Cribau San Ffraid
| Stachys officinalis | |
|---|---|
| |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Plantae |
| Ddim wedi'i restru: | Angiosbermau |
| Ddim wedi'i restru: | Ewdicotau |
| Ddim wedi'i restru: | Asteridau |
| Urdd: | Lamiales |
| Teulu: | Lamiaceae |
| Genws: | Stachys |
| Rhywogaeth: | S. officinalis |
| Enw deuenwol | |
| Stachys officinalis Carl Linnaeus | |
| Cyfystyron | |
|
Betonica officinalis L. | |
Planhigyn blodeuol dyfrol yw Cribau San Ffraid sy'n enw lluosog. Mae'n perthyn i'r teulu Lamiaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Stachys officinalis a'r enw Saesneg yw Betony.[1] Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Cribau San Ffraid Cribau Shôn Ffred, Danhogen, Dannogen y Coed, Dwyfog, Llys Dwyfog, Meddyges Lwyd.
Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn tyfu mewn cynefinoedd oer a thymherus (neu gynnes) yn hemisffer y Gogledd a'r De fel y'i gilydd.
Enwau
[golygu | golygu cod]Cribau [San Ffraid], Cribau Shôn Ffred, Danhogen, Dannogen y Coed, Dwyfog, Llys Dwyfog, Meddyges Lwyd, Stachys officinalis, betony
Mae'r mapiau degwm dyddiedig tua 1840 yn croniclo hen enwau caeau. Roedd enw'r cae sydd union gyferbyn â chymer Afonydd Dwyfor a Dwyfach yn tystio i bresenoldeb, ryw oes cyn hynny, flodyn a elwir heddiw yn Gribau San Ffraid. Mae'r enw yn arwydd o ddwyfoldeb y planhigyn hwn yn y gorffennol. Union enw'r cae yw "Cae Bryn Dwyfog" a dwyfog oedd hen enw ar y planhigyn hwn
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]- Y Bywiadur Gwefan Llên Natur
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Gerddi Kew; adalwyd 21 Ionawr 2015
