Astudiaethau diwylliannol

Astudiaethau diwylliannol
Enghraifft o'r canlynolpwnc gradd, gwyddoniaeth ryngddisgyblaethol, cangen o wyddoniaeth, arbenigedd Edit this on Wikidata
Matharea, ethnic, cultural, gender, and group studies, dyniaethau, anthropoleg Edit this on Wikidata
Rhan olanguage, communication, and cultural studies Edit this on Wikidata
Yn cynnwysastudiaethau rhywedd, Arabic studies Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Maes rhyngddisgyblaethol sy'n ymwneud â'r berthynas rhwng sefydliadau cymdeithasol a diwylliant yw astudiaethau diwylliannol. Gellir ei ystyried yn rhyngwynebu'r dyniaethau (yn bennaf llenyddiaeth) a gwyddorau cymdeithas (yn enwedig cymdeithaseg). Disgyblaeth eang ei maes ydyw, a chanddo felly ddylanwad ar gymdeithaseg, anthropoleg, hanesyddiaeth, beirniadaeth lenyddol, athroniaeth, a beirniadaeth celfyddyd.

Canolbwyntia'r maes yn bennaf ar ddiwylliant torfol a'r diwydiant diwylliannol. Ymhlith ei destunau sylw cyffredin mae diwylliant poblogaidd, cyfathrebu, prynwriaeth a'r gymdeithas defnyddwyr, y cyfryngau torfol, adloniant ac hamdden, ôl-foderniaeth, hunaniaeth, ac ideoleg.[1] Mae dadadeiladaeth ac ôl-adeiladaeth yn ddulliau poblogaidd, a rhoddir ystyriaeth sylweddol i hil ac ethnigrwydd, dosbarth cymdeithasol, a rhywedd.

Cychwynnodd y pwnc academaidd yng ngwledydd Prydain ar ddiwedd y 1950au. Sefydlwyd y Ganolfan dros Astudiaethau Diwylliannol Cyfoes ym Mhrifysgol Birmingham ym 1964, a Richard Hoggart, Stuart Hall, a Raymond Williams oedd arloeswyr y maes.[2] Ymledodd i'r Unol Daleithiau ac Awstralia, ac yn hwyrach Ewrop gan dynnu sylw athronwyr, beirniad ac ysgolheigion eraill megis Jürgen Habermas, Pierre Bourdieu, Jean Baudrillard, a Jean-François Lyotard.

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. (Saesneg) "cultural studies" yn A Dictionary of Sociology (Gwasg Prifysgol Rhydychen, 1998). Adalwyd ar Encyclopedia.com ar 8 Ionawr 2017.
  2. (Saesneg) cultural studies. Encyclopædia Britannica. Adalwyd ar 8 Ionawr 2017.