Aedes aegypti

Aedes aegypti
Enghraifft o'r canlynoltacson Edit this on Wikidata
Safle tacsonrhywogaeth Edit this on Wikidata
Rhiant dacsonAedes Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
Aedes aegypti
Oedolyn
larfa
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Animalia
Ffylwm: Arthropoda
Dosbarth: Insecta
Urdd: Diptera
Teulu: Culicidae
Genws: Aedes
Is-enws: Stegomyia
Rhywogaeth: A. aegypti
Enw deuenwol
Aedes aegypti
(Linnaeus yn Hasselquist, 1762) [1]
Lleoliad Aedes aegypti yn 2006 (coch a glas). Glas: heb haint deng; coch: deng yn bresennol.
Cyfystyron [1]
  • Culex aegypti Linnaeus in Hasselquist, 1762
  • Culex fasciatus Fabricius, 1805
  • Culex bancrofti Skuse, 1889
  • Mimetomyia pulcherrima Taylor, 1919

Ar lafar gwlad, gelwir y mosgito hwn yn fosgito'r dwymyn felen; ei enw gwyddonol (Lladin) ydyw Aedes aegypti. Mae'n cario ac yn ymledu'r dwymyn felen a haint o'r enw'r gwibgymalwst (neu 'deng') yn ogystal â'r firws Zika sy'n gyfrifol am Epidemig y firws Zika a chwalodd drwy Frasil a gwledydd eraill yn yr Americas tua diwedd 2015. Gall hefyd gludo'r firws Chikungunya a nifer o rai eraill i bobl. Mae'n perthyn i'r genws Aedes.

Mae'n gymharol hawdd ei adnabod oherwydd y marciau gwyn ar ei goesau, a siap telyn ar ran uchaf ei thoracs. Mae'n frodorol o Affrica[2] ond fe'i ceir, bellach, yn y Trofannau ac ardaloedd is-drofannol drwy'r byd.[3]

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. 1.0 1.1 Neal L. Evenhuis & Samuel M. Gon III (2007). "22. Family Culicidae". In Neal L. Evenhuis (gol.). Catalog of the Diptera of the Australasian and Oceanian Regions (PDF). Bishop Museum. tt. 191–218. Cyrchwyd 4 Chwefror 2012.
  2. Laurence Mousson, Catherine Dauga, Thomas Garrigues, Francis Schaffner, Marie Vazeille & Anna-Bella Failloux (Awst 2005). "Phylogeography of Aedes (Stegomyia) aegypti (L.) and Aedes (Stegomyia) albopictus (Skuse) (Diptera: Culicidae) based on mitochondrial DNA variations". Genetics Research 86 (1): 1–11. doi:10.1017/S0016672305007627. PMID 16181519. http://journals.cambridge.org/abstract_S0016672305007627.
  3. M. Womack (1993). "The yellow fever mosquito, Aedes aegypti". Wing Beats 5 (4): 4.