Çынсем тумтире пĕрремĕш 100 000—500 000 çул каярах тăхăнма пуçланине çирĕплетни пур[1].
Тумтир çинче пурăнакан пӳри пыйтăна генетика енчен анализ туни çав вĕт чĕрчун пуç пыйтинчен 170 000 çула яхăн каярах уйрăлнине кăтартать, çак теорипе çынсем тумтире çав вăхăтрах тăхăнма пуçланине калама пулать[2].
Çĕвĕç йĕппипе усă курма 50 000 çул каярах (Денис çĕр хăвăлĕ, Çĕпĕр) теме пулать. Чи авалхи (60 000 çул каярах тунăскер) йĕпе (стерженĕпе хăлхи) Сибуду (Кăнтăр Африка) çĕр хăвăлĕнче тупнă. Ытти йĕпсене, 41 000-15 000 çул каярах тенисене, темиçе вырăнта (сăмахран, Словенире, Раççейре, Китайра, Испанире тата Францире) тупнă.
Чи авалхи сăрланă йĕтĕн сӳсне 36000 çул каярах тунăскерне Грузири тахçанхи çĕр хăвăлĕнче асăрханă[3].
Очевидно, наиболее детально динамика мод отслеживается на примере публикаций в журналах. См. например:
Тумтир историйĕ |
|
|---|---|
| Авалхи тĕнче |
Авалхи Икĕпат • Авалхи Месопотами • Авалхи Израиль • Авалхи Греци • Авалхи Рим (нижнее белье • причёски • косметика) • Ацтексем • Майя |
| Вăтам ĕмĕрсем | |
| Çĕнĕ самана |
Европăри XVI ĕмĕрти мода • Европăри XVII ĕмĕрти мода • Европăри XVIII ĕмĕрти мода (причёски) • Ампир моди (1790-е — 1820-е) • 1830-е • Викторианская мода (причёски) • 1840-е • 1850-е • 1860-е • 1870-е • 1880-е • 1890-е |
| XX ĕмĕр | |
| XXI ĕмĕр | |