Rhos-y-bol

Rhos-y-bol

Math	pentref, cymuned
Poblogaeth	1,078, 1,050
Sefydlwyd	1 Ebrill 1974
Daearyddiaeth
Sir	Ynys Môn
Gwlad	Cymru
Arwynebedd	3,019.399 ±0.001 ha
Yn ffinio gyda	Llanddyfnan, Llaneilian, Mechell, Llannerch-y-medd, Cymuned Amlwch, Tref Alaw, Moelfre
Cyfesurynnau	53.368°N 4.368°W, 53.360895°N 4.358259°W
Cod SYG	W04000035
Cod OS	SH4316587483
Cod post	LL68
Gwleidyddiaeth
AS/au Cymru	Rhun ap Iorwerth (Plaid Cymru)
AS/au y DU	Llinos Medi (Plaid Cymru)
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Pentref bychan a chymuned ar Ynys Môn yw Rhos-y-bol^[1][2] (neu Rhosybol). Saif yng ngogledd yr ynys ar y B5111, hanner ffordd rhwng Amlwch i'r gogledd a Llannerch-y-medd i'r de.

Pentref estynedig sy'n gorwedd o neilldu'r lôn ydyw. Mae'r pentref yn rhan o blwyf eglwysig Amlwch. Tri chwarter milltir i'r gorllewin ceir pen dwyreiniol Llyn Alaw, ond does dim mynediad hawdd iddo o Rosybol. Milltir a hanner i'r gogledd o Rosybol ceir Mynydd Parys sy'n enwog am ei hen gloddfeydd copr.

Rhosybol

Ceir Siop yng nghanol y pentref, sydd yno ers degawdau, ac mae'r ysgol (Ysgol Gymuned Rhosybol) wedi'i lleoli ychydig i'r gogledd o'r canol.

Cofeb Rhyfel Byd Cyntaf Rhosybol

Enw

Yr ystyr gyffredin sydd i'r gair bol yn yr enw, cyfeiriad naill ai at bant yn y tir neu chwydd arno.^[3]

Cyfrifiad 2011

Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:^[4][5][6]

Cyfrifiad 2011
Poblogaeth cymuned Rhosybol (pob oed) (1,078)			100%
Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Rhosybol) (642)			61.4%
:Y ganran drwy Gymru			19%
Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Rhosybol) (664)			61.6%
:Y ganran drwy Gymru			73%
Y nifer dros 16 sydd mewn gwaith (Rhosybol) (168)			37.5%
:Y ganran drwy Gymru			67.1%

Adeiladau a chofadeiladau

• Cofeb Ryfel Rhosybol

Cyfeiriadau

1. "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.
2. http://www.comisiynyddygymraeg.cymru/Cymraeg/Comisiynydd/enwaulleoedd/Pages/Manylion.aspx?pnid=13887^{[dolen farw]}
3. Melville Richards, 'Enwau lleoedd', Atlas Môn (Llangefni, 1972).
4. "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
5. Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
6. Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.

gw • sg • go

Trefi a phentrefi Ynys Môn

Trefi
Amlwch  · Benllech  · Biwmares  · Caergybi  · Llangefni  · Niwbwrch  · Porthaethwy
Pentrefi
Aberffraw  · Bethel  · Bodedern  · Bodewryd  · Bodffordd  · Bryngwran  · Brynrefail  · Brynsiencyn  · Brynteg  · Caergeiliog  · Capel Coch  · Capel Gwyn  · Carmel  · Carreglefn  · Cemaes  · Cerrigceinwen  · Dwyran  · Y Fali  · Gaerwen  · Glyn Garth  · Gwalchmai  · Heneglwys  · Hermon  · Llanallgo  · Llanbabo  · Llanbedrgoch  · Llandegfan  · Llandyfrydog  · Llanddaniel Fab  · Llanddeusant  · Llanddona  · Llanddyfnan  · Llanedwen  · Llaneilian  · Llanfachraeth  · Llanfaelog  · Llanfaethlu  · Llanfair Pwllgwyngyll  · Llanfair-yn-Neubwll  · Llanfair-yng-Nghornwy  · Llan-faes  · Llanfechell  · Llanfihangel-yn-Nhywyn  · Llanfwrog  · Llangadwaladr  · Llangaffo  · Llangeinwen  · Llangoed  · Llangristiolus  · Llangwyllog  · Llanidan  · Llaniestyn  · Llannerch-y-medd  · Llanrhuddlad  · Llansadwrn  · Llantrisant  · Llanynghenedl  · Maenaddwyn  · Malltraeth  · Marian-glas  · Moelfre  · Nebo  · Pencarnisiog  · Pengorffwysfa  · Penmynydd  · Pentraeth  · Pentre Berw  · Pentrefelin  · Penysarn  · Pontrhydybont  · Porthllechog  · Rhoscolyn  · Rhosmeirch  · Rhosneigr  · Rhostrehwfa  · Rhosybol  · Rhydwyn  · Talwrn  · Trearddur  · Trefor  · Tregele