Тактиль алфавичĕ
Тактиль алфавичĕ — хыпашлав енĕпе суккăр çынсен çыру системи. Халĕ чи анлă усă кураканни Брайль системи, хăш чухне Мун шрифчĕпе усă кураççĕ. Тахçан ыттисем те пулнă.[1]
Хронологи
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Наукӑпа техника прогресӗн тӗп ӗҫӗсемпе ҫитӗнӗвӗсене тата ӑна вулама майсем туса хатӗрлемелли сферӑра тактика ҫырулӑхӗпе укҫа-тенкӗ туса хатӗрлемелли сферӑри этемлӗх шухӑшӗсен тӗп хронологине тата тапхӑрне кӗске хронологи):
Хут ҫырӑвӗ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- IV ӗмӗр — паянхи кунчченех тупӑннӑ артефактсене пула суккӑрсемшӗн тактикӑллӑ алфавит грек ученӑйӗ Дидим-Суккӑр Пулса тӑнӑ, - малтан итлекен, унтан Александрия богословски шкулӗнче (тӑватӑ ҫулхи суккӑрланнӑ тата Египет территорийӗнче пурӑннӑ (Ун чухне Рим империйӗн йышӗнче провинци пулса тӑнӑ) вӗрентекен пулнӑ, вӑл символсене йывӑҫа е шӑмӑсем тӑрӑх касмалли информаци мелӗпе усӑ курса сӑнласа панӑ. Усӑ куракан технологипе тӗрлӗ материалсенчен информаци таблицисене (тӗпрен илсен, римлянсемпе ӑвӑс табличкӑсемпе усӑ курнӑ) пухас енӗпе операци пухас енӗпе пӗрпекрех пулнӑ. Информаци хатӗрлевҫи пулса йывӑҫпа, шӑмӑпа, металлпа пластин формипе усӑ курнӑ. Алфавит суккӑрсемпе куракансем хушшинчи коммуникацие ҫӑмӑллатас тесе ученӑй туса хатӗрленӗ. Ҫав вӑхӑтри Общество изобретени пӗлтерӗшне туллин хаклама хатӗр пулман, ҫавна пула технологи анлӑ сарӑлнине тупайман, каярахпа вара ӑна ҫухатнӑ. Ученӑй алфавитпа усӑ курнӑ паянхи куна наука тӗпчемен те, тӗпчемен те.
- 1517 ҫулта Сарагосран Франци Уххине шухӑшласа кӑларакан латинницӑпа йывӑҫа касмалли методика туса хатӗрленӗ. Истори хроникӗсенчен суккӑр ачасене вӗрентмелли системӑпа усӑ курнине пӗлеҫҫӗ.
- 1542-мӗш испан писателӗ Педропа Мехия суккӑрсене вӗрентмелли таблицӑсемпе усӑ курмалли методика рекомендацийӗсем тунӑ.
- Итальянсен 1554-мӗш ученӑйӗ Джерламо Кардано Механикӑна рекомендаци пухас тӗллевпе аналогика идейисене сӗннӗ.
- 1575-1580 — итали рационализаторӗ Франци Суханӗпе туса хатӗрленӗ мейӑпа Кардано методикисене ҫӗнетнӗ. Информаци йӑтса ҫӳрекенӗн шутӗнче унпа йывӑҫ ҫеҫ усӑ курнӑ, латинла саспаллисене тухни тӑрӑх танлаштарсан виҫе чухлӗ ӳстернӗ.
Çавăн пекех
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Каçăсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- A Critical Evaluation of the Historical Development of the Tactile Modes and Reading and an Analysis and Evaluation of Researches Carried out in Endeavors to make the Braille code Easier to Read and to Write
- chapter 3: Early British Codes
Асăрхавсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- ^ Брайль шрифтне палӑртмалли меслетсем 2021 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 22-мӗшӗнче архивланӑ.