![]() | |
Math | pentref ![]() |
---|---|
Daearyddiaeth | |
Sir | Cernyw (Sir seremonïol) |
Gwlad | ![]() |
Cyfesurynnau | 50.083°N 5.539°W ![]() |
Cod OS | SW468264 ![]() |
Cod post | TR19 ![]() |
![]() | |
Pentref a phorthladd pysgota yng Nghernyw, De-orllewin Lloegr, yw Porthenys (Saesneg: Mousehole[1] (Cernyweg: Porthenys).[2] Cyfeiria'r enw Cernyweg at ynys fechan St Clement's, ger yr harbwr. Lleolir y pentref ym mhlwyf sifil Penzance, ar ben de-ddwyreiniol Cernyw, ger Newlyn.
Roedd Dolly Pentreath (bu farw yn 1777) yn byw ym mhlwyf Paul, sy'n cynnwys y pentref. Dywedir yn aml mai hi oedd y siaradwr Cernyweg olaf.
Heddiw mae'r pentref yn wynebu cyfnod o newid oherwydd y cynnydd mewn "tai haf" yno. Un enghraifft o hyn yw hanes hen westy hanesyddol y Lobster Pot ar yr harbwr. Yn 1938 treuliodd y bardd Cymreig Dylan Thomas a'i wraig newydd Caitlin MacNamara eu mis mêl yno ar ôl priodi yn Penzance. Yn ddiweddar trowyd y Lobster Pot yn fflatiau moethus sydd y tu hwnt i gyrraedd y mwyafrif o bobl leol.