Robert G. Ingersoll

Robert G. Ingersoll
Ganwyd	Robert Green Ingersoll  11 Awst 1833  Dresden
Bu farw	21 Gorffennaf 1899  Dobbs Ferry
Man preswyl	Robert Ingersoll Birthplace
Dinasyddiaeth	Unol Daleithiau America
Galwedigaeth	cyfreithiwr, gwleidydd, llenor, awdur ysgrifau, areithydd, darlithydd, athronydd
Swydd	United States Attorney
Plaid Wleidyddol	plaid Weriniaethol
Mudiad	Agnosticiaeth
Tad	John Ingersoll
Priod	Eva Parker Ingersoll
Plant	Eva Ingersoll Brown, Maud Ingersoll Probasco
llofnod

Gwleidydd, areithydd a rhyddfeddyliwr o'r Unol Daleithiau oedd Robert Green Ingersoll (11 Awst 1833 – 21 Gorffennaf 1899). Enillodd yr enw "yr Agnostig Mawr" am iddo siarad yn gyhoeddus am ei sgeptigiaeth grefyddol, arddel athroniaeth ddyneiddiol a rhesymoliaeth wyddonol, a phoblogeiddio uwchfeirniadaeth y Beibl. Roedd yn ddarlithydd hynod o boblogaidd yn niwedd y 19g ac yn enwog ar draws yr Unol Daleithiau am ei rethreg a'i ffraethineb.

Ganwyd yn Dresden, Talaith Efrog Newydd, a chafodd ychydig o addysg ffurfiol. Cafodd ei dderbyn i'r bar yn Illinois ym 1854, ac aeth i drin y gyfraith yn Peoria, Illinois, Dinas Efrog Newydd, a Washington, D.C. Gwasanaethodd yn Rhyfel Cartref America. Ymunodd â'r Blaid Weriniaethol a daeth yn weithredol yn y byd gwleidyddol, er na ymgeisiodd am yr un swydd etholedig. Gwasanaethodd fel Twrnai Cyffredinol Illinois (1867–69) a gweithiodd fel llefarydd y Gweriniaethwyr mewn ymgyrchoedd arlywyddol. Er yr oedd yn Weriniaethwr pybyr, ni chafodd ei apwyntio i'r un benodiad diplomyddol neu swydd y Cabinet oherwydd ei farnau crefyddol.

Cyhoeddwyd ei brif ddarlithoedd ac areithiau yn y cyfrolau Some Mistakes of Moses (1879) ac Why I Am Agnostic (1896). Wedi ei farwolaeth, cyhoeddwyd ei weithiau cyfan mewn 12 cyfrol dan olygyddiaeth Clinton P. Farrell, The Works of Robert G. Ingersoll (1902).^[1]

Cyfeiriadau

1. (Saesneg) Robert G. Ingersoll. Encyclopædia Britannica. Adalwyd ar 17 Ebrill 2017.