕсем | ||
Юркăнсемпе вăрçни | ||
Этимологи тата лексика | ||
Çыхăннă этнонимсем | ||
Пĕрлехи вырăс никĕсĕн пĕрпеклĕхĕсем |
Кейӳ Руçĕ |
|
---|---|
Руç (халăх) · Рюрик · Рюриксем · Руç | |
Переломные события истори | |
Çулçыравĕсенчи йăхсем |
славян: шурă хорватсем · болоховсем · древлянсем · дреговичсем · дулебсем (волынянсем) · вятичсем · кривичсем · полянсем · радимичсем · северянсем · ильмен словенĕсем · тиверсем · уличсем; финн-укăрсем: веç · емь · ливсем · мерсем · мăкшăсем · мурăмсем · нарова · перĕм · печора · çармăссем · чудь заволочская; балти: голядь · литва · Латгалсем · зимигола · корç · ятвягсем |
Кие тытăмçисем распада Древнерусского государства (1132) | |
Паллă вăрçăсем тата çапăçусем | |
Тĕпри кнеçлĕхсем , XII—XIII ĕмĕрсем |
Улатимĕр-Суздаль · Галич-Волынь · Киев · Мурăм · Новгород çĕрĕ · Новгород-Север · Переяслав · Полоцк · Рязанское · Смулен · Туров · Чернигов |
Пĕрлĕх | |
Ремеслăсем тата экономика | |
Культура | |
Литература | |
Зодчество |