Abaty Sweetheart
 | |
| Math | mynachlog, abaty  |
|---|---|
| Sefydlwyd |
|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Dumfries a Galloway |
| Gwlad |  Yr Alban |
| Cyfesurynnau | 54.979393°N 3.618462°W |
 | |
| Statws treftadaeth | heneb gofrestredig |
| Manylion | |
Abaty yn Dumfries a Galloway yw Abaty Sweetheart (Gaeleg: An Abaid Ur), a leolir 8 milltir (13 km) i'r de o Dumfries ger aber Afon Nith yn ne-orllewin yr Alban. Abaty Sistersiaidd ydyw, a sefydlwyd yn 1275 gan Dervorguilla o Galloway, merch Alan, Arglwydd Galloway, er cof am ei ŵr John Balliol, Brenin yr Alban o 1292 i 1296. Cafodd calon berarogledig de Balliol ei chladdu mewn coffr o ifori ac arian wrth ochr Devorguilla pan fu farw honno ac ailenwyd yr abaty gan y mynachod er anrhydedd iddi.
New Abbey oedd yr enw gwreiddiol, a chedwir yr enw hwnnw yn enw pentref bychan New Abbey, ger adfeilion yr abaty.
Mae'r safle yng ngofal Historic Scotland
Dolenni allanol
[golygu | golygu cod]- (Saesneg) Abaty Sweetheart Archifwyd 2015-12-08 yn y Peiriant Wayback ar wefan Historic Scotland