Henry Percy, Iarll 1af Northumberland
| Henry Percy, Iarll 1af Northumberland | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | 10 Tachwedd 1341  Scarborough Castle |
| Bu farw | 20 Chwefror 1408 o lladdwyd mewn brwydr Riding Gorllewinol Swydd Efrog |
| Dinasyddiaeth | Teyrnas Lloegr |
| Galwedigaeth | person milwrol |
| Swydd | aelod o Dŷ'r Arglwyddi |
| Tad | Henry de Percy |
| Mam | Mary of Lancaster |
| Priod | Margaret Neville, Matilda de Lucy |
| Plant | Henry 'Hotspur' Percy, Sir Ralph de Percy, Sir Thomas Percy, Margaret de Percy |
| Llinach | teulu Percy |
| Gwobr/au | Urdd y Gardas |
Uchelwr Seisnig oedd Henry Percy, Iarll 1af Northumberland (10 Tachwedd,1341 - 20 Chwefror,1408). Roedd yn fab i Henry de Percy, 3ydd Barwn Percy.
Roedd Henry Percy yn wreiddiol yng ngwasanaeth Edward III, brenin Lloegr, yma bu'n cefnogi Rhisiart II, brenin Lloegr am gyfnod. Yn ddiweddarach, tres i gefnogi Henry Bolingbroke, a ddaeth yn frenin fel Harri IV.
Dan Harri IV, gwnaed ef yn Gwnstabl Lloegr ac yn arglwydd Ynys Manaw. Cafodd ef a'i fab, Henry 'Hotspur' Percy, y dasg o orchfygu gwrthryfel Owain Glyndŵr yng Nghymru, ond nid oedd eu hymdrechion yn bodloni'r brenin. Yn 1403, gwnaeth Hotsput a'i ewythr gytundeb ag Owain Glyn Dŵr, a gwrthryfela yn erbyn y brenin. Lladdwyd Hotspur yn Mrwydr Amwythig yr un flwyddyn. Nid oedd yr Iarll ei hun wedi cymryd rhan yn y gwrthryfel, ond collodd ei swydd fel Cwnstabl. Yn 1405, cefnogodd Percy wrthryfel Richard le Scrope, Archesgob Efrog, a gwnaeth y Cytundeb Tridarn gydag Owain Glyn Dŵr. Ffôdd i'r Alban, gan ddychwelyd gyda byddin yn 1408, ond lladdwyd ef ym mrwydr Bramham Moor.[1]
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ (Saesneg) Bean, J M W (26 Mai 2005). "Percy, Henry, first earl of Northumberland (1341–1408)". Oxford Dictionary of National Biography (arg. online). Gwasg Prifysgol Rhydychen. doi:10.1093/ref:odnb/21932. Cyrchwyd 6 Tachwedd 2018.CS1 maint: ref=harv (link) (mae angen tanysgrifiad neu aelodaeth o lyfrgell gyhoeddus i ddarllen yr erthygl)