Rhyfeloedd dros annibyniaeth yr Alban
Dyma restr o frwydrau dros annibyniaeth yr Alban.
Brwydrau
[golygu | golygu cod]
- Dunbar (27 Ebrill 1296) - Gwesteiwr Albanaidd wedi’i drechu gan John de Warenne yn arwain y llu blaenaf yn ymosodiad Edward I.
- Pont Stirling (11 Medi 1297) - John de Warenne, yr oedd Edward I wedi ei adael yng ngofal yr Alban, wedi ei drechu gan William Wallace ac Andrew Murray.
- Falkirk (22 Gorffennaf 1298) - William Wallace yn cael ei drechu gan Edward I (ond daeth goresgyniad y Saeson i ben).
- Roslin (24 Chwefror 1303) - Llu Seisnig wedi'i leoli yng Nghastell Caeredin wedi'i drechu gan John (y Coch) Comyn.
- Methven (19 Mehefin 1306) - Robert Bruce wedi ei orchfygu gan Saeson.
- Loudon Hill (c. 10 Mai 1307) - Saeson wedi eu trechu gan Robert Bruce.
- Inverurie (23 Mai 1308) - John Comyn, iarll Buchan, wedi ei orchfygu gan Bruce.
- Pas Brander (canol Awst 1308) - John Macdougall o Lorn wedi ei orchfygu gan Bruce.
- Bannockburn (23-24 Mehefin 1314) - Edward II yn cael ei drechu gan Robert Bruce.
- Dundalk (14 Hydref 1318) - Edward Bruce yn cael ei ladd gan lu Eingl-Gwyddelig.
- Byland (20 Hydref 1322) - John o Lydaw, iarll Richmond, wedi ei orchfygu gan Robert Bruce yn ysbeilio yn Swydd Efrog.
- Dupplin (10 Awst 1332) - Donald iarll Mar, gwarcheidwad Dafydd II, wedi ei orchfygu a'i ladd gan Edward Balliol.
- Halidon Hill (19 Gorffennaf 1333) - Archibald Douglas, gwarcheidwad Dafydd II, wedi ei orchfygu a'i ladd gan Edward III.
- Culblean (30 Tachwedd 1335) - David Strathbogie (cefnogwr blaenllaw Edward Balliol) yn cael ei drechu a'i ladd gan Andrew Murray, gwarcheidwad Dafydd II.[1]
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]- Rhyfeloedd dros annibyniaeth Cymru
- Rhyfeloedd dros annibyniaeth Iwerddon
- Annibyniaeth yr Alban
- Annibyniaeth i Gymru
- Iwerddon unedig
- Rhyfel Annibyniaeth Iwerddon
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ "The Wars of Independence". scottishhistorysociety.com. Cyrchwyd 2024-05-16.