Mantell felyngoch

Dryas iulia
	O'r top
	O'r ochor
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Animalia
Ffylwm:	Arthropoda
Dosbarth:	Insecta
Urdd:	Lepidoptera
Teulu:	Nymphalidae
Llwyth:	Heliconiini
Genws:	Dryas; Hübner, [1807]
Rhywogaeth:	D. iulia
Enw deuenwol
	Dryas iulia; (Fabricius, 1775)
Isyrwogaethau
	14 ssp., gweler y testun
Cyfystyron
	Genws:; Alcionea Rafinesque, 1815; Colaenis Hübner, 1819; Rhywogaeth:; Dryas julia (lapsus)

Glöyn byw sy'n perthyn i'r genws Dryas yn urdd y Lepidoptera yw mantell felyngoch, sy'n enw benywaidd; yr enw lluosog ydy mentyll melyngoch; yr enw Saesneg yw Julia neu The Flame, a'r enw gwyddonol yw Dryas iulia (neu wedi'i gamsillafu weithiau fel: Dryas julia^[1]) ^[2]^[3]. Fe'i canfyddir ym Mrasil, Texas a Florida ac yn ystod yr haf fe'i welir mewn cynefinodd mor bell i'r de â dwyrain Nebraska.

Ceir dros 15 o isrywogaethau (gweler isod).

Mae'n löyn mawr, gyda lled yr adenydd ar ei eithaf rhwng 82 a 92 mm. Mae'r lliw oren yn fwy llachar yn y gwryw na'r fenyw. Yn wahanol i lawer o loynnod, caiff lonydd gan adar. Gan ei fod yn effro yn ystod y dydd a fod ganddo oes hir, mae'n eitha cyffredin ei wedi mewn adeiladau gloynnod e.e. Pili Palas.

Cynefin

Mae'r Fantell felyngoch yn hoff iawn o ymylon coedwigoedd, llennyrch a llwybrau cerdded. Mae'n chwim iawn ar ei adain. Prif fwyd y siani flewog ydy mathau o Passiflora.

Isrywogaethau

Yn nhrefn yr wyddor:^[4]

D. i. alcionea (Cramer, 1779)
D. i. carteri (Riley, 1926)
D. i. delila (Fabricius, 1775)
D. i. dominicana (Hall, 1917)
D. i. framptoni (Riley, 1926)
D. i. fucatus (Boddaert, 1783)
D. i. iulia (Fabricius, 1775)
D. i. lucia (Riley, 1926)
D. i. largo Clench, 1975
D. i. martinica Enrico & Pinchon, 1969
D. i. moderata (Riley, 1926)
D. i. nudeola (Bates, 1934)
D. i. warneri (Hall, 1936)
D. i. zoe Miller & Steinhauser, 1992

Oriel luniau

Siani flewog
Dau oedolyn
Dau oedolyn arall; sylwer ar yr amrywiadau o rn lliw.
O dan yr adain

Cyffredinol

Gellir dosbarthu'r pryfaid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y gloynnod byw a'r gwyfynod. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnwys mwy na 180,000 o rywogaethau mewn tua 128 o deuluoedd.

Wedi deor o'i ŵy mae'r fantell felyngoch yn lindysyn sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn chwiler. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng nghylchred bywyd glöynnod byw a gwyfynod: ŵy, lindysyn, chwiler ac oedolyn.

Gweler hefyd

Cyfeiriadau

↑ ^1.0 ^1.1 Lamas, G. (editor) (2004). Atlas of Neotropical Lepidoptera. Checklist: Part 4A. Hesperioidea - Papilionoidea. ISBN 978-0-945417-28-6
↑ Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Adalwyd ar 29 Chwefror 2012.
↑ Geiriadur enwau a thermau ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.
↑ Dryas, funet.fi; adalwyd 18 Hydref

Butterflies and Moths of North America (BMNA) [2008]: Julia Heliconian Archifwyd 2007-02-08 yn y Peiriant Wayback. Retrieved 2008-AUG-14.
Miller, L. D. & Miller, J. Y. (2004): The Butterfly Handbook: 115. Barron's Educational Series, Inc., Hauppauge, New York. ISBN 0-7641-5714-0

[Lamas-1] 1.0 ^1.1 Lamas, G. (editor) (2004). Atlas of Neotropical Lepidoptera. Checklist: Part 4A. Hesperioidea - Papilionoidea. ISBN 978-0-945417-28-6

[2] Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Adalwyd ar 29 Chwefror 2012.

[3] Geiriadur enwau a thermau ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.

[4] Dryas, funet.fi; adalwyd 18 Hydref

[1]

[2]

[3]

[4]