Kevin Barry

Kevin Barry
Ganwyd	20 Ionawr 1902  Dulyn
Bu farw	1 Tachwedd 1920  o crogi  Mountjoy Prison
Man preswyl	Swydd Dulyn
Dinasyddiaeth	Gwyddel
Alma mater	Coleg Prifysgol Dulyn
Galwedigaeth	myfyriwr meddygol, chwaraewr rygbi'r undeb
Chwaraeon

Myfyriwr meddygol a chenedlaetholwr Gwyddelig oedd Kevin Gerard Barry (20 Ionawr 1902 – 1 Tachwedd 1920) a'r cyntaf i gael ei ddienyddio gan Brydain ers iddynt ladd 16 o Wyddelod ym Mai 1916, yn dilyn Gwrthryfel y Pasg. 18 oed ydoedd pan gafodd ei grogi.^[1] Y cyhuddiad yn ei erbyn oedd ei fod wedi cymryd rhan, fel un o'r Gwirfoddolwyr Gwyddelig, mewn ymgyrch pan saethwyd tri o filwyr Prydain. Claddwyd Kevin Gerard Barry ym Mynwent Glasnevin, (Gwyddeleg: Reilig Ghlas Naíon) sef prif fynwent Gatholig Dulyn.^[2]

Tra yn Mountjoy Prison, diwrnod neu ddau cyn iddo gael ei ddienyddio, arwyddodd affidavit, yn manylu sut yr oedd wedi cael ei arteithio yn y carchar gan filwyr byddin Prydain, fel ymgais i'w gael i ddatgelu enwau ei gyd-genedlaetholwyr.^[3]

Cyfeiriadau

1. McConville, Séan (2005). Irish Political Prisoners, 1848–1922: Theatres of War. London: Routledge. ISBN 0-415-37866-4.
2. Curtis, Liz (1995). The Cause of Ireland: From the United Irishmen to Partition. Belfast: Beyond the Pale Publications. ISBN 0-9514229-6-0.
3. Nodyn: cymerwyd yr affidavit gan Seán Ó hUadhaigh, cyfreithiwr; tyst: Myles Keogh, Ynad Heddwch, ac arwyddwyd ef gan Kevin Barry. Mae'r gwreiddiol yn yr Amgueddfa Genedlaethol.