Pastwn cwta

Pastwn cwta
Clavariadelphus truncatus

Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Basidiomycota
Urdd: Gomphales
Teulu: Gomphaceae
Genws: Clavariadelphus[*]
Rhywogaeth: Clavariadelphus truncatus
Enw deuenwol
Clavariadelphus truncatus

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Gomphaceae yw'r Pastwn cwta (Lladin: Clavariadelphus truncatus; Saesneg: Truncated Club).[1] 'Ffyngau'r Pastynnau' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Lluosog y gair 'pastwn' yw 'pastynnau'. Mae'n perthyn I'r grwp 'Ffyngau Cwrel' ac edrych fel sbageti. Mae'r teulu Gomphaceae yn gorwedd o fewn urdd y Gomphales.

Defnyddir y ffwng hwn wedi'i goginio mewn bwydydd a gellir ei fwyta'n amrwd.

Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yng Ngogledd America.

Ffyngau

[golygu | golygu cod]

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Gomphaceae

[golygu | golygu cod]

Mae gan Pastwn cwta ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

Diweddarwch y rhestr nawr | WQS | Chwiliwch am ddelweddau


rhywogaeth enw tacson delwedd
Ramaria atractospora Ramaria atractospora
Ramaria aurantiaca Ramaria aurantiaca
Ramaria barenthalensis Ramaria barenthalensis
Ramaria beninensis Ramaria beninensis
Ramaria bidentata Ramaria bidentata
Ramaria boreimaxima Ramaria boreimaxima
Ramaria brachypodii Ramaria brachypodii
Ramaria brunnea Ramaria brunnea
Ramaria brunneolilacina Ramaria brunneolilacina
Ramaria cedretorum Ramaria cedretorum
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd

[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  3. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Pastwn cwta gan un o brosiectau . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.


Gofal!

Er bod rhai madarch yn fwytadwy, mae eraill yn fwytadwy gan rai pobl ond yn wenwyn i eraill!
Gall corff rhai bobl adweithio'n ddifrifol i rai 'madarch bwytadwy'! Mynwch gyngor gan arbenigwr cyn profi unrhyw fadarch gwyllt.