Milgi

Milgi
Enghraifft o'r canlynolbrîd o gi Edit this on Wikidata
Mathtremgi Edit this on Wikidata
Màs29 cilogram, 32 cilogram, 27 cilogram, 29 cilogram Edit this on Wikidata
Gwlady Deyrnas Unedig Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
Dyn gyda milgi; tua 1875].

Math o gi hela yw milgi (benywaidd: miliast; lluosog: milgwn/milieist), sydd wedi cael ei fridio'n bennaf ar gyfer hela adar a chwnigod, ac ar gyfer rasio, ond yn ddiweddar maen nhw wedi dod yn boblogaidd iawn fel anifeiliaid anwes. Mae'n frîd tyner a deallus sy'n aml yn datblygu perthynas agos â'i berchennog. Dyma hefyd yw'r brîd cyflymaf o gi.[1] Mae gan filgi gyfuniad o goesau hirion pwerus, brest ddofn, asgwrn cefn hyblyg a chorffolaeth fain sy'n galluogi iddo gyrraedd cyflymder hyd at tua 17 metr yr eiliad/61 km yr awr.[2][3][4]

Llên gwerin

[golygu | golygu cod]

Mae gan y filiast le amlwg yn llên gwerin a mytholeg Cymru a'r Celtiaid. Mae enwau henebion cynhanesyddol sy'n cynnwys yr elfennau miliast neu ast yn cynnwys Llety'r Filiast (Y Gogarth, Llandudno), Llety'r Filiast (ger Rowen), Llech y Filiast (Morgannwg), Carnedd y Filiast (ger Ysbyty Ifan) a Llech yr Ast (Llangoedmor, Ceredigion). Yn chwedl Culhwch ac Olwen mae Gast Rhymni, sef merch yn rhith bleiddast, yn cael ei hela gan y Brenin Arthur. [5] Mae'r filiast yn un o ymrithiadau Ceridwen yn y chwedl Hanes Taliesin.

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. ↑ Breeds Of Dogs, Greyhound: General Description Of Breed
  2. ↑ "Limits to running speed in dogs, horses and humans" Denny, M. The Journal of Experimental Biology 2008 (211) 3836-3849.
  3. ↑ "High speed locomotion: Insights from cheetahs and racing greyhounds" Hudson P. et al Comparative Biochemistry and Physiology, Part A 153 (2009) S114–S133.
  4. ↑ "Acceleration in the racing greyhound" Williams S., et al Comparative Biochemistry and Physiology, Part A 146 (2007) S107–S127
  5. ↑ T. Gwynn Jones, Welsh Folklore and Folk-Custom (D. S. Brewer, ail arg. 1979), tud. 93.