Alan Stivell

Alan Stivell
Alan Stivell mewn cyngerdd, gyda'i Delyn Geltaidd
GanwydAlan Cochevelou Edit this on Wikidata
6 Ionawr 1944 Edit this on Wikidata
Riom Edit this on Wikidata
Man preswylLanvezhon / Bezhon, Roazhon Edit this on Wikidata
Label recordioFontana Records, Keltia 3, Mouez Breiz, Universal Music France, Philips Records, Disques Dreyfus, World Village, Harmonia Mundi, Play It Again Sam, Sony Music, Disc'AZ, Warner Music Group, Coop Breizh Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Llydaw Llydaw
Alma mater
Galwedigaethcanwr-gyfansoddwr, arweinydd, telynor, canwr, ymgyrchydd, cerddor, cynhyrchydd recordiau, trefnydd cerdd, cyfansoddwr, cyfansoddwr caneuon, offerynnau amrywiol, artist recordio Edit this on Wikidata
Swyddcadeirydd anrhydeddus Edit this on Wikidata
Arddullcerddoriaeth Lydewig, cerddoriaeth Celtaidd, asiad Geltaidd, trawsnewid, cerddoriaeth yr oes newydd, roc Geltaidd, roc gwerin, cerddoriaeth electroawcwstig, roc Llydewig Edit this on Wikidata
Math o laisbariton Edit this on Wikidata
Prif ddylanwaddawnsio Llydewig, Sœurs Goadec, Frères Morvan, Jef Le Penven, Seán Ó Riada, Roger Abjean, Mary O'Hara, Turlough O'Carolan, pìobaireachd, Cerddoriaeth Iwerddon Edit this on Wikidata
TadGeorges Cochevelou Edit this on Wikidata
MamFanny Julienne Dobroushkess Edit this on Wikidata
Gwobr/auCommandeur des Arts et des Lettres‎, Urdd y Carlwm, Gwobr Imram, Premio Tenco Edit this on Wikidata
Gwefanhttp://www.alanstivell.bzh Edit this on Wikidata

Cerddor Llydewig yw Alan Stivell (ganed Alan Cochevelou 6 Ionawr, 1944). Mae ei enw llwyfan "Stivell" yn golygu "ffynnon" yn Llydaweg. Roedd ei deulu o Gourin ond treuliodd ei blentyndod ym Mharis. Magodd ddiddordeb yng ngherddoriaeth Llydaw ac ym 1953 dechreuodd ganu'r delyn. Ef yn anad neb arall sy'n gyfrifol am boblogrwydd y delyn Geltaidd. Dysgodd Lydaweg a bu'n cystadlu mewn gwyliau gwerin yn Llydaw. Dechreuodd recordio ym 1959, ac ymddangosodd yr LP Telenn Geltiek ym 1960. Daeth yn adnabyddus iawn yn ystod y 1970au gyda'r adfywiad mewn canu gwerin, a bu ar daith i nifer o wledydd, gan gynnwys Cymru (mae ei fersiwn o 'Mae gen i ebol melyn' yn arbennig o Geltaidd).

Ieuenctid

[golygu | golygu cod]

Yn 1953 cerfiodd ei dad (Georges Cochevelou) delyn Geltaidd i'w fab, a honno wedi ei llunio ar delynau traddodiadol Llydewig. Dysgodd siarad Llydaweg yn sydyn iawn; dysgodd hefyd llawer am ddawnsio traddodiadol Llydaw. Dysgodd hefyd sut i chwythu'r pibgorn a'r bombarde Llydewig. Recordiodd sengl yn 1953 ac yna Telenn Geltiek yn 1963.

Arweinydd y Mudiad Cerddoriaeth Geltaidd

[golygu | golygu cod]
Alan Stivell yn Lorient

Perfformiodd ar y cyd gyda'r Moody Blues yn Llundain yn (1968). Yn 1970, lansiodd y sengl "Broceliande" a Reflets, y ddau ar label Philips. Roedd lansio'r albwm hwn yn faniffesto dros ei ymgyrch dros Cerddoriaeth y Byd (neu 'World Music').

Ef hefyd oedd yn gyfrifol am y symudiad Llydewig o 'fynd yn ôl at y gwreiddiau', drwy recordio albwm (yn 1971) o'r enw Renaissance de la Harpe Celtique.

Teithiodd led-led yn byd yn canu mewn gwledydd megis Canada, UDA, Gwledydd Prydain a Ffrainc.

Yn 1976 cyhoeddodd gyfrol o farddoniaeth Llydewig.

Yn 1979 impiodd nifer o genres wrth ei gilydd i greu Symphonie Celtique: roc, elfenau 'Berber' y lleisydd Djouha a'r sitarydd Narendra Bataju. Roedd y perfformiad cyntaf o'r Symffoni Celtaidd ym maes pêl-droed enfawr Gŵyl Ryng-Geltaidd An Oriant o flaen deg mil o gynulleidfa. Chwarter awr cyn y diwedd, daeth cawod ysgafn o law ac ni orffennwyd y symffoni. Rhoddwyd y cyfan ar ddisg, fodd bynnag.

Ym 1980 enillodd Wobr Goffa Nansi Richards fel prif delynor Gŵyl Werin Geltaidd Dolgellau

Yn yr 1980au trodd y canu gwerin yn fath arall roedd wedi ei ragweld flynyddoedd ynghynt, sef Cerddoriaeth y Byd. Cydweithiodd dro ar ôl tro gyda Kate Bush.

Bu'n ddylanwad ar, a pherfformio gyda, cantorion Llydewig eraill, megis Yann-Fañch Kemener.

Disgyddiaeth

[golygu | golygu cod]
  • Telenn Geltiek / Harpe celtique (1964)
  • Reflets / Reflections (1970)
  • Renaissance de la Harpe Celtique (1971-72)
  • A l'Olympia - Live (1972)
  • Chemins de Terre (1973)
  • E Langonned (1974)
  • E Dulenn / Live In Dublin (1975)
  • Trema'n inis / Vers l’île (1976)
  • Roak Dilestra / Avant d'accoster / Before Landing (1977)
  • Un Dewezh 'barzh gêr / Journée a la maison (1978)
  • International Tour / Tro ar Bed - Live (1979)
  • Symphonie Celtique - Tir na-nOg (1979)
  • Terre des vivants / Tir an dud vew (1981)
  • Legend / Mojenn (1983)
  • Harpes du Nouvel Âge / Telenn a' Skuilh-dour (1985)
  • The Mist Of Avalon (1991)
  • Again (1993)
  • Brian Boru (1995)
  • 1 Douar / 1 Earth (1998)
  • Back To Breizh (1999)
  • Beyond Words / En tu-hont d'ar c'homzoù (2002)
  • Explore (2006)
  • Emerald (2009)
  • AMzer: seasons (2015)
  • Human~Kelt (2018)

Albums viuen col·lectiu

[golygu | golygu cod]
  • Bretagnes à Bercy (1999)
  • Nuit Celtique II au Stade de France (2003)
  • 40th Anniversary Olympia 2012 (2013)

Casgliadau

[golygu | golygu cod]
  • Grand Succès d'Alan Stivell (c 1975)
  • 70/95 Zoom (1997)
  • Ar pep gwellan (2012)

Dolenni allanol

[golygu | golygu cod]
Eginyn erthygl sydd uchod am Cerddoriaeth Llydaw. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato