Rhiain gynnar

Scotopteryx mucronata
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Animalia
Ffylwm: Arthropoda
Is-ffylwm: Hexapoda
Dosbarth: Insecta
Urdd: Lepidoptera
Teulu: Geometridae
Genws: Scotopteryx
Rhywogaeth: S. mucronata
Enw deuenwol
Scotopteryx mucronata
(Scopoli, 1763)[1]
Cyfystyron
  • Phalaena mucronata Scopoli, 1763
  • Ortholitha scotica Cockayne, 1940

Gwyfyn sy'n perthyn i urdd y Lepidoptera yw rhiain gynnar, sy'n enw benywaidd; yr enw lluosog ydy rhianedd cynnar; yr enw Saesneg yw Lead Belle, a'r enw gwyddonol yw Scotopteryx mucronata.[2][3] Mae i'w ganfod yn y rhan fwyaf o Ewrop.

30–38 mm ydy lled yr adenydd agored ac mae'r oedolyn i'w weld ar ei adain rhwng Mai a Mehefin, mewn un genhedlaeth.[4]

Prif fwyd y lindys: eithinen.

Prif fwyd y siani flewog ydy mathau o Ulex (eithin) a Cytisus. Mae'n gaeafgysgu fel lindys.

Ystyr y gair "rhiain" ydy merch.

Cyffredinol

[golygu | golygu cod]

Gellir dosbarthu'r pryfaid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y gloynnod byw a'r gwyfynod. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnyws mwy na 180,000 o rywogaethau mewn tua 128 o deuluoedd.

Wedi deor o'i ŵy mae'r rhiain gynnar yn lindysyn sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn chwiler. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng nghylchred bywyd glöynnod byw a gwyfynod: ŵy, lindysyn, chwiler ac oedolyn.

Gweler hefyd

[golygu | golygu cod]
Comin Wikimedia
Comin Wikimedia
Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i:

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. Fauna Europaea
  2.  Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Adalwyd ar 29 Chwefror 2012.
  3. Geiriadur enwau a thermau ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.
  4. UKmoths