Inge Viett | |
---|---|
Ffugenw | Intissar |
Ganwyd | 12 Ionawr 1944 Barsbüttel |
Bu farw | 9 Mai 2022 Falkensee |
Man preswyl | Hamburg, Wiesbaden, Eisenbahnstraße, Georg-von-Rauch-Haus, Paris, Aden |
Dinasyddiaeth | Yr Almaen |
Galwedigaeth | terfysgwr, llenor, hunangofiannydd |
Awdures o'r Almaen yw Inge Viett (ganwyd 12 Ionawr 1944; m. 9 Mai 2022) a ystyrir gan rai pobl yn y Gorllewin yn derfysgwr.
Mae'n gyn-aelod o nifer o fudiadau milwriaethus asgell chwith Gorllewin yr Almaen gan gynnwys "Mudiad 2 Mehefin" a "Charfan y Fyddin Goch" a elwir hefyd yn 'Grŵp Baader–Meinhof' (Almaeneg: Baader-Meinhof-Gruppe; ymunodd ym 1980). Ym 1982 hi oedd yr olaf o ddeg cyn-aelod o Garfan y Fyddin Goch a ddihangodd o'r Gorllewin i Ddwyrain yr Almaen a derbyniodd gefnogaeth gan awdurdodau'r wladwriaeth gan gynnwys y Weinyddiaeth Diogelwch y Wladwriaeth.[1]
Fe'i ganed yn Barsbüttel, Schleswig-Holstein, yr Almaen ar 12 Ionawr 1944.[2][3]
Ar ôl uno'r Almaen, fe'i cafwyd yn euog o geisio llofruddiaeth, cafodd ei dedfrydu i garchar am 13 blynedd, ond fe'i rhyddhawyd yn gynnar ym 1997, ac erbyn hynny roedd wedi cyhoeddi ei llyfr cyntaf. Fe'i disgrifiwyd gan rai fel "terfysgwr wedi ymddeol", mae'n wahanol i eraill o gyfnod terfysgol Gorllewin yr Almaen yn y 1970au oherwydd iddi fod yn barod i siarad am y digwyddiadau hynny o safbwynt y gweithredwr. Mae ei chyfranogiad mewn gwrthdystiadau stryd ac absenoldeb ymddangosiadol o ran ei hymwneud â militariaeth asgell chwith yn parhau i ddenu diddordeb y cyfryngau (2019).[4][5][6][7]
Fe'i ganed yn Stemwarde, ychydig i'r dwyrain o Hamburg, ar ddiwedd yr Ail Ryfel Byd, yn y rhan a hawliwyd gan Loegr. Dywedir i'r awdurdodau ei chymeryd oddi wrth ei mam rhwng 1946 a 1950 a bu'n byw mewn cartref i blant amddifad yn Schleswig-Holstein. Ym Mawrth 1950 symudwyd hi at deulu maeth, ond disgria ymdrech y teulu fel un "anodd a llafurus" ("sehr belastend").[8]
Roedd yn fwy llawdrwm o'r trigolion lleol; cafodd ei threisio gan ffermwr lleol, a rhedodd i ffwrdd pan oedd yn 15 oed. Yn Arnis, cafodd rhywfaint o addysg mewn sefydliad i bobl ifanc, a rhoddodd ei bryd ar fod yn hyfforddwraig chwaraeon. Gwrthododd yr awdurdodau hyn, gan ei gorfodi i ddilyn cwrs ar fagu plant a chadw tŷ a disgrifiodd y profiad fel un erchyll ("gräßlich"). Ceisiodd ladd ei hun i warchod plant teulu eitha llewyrchus, lle roedd y tad yn llawer rhy awdurdodol.
O'r diwedd, yn 1963, dechreuodd ar gwrs chwaraeon a gymnasteg ym Mhrifysgol Kiel, ond ychydig cyn graddio, gadawodd.