Llanbadrig

Llanbadrig

Math	cymuned, pentref
Enwyd ar ôl	Sant Padrig
Poblogaeth	1,177
Sefydlwyd	1 Ebrill 1974
Daearyddiaeth
Sir	Ynys Môn
Gwlad	Cymru
Arwynebedd	1,405.716 ±0.001 ha
Yn ffinio gyda	Mechell, Cymuned Amlwch
Cyfesurynnau	53.412413°N 4.436658°W
Cod SYG	W04000011
Cod OS	SH3814493389
Gwleidyddiaeth
AS/au Cymru	Rhun ap Iorwerth (Plaid Cymru)
AS/au y DU	Llinos Medi (Plaid Cymru)
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Pentref, chymuned a phlwyf eglwysig ar arfordir gogledd Môn yw Llanbadrig. Yn yr Oesoedd Canol roedd yn rhan o gwmwd Talybolion, cantref Cemais.

Mae'r gymuned hon yn cynnwys treflan Clygyrog a phorthladd bychan Cemaes (Porth Wygyr), lleoliad tybiedig maenor cantref Cemais yn yr Oesoedd Canol. Ceir nifer o hen chwareli calchfaen yn yr ardal. Yn ôl Cyfrifiad 2011, roedd 1,316 o bobl yn byw yn y gymuned hon a 690 (sef 52.4%) o'r boblogaeth dros dair oed a hŷn Cymuned Llanbadrig yn gallu siarad Cymraeg.^[1] Roedd 302 yn ddi-waith, sef 46.7% o'r rhai o fewn yr oedran priodol.

Eglwys Llanbadrig ar ymyl y môr

Hanes

Enwir Llanbadrig ar ôl Sant Padrig, nawddsant Iwerddon, a cheir eglwys o'r enw, prif eglwys y plwyf, ar yr arfordir ger Cemaes. Yn ôl traddodiad cafodd ei sefydlu yn y flwyddyn 440 gan Sant Padrig ei hun. Yn ôl chwedl leol, cafodd Padrig ei hun mewn llongdrylliad ar Ynys Badrig, sy'n ynys fechan yn agos i arfordir y plwyf, bron gyferbyn â safle'r eglwys bresennol.

Cyfrifiad 2011

Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:^[2][3][4]

Cyfrifiad 2011
Poblogaeth cymuned Llanbadrig (pob oed) (1,357)			100%
Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Llanbadrig) (690)			52.4%
:Y ganran drwy Gymru			19%
Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Llanbadrig) (743)			54.8%
:Y ganran drwy Gymru			73%
Y nifer dros 16 sydd mewn gwaith (Llanbadrig) (302)			46.7%
:Y ganran drwy Gymru			67.1%

Pobl o Lanbadrig

• Hugh Owen (Huwco Môn) (1835-1892), hanesydd a aned yng Nghemaes
• John James Hughes (Alfardd) (1842-875), llenor a golygydd Radicalaidd
• Syr Owen Thomas, cadfridog ac Aelod Seneddol

Ffilm

Cafodd rhan o'r ffilm Half Light (2006), yn serennu Demi Moore ei ffilmio yn Llanbadrig (ond lleolir y ffilm yn yr Alban).

Gweler hefyd

• Pwyntiau eithafol Cymru

Cyfeiriadau

1. Gwefan Cyfrifiad 2011; gwefan Saesneg "Ystadegau Cenedlaethol y DU". Adalwyd 28 Ebrill 2013.
2. "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
3. Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
4. Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.