Trefesgob, Casnewydd

Trefesgob
Mathpentref, cymuned Edit this on Wikidata
Poblogaeth2,137, 2,306 Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirCasnewydd Edit this on Wikidata
GwladBaner Cymru Cymru
Arwynebedd686.33 ha Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau51.584°N 2.88°W, 51.58686°N 2.87309°W Edit this on Wikidata
Cod SYGW04000812 Edit this on Wikidata
Cod OSST391876 Edit this on Wikidata
Map

Pentref a chymuned ym mwrdeistref sirol Casnewydd yw Trefesgob, neu Llangadwaldr (neu Llangadwaladr Trefesgob).

Saif i'r dwyrain o ddinas Casnewydd, yn ward etholiadol Llan-wern. Roedd poblogaeth y gymuned yn 2001 yn 2,161.

Saif rhan ddwyreiniol o hen waith dur Llan-wern yn y gymuned hon. Heblaw pentref Trefesgob ei hun, mae'r gymuned yn cynnwys pentref mwy Underwood, a adeiladwyd yn y 1960au ar gyfer gweithwyr y gwaith dur.

Roedd yr ardal yn wreiddiol yn faenor eglwysig, a roddwyd i Esgob Llandaf yn y 6g yn ôl Llyfr Llandaf hyd at 1650. Mae olion plas yr esgob i'w weld fel mwnt, ac mae eglwys Sant Cadwaladr yn dyddio o'r 13g. Saif bryngaer o Oes yr Haearn ar ben Allt Chwilgrug.

Ymddangosodd 'Llan Gadwaladr' am y tro cyntaf mewn hen ddogfen yn dyddio'n ôl i 1136 a'r fersiwn Saesneg wedyn yn 1290: 'Bishton Manor of Llankadwder'. Trodd hwn yn 'Bishopiston' yn 1504 a daeth 'Tre Esgob' yn 1566.

Cyfrifiad 2011

[golygu | golygu cod]

Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:[1][2][3][4]

Cyfrifiad 2011
Poblogaeth cymuned Trefesgob (Casnewydd) (pob oed) (2,137)
  
100%
Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Trefesgob (Casnewydd)) (244)
  
11.8%
:Y ganran drwy Gymru
  
19%
Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Trefesgob (Casnewydd)) (1693)
  
79.2%
:Y ganran drwy Gymru
  
73%
Y nifer mewn gwaith rhwng 16 a 74 oed(Trefesgob (Casnewydd)) (305)
  
34.4%
:Y ganran drwy Gymru
  
67.1%

Llyfryddiaeth

[golygu | golygu cod]
  • Hywel Wyn Owen a Richard Morgan, Dictionary of the Place-Names of Wales (Gwasg Gomer, 2008)

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
  2. Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
  3. Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.
  4. Gwefan Llywodraeth Cymru; Ystadegau Economaidd Allweddol, Tachwedd 2010; Mae'r gyfradd gyflogaeth ymhlith pobl 16 – 64 oed yng Nghymru yn 67.1 y cant.; adalwyd 31 Mai 2013[dolen farw]