Tysilio

Tysilio
Ganwyd	6 g  Teyrnas Powys
Bu farw	640
Man preswyl	Powys
Dinasyddiaeth	Cymru
Galwedigaeth	offeiriad Catholig, esgob Catholig
Swydd	abad
Dydd gŵyl	8 Tachwedd
Tad	Brochwel Ysgithrog

Sant o'r 7g oedd Tysilio. Yn ôl traddodiad roedd yn un o feibion Brochwel Ysgithrog, brenin Teyrnas Powys.^[1] Ei wylmasant traddodiadol yw 9 Tachwedd.

O bosib: Sant Tysilio; ffenestr liw Llandysilio-yn-Iâl, Sir Ddinbych.

Hanes a thraddodiad

Dywedi iddo ddod yn ddisgybl i Gwyddfarch, abad cyntaf Meifod. Dilynodd Gwyddfarch fel abad yma, a daeth Meifod yn brif ganolfan grefyddol Powys.^[1]

Sefydliadau

Enwir Ynys Dysilio yn Afon Menai ger Porthaethwy ar ei ôl, a chysegrir yr eglwys fechan ar yr ynys iddo; mae'n rhan o blwyf eglwysig Llandysilio. Yn ôl traddodiad roedd gan y sant gell feudwy ar yr ynys. Cysegrwyd eglwysi Meifod a Llangamarch iddo.

Mae lleoedd sy'n dwyn ei enw yn cynnwys:

• Llandysilio, Sir Benfro
• Llandysilio, Powys
• Llandysilio-yn-Iâl, Sir Ddinbych
• Llandysiliogogo, Ceredigion
• Llandysilio, Ynys Môn

Cof

Ei ddydd gŵyl yw 8 Tachwedd.

Canodd Cynddelw Brydydd Mawr awdl foliant iddo yn y 12g.^[2]

Cyfeiriadau

1. T. D. Breverton, The Book of Welsh Saints (Cyhoeddiadau Glyndŵr, 2000).
2. Nerys Ann Jones ac Ann Parry Owen (gol.), Gwaith Cynddelw Brydydd Mawr, 2 gyfrol (Cyfres Beirdd y Tywysogion, Caerdydd, 1991, 1995).