Castell Trefaldwyn
 | |
| Math | castell, safle archaeolegol  |
|---|---|
| Sefydlwyd |
|
| Daearyddiaeth | |
| Rhan o'r canlynol | Cherbury Estate |
| Lleoliad | Trefaldwyn |
| Sir | Powys |
| Gwlad |  Cymru |
| Uwch y môr | 203.8 metr |
| Cyfesurynnau | 52.563229°N 3.150201°W |
| Rheolir gan | Cadw |
 | |
| Perchnogaeth | Cadw |
| Statws treftadaeth | adeilad rhestredig Gradd I, heneb gofrestredig, Henebion Cenedlaethol Cymru |
| Manylion | |
| Dynodwr Cadw | MG022 |
Castell yn Nhrefaldwyn, Powys, yw Castell Trefaldwyn.
Hanes
[golygu | golygu cod]Adeiladwyd y castell ym 1223 mewn pren gan Harri III o Loegr a chafodd ei ddefnyddio ganddo yn ei ymgyrch yn erbyn Llywelyn Fawr ym 1234. Cymerodd le'r hen gastell a godwyd yn y 1070au gan Roger o Drefaldwyn, sef Hen Domen. Wnaeth Dafydd ap Llywelyn ymosod ar y castell yn 1245. Fe'i dymchwelwyd gan luoedd y Senedd yn y Rhyfeloedd Cartref (1649). Dim ond adfeilion a erys ar a safle heddiw.
