Undeb | Undeb Rygbi Cymru |
---|---|
Sefydlwyd | 2003 |
Lleoliad | Llanelli |
Maes/ydd | Parc y Scarlets |
Mae'r Scarlets (Scarlets Llanelli cyn 2008) yn dîm ranbarth rygbi'r undeb yng Nghymru, ac yn chwarae yn y Gynghrair Celtaidd, Cwpan Heineken (a'r Cwpan Eingl-Gymreig gynt).
Mae Sgarlets yn un o'r pum (nawr pedwar) rhanbarth gwreddiol yn hanes rygbi rhanbarthol Cymru. Hefyd roeddent yn un allan o ddau rhanbarth nad oedd rhaid iddynt gyfuno gyda chlwb arall pan ddaeth y rhanbarthau i fodolaeth yng Nghymru ym myd rygbi'r undeb.
Yn 2003, penderfynodd Undeb Rygbi Cymru newid lefel uchaf rygbi Cymru o naw clwb i bum rhanbarth, yn dilyn llwyddiant system felly yn Iwerddon, Seland Newydd, Awstralia a De Africa. Roedd yn benderfyniad dadleuol ar y pryd, gyda llawer o gefnogwyr yn erbyn y newidiadau.
Yn swyddogol mae’r Scarlets yn cynrycholi Gorllewin a Gogledd Cymru ond bellach mae pob gêm yn cael ei chwarae yn Llanelli, er bod ambell gêm yn Wrecsam gynt. Fodd bynnag, ers 2018 mae’r Scarlets yn ystyried eu bod yn cynrychioli Ceredigion, Sir Benfro a Sir Gaerfyrddin yn unig.
Fe'i crewyd o'r chwaraewyr llwyddiannus yn Clwb Rygbi Llanelli y tymor cynt, gyda'r rhanbarth yn llwyddiannus yn ei dymor cyntaf. Cyrhaeddon nhw yr wyth olaf (Y Cwarteri) yn Cwpan Heineken ac ennill y Cynghrair Celtaidd. Ond methwyd ailadrodd y llwyddiant hyn yn yr ail dymor oherwydd anafiadau ac i Stephen Jones adael i ymuno â ASM Clermont Auvergne yn Ffrainc. Gorffenon nhw'r tymor yn y 5ed safle yn y Cynghrair ond gan gyrraedd rownd derfynol yng Nghwpan Celtaidd. Yn y trydydd tymor fe fethon nhw gyraedd ail rownd Cwpan Heineken am yr ail dymor a gorffen yn y 6ed safle yn y Cynghrair Celtaidd. Cyrhaeddon nhw rownd derfynol Cwpan Eingl-Gymreig yn Twickenham (2005-6). Mae Stephen Jones yn awr yn ôl yn chwarae gyda'r Sgarlets.
Rhanbarthau Rygbi Cymru
Mae Sgarlets yn chwarae y rhan fwyaf o'u gemau ar Barc y Strade yn Llanelli ond maent hefyd wedi chwarae sawl gêm ar Y Cae Ras yn Wrecsam. Yn aml gellir clywed caneuon fel "Calon Lan" a "Sosban Fach" yn y stadiwm.
Cynlluniwyd y tymor 2006/07 fel y tymor olaf y byddai'r Sgarlets yn chwarae eu rygbi ar Barc y Strade, a fydd wedyn yn cael ei ddymchwel ar gyfer datblygiad tai yn yr ardal. Cynllun swyddogol y clwb yw i ddefnyddio'r arian a ddaw o adeuladaeth y tai ar dir Parc y Strade i gyllido adeuladaeth stadiwm newydd ar safle yn Nhrostre. Amcangyfrifwyd y bydd y stadiwm newydd yn costio tua £45miliwn a bydd yn dal 13,500 o bobl. Mae cryn dipyn o wrthwynebiad i'r cynlluniau hyn yn lleol, ac mae problemau ynglŷn â peryg dilyw yn ardal breswyl y datblygiad wedi gohirio'r cynllun nes fod y Cynulliad Cenedlaethol yn caniatau i'r datblygiadau barhau.
Llywydd y clwb oedd Ray Gravell cyn ei farwolaeth. Llywydd y clwb oedd Phil Bennett cyn ei farwolaeth.