Etholiad cyffredinol y Deyrnas Unedig, Chwefror 1974

Etholiad cyffredinol y Deyrnas Unedig, Chwefror 1974
               
← 1970 28 February 1974 Hydref 1974 →

Pob un o'r 635 sedd ar gyfer Tŷ'r Cyffredin.
318 sedd sydd angen i gael mwyafrif
Nifer a bleidleisiodd78.8%
  Plaid cyntaf Yr ail blaid Y drydedd blaid
  Edward Heath
Arweinydd Harold Wilson Edward Heath Jeremy Thorpe
Plaid Llafur Ceidwadwyr Liberal
Arweinydd ers 14 Chwefror 1963 28 Gorffennaf 1965 18 Ionawr 1967
Sedd yr arweinydd Huyton Sidcup Gogledd Dyfnaint
Etholiad diwethaf 288 sedd, 43.1% 330 sedd, 46.4% 6 sedd, 7.5%
Seddi cynt 281 334 6
Seddi a enillwyd 301 297 14
Newid yn y seddi increase 20 Decrease 37 increase 8
Pleidlais boblogaidd 11,645,616 11,872,180 6,059,519
Canran 37.2% 37.9% 19.3%
Gogwydd Decrease 5.9% Decrease 8.5% increase11.8%

PM cyn yr etholiad

Edward Heath
Ceidwadwyr

Prif Weinidog wedi'r etholiad

Harold Wilson
Llafur

Cynhaliwyd Etholiad cyffredinol y Deyrnas Unedig ar 28 Chwefror 1974, y cyntaf o ddau Etholiad cyffredinol i'w cynnal y flwyddyn honno. Ni chafodd unrhyw blaid fwyafrif, gan adael senedd grog am y tro cyntaf ers yr Ail Ryfel Byd. Cafodd y Blaid Gweidwadol, dan Edward Heath, y nifer fwyaf o bleidleisiau, ond cafodd y Blaid Lafur, dan Harold Wilson, fwy o seddau. Gwrthododd Unoliaethwyr Wlster gymeryd y chwip Geidwadol, ac wedi methiant trafodaethau gyda Jeremy Thorpe, arweinydd y Rhyddfrydwyr, ymddiswyddodd Heath fel Prif Weinidog, ac olynwyd ef gan Wilson.

Enillodd Plaid Cymru ddwy sedd: Caernarfon a Meirionnydd, y seddau cyntaf erioed iddynt eu hennill mewn Etholiad cyffredinol, gyda Dafydd Wigley yn cael ei ethol dros Gaernarfon a Dafydd Elis Thomas dros Feirionnydd. Methodd Gwynfor Evans ag ail ennill Caerfyrddin o dair pleidlais.

Etholiad cyffredinol y Deyrnas Unedig, Chwefror 1974
Plaid Seddi Pleidleisiau %
Plaid Geidwadol
297
11,872,180
37.9
Plaid Lafur
301
11,645,616
37.2
Plaid Ryddfrydol
14
6,059,519
19.3
Plaid Genedlaethol yr Alban
7
633,180
2.0
Plaid Unoliaethol Ulster
7
232,103
0.8
Plaid Cymru
2
171,374
0.5
Social Democratic and Labour Party
1
160,137
0.5
Vanguard Progressive Unionist Party
3
75,944
0.2
Democratic Unionist Party
1
58,656
0.1
Llafur Annibynnol
1
29,892
0.1

Y canlyniad

[golygu | golygu cod]
Canran y bleidlais
Ceidwadwyr
  
37.9%
Llafur
  
37.2%
Rhyddfrydwyr
  
19.4%
SNP
  
2.0%
Unoliaethwyr Wlster
  
0.7%
Plaid Cymru
  
0.6%
SDLP
  
0.5%
Annibynwyr
  
0.4%
Arall
  
1.4%
1801 cyfethol | 1802 | 1806 | 1807 | 1812 | 1818 | 1820 | 1826 | 1830 | 1831 | 1832 | 1835 | 1837 | 1841 | 1847 | 1852 | 1857 | 1859 | 1865 | 1868 | 1874 | 1880 | 1885 | 1886 | 1892 | 1895 | 1900 | 1906 | 1910 (Ion) | 1910 (Rhag) | 1918 | 1922 | 1923 | 1924 | 1929 | 1931 | 1935 | 1945 | 1950 | 1951 | 1955 | 1959 | 1964 | 1966 | 1970 | 1974 (Chwe) | 1974 (Hyd) | 1979 | 1983 | 1987 | 1992 | 1997 | 2001 | 2005 | 2010 | 2015 | 2017 | 2019 | 2024
Refferenda y Deyrnas Unedig
1975 | 2011 | 2016