Din Yɛn Ti Niŋ Suurili

Din Yɛn Ti Niŋ Suurili

surah

Pahi la	Alikuraan
Zuliya wuhibu	الواقعة
Japan zuliya (yuli kana) sabbu ni	できごと
Siɣili-lana yuli	occurrence
Be lɛbigili zuliya nima ni	56. The Event, Q31204719
Balli tuma bɛi balli yuli	laribanchi
Tuma ŋɔ maa zaa bɛla URL maa ni	https://quran.com/56
Nahingbaŋ	Meccan surah

Din Yɛn Ti Niŋ Suurili (Al-Waqi'a ٱلْوَاقِعَة)^[1]

Suurili ŋɔ maa pula ninsalinim’ siɣim buta. Bɛ zaɣiyino kam mali so’ shεli o ni zaŋ be o Dunia bεhigu puuni, ni o ni yɛn kpi, ka labi o Duuma sani n-ti nya sanyo’ shεli.

Aaya nima

Aaya nima:^[2]

• 1. Din yɛn ti niŋ maa (Chiyaama yiɣisibu) yi ti shiri niŋ.
• 2. Shεli n-kani yɛn tooi labsi di niŋbu maa ʒiri.
• 3. Di nyɛla din yɛn ti filim ninvuɣu shεba, ka duhi ninvuɣu shεba.
• 4. Bɛ yitidam tiŋgbani, dambu ni yεlmaŋli.
• 5. Ka bɛ wurim zoya, wurimbu ni yεlimaŋli.
• 6. Ka di leei taŋkpagbilgu din yεɣili luɣulikam.
• 7. Ka yi (ninsalinim’) yɛn ti leei balibu buta.
• 8. Bana n-nyɛ nudrigunima (ban yɛn deei ti bɛ tuuntumsa gbana ni bɛ nudirgu), Bo n-leei nyɛ nudirgunima?
• 9. Ni nuzaanima (ban yɛn ti deei bɛ tuuntumsa gbana ni bɛ nuzaa), bo n-leei nyɛ nuzaanima?
• 10. Ni ban daŋ tooni (ni tuunvεla tumbu), Ma a nya ninvuɣu shεba ban daŋ tooni maa.
• 11. Bana n-nyɛ bɛ ni yɛn ti zaŋ shεba miri (ka bɛ ti ka katiŋ’ ni Naawuni).
• 12. Ka bɛ be yolsibu Daalizanda la puuni.
• 13. Bɛ yɛn ti nyɛla zamaatu pam ban daŋ tooni puuni.
• 14. Ni zamaatu biɛla bahigunima puuni.
• 15. Ka bɛ yɛn ti do gar’ shεŋa bɛ ni wuɣi (ni salima kaɣa zuɣu).
• 16. Ka bɛ nyɛla ban do n-dalim di zuɣu ka lihiri taba.
• 17. Ka bidibbihi (ban bi zoora) guuri gindi ba (Alizanda maa puuni).
• 18. (Ka bɛ gili ba) ni kopunima mini jiŋlahi, n-ti pahi jaashee din nyɛ dam, ka zɔri yiri kobilnina shɛŋa ni na.
• 19. Zuɣuyaali bi gbaari ba, bɛ mi bi buɣira.
• 20. Ni binwoli shεŋa bɛ ni gahim (bε ni kuli bɔri shεli) bɛ suhiri ni.
• 21. Ni noombihi nimdi, ka di nyɛla bɛ suhi ni gbaai shɛli
• 22. Ni (Alizanda) paɣa shεba ban nimbihi pεla, ka galsi galsi.
• 23.Ka bɛ (Alizanda paɣaba maa) ŋmani alulluɣi shεli dinbe di waɣu ni.
• 24. Ka di nyɛ sanyoo ni bɛ ni daa tumdi tuun’ shɛŋa.
• 25. Bɛ bi wumdi yεltɔɣa kaha di puuni, bɛ mi bi kpεri Naawuni taali puuni.
• 26. Naɣila bɛ yεrila taba: “Salaaman, salaaman (suhudoo, suhudoo).”
• 27. Ni nudirgunima, bimbo n-leei nyɛ nudirgunima?
• 28. (Bɛ yɛn ti bela) naɣatibchεriga ti’ shɛli din ka gɔhi gbinni.
• 29. Ni kodu ti’ shεli din mali wola pam.
• 30. Ni mahim din teei bahi luɣuli kam.
• 31. Ni kom din kuli zɔra.
• 32. Ni binwola pam.
• 33. Di (binwola maa) ka naabu, bɛ mi bi mɔŋdi so di dibu.
• 34. Ni bindɔhidin du zuɣusaa.
• 35. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) nam ba mi (Alizanda paɣaba maa), ka di nyɛ nambu ni yɛlimaŋli.
• 36. Din nyaaŋa, ka Tizali bakabε nyɛla paɣasara.
• 37. Ka bɛ nyɛla ban yuri bɛ yidaannima, ka bɛ yuma lahi saɣisi taba.
• 38. Ka bɛ nyɛ nudirigunim’ (Alizanda bihi) dini.
• 39. Ka bɛ nyɛ zamaatu pam ban daŋ tooni puuni.
• 40. Ni bahigunim’ (Annabi Muhammadu niriba) puuni pam.
• 41. Nuzaanim’ mi, bo n-leei nyɛ nuzaanima?
• 42. Bɛ yɛn ti bela pɔhimtulli mini kotulum ni.
• 43. Ni mahim din nyɛ nyɔhi din kuli sabgi.
• 44. Di ka maasim, di mi ka suhupiɛlli.
• 45. Achiika! Bɛ daa nyɛla ninvuɣu shεba ban be nyεɣisim puuni pɔi ni dina (Dunia puuni).
• 46. Yaha! Bɛ daa nyɛla ban kuli bi milgi ka be tuumbiɛri din galsi ni.
• 47. Yaha! Bɛ daa nyɛlaban yεra: “Dini bɔŋɔ, ti yi kpi ka leei taŋkpaɣu mini koba, ti nyɛla bɛ ni yɛn tooi lahi yiɣisi shɛba?
• 48. “Dini bɔŋɔ, ni ti banim’ ban daŋ tooni maa gba?”
• 49. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Achiika! Ban daŋ tooni mini ban kpalim nyaaŋa maa.”
• 50. “Achiika! Bɛ nyɛla bɛ ni yɛn ti laɣim shɛba saha shɛli din nyɛ dabsimirili (dina n-nyɛ Zaadali).”
• 51. “Di nyaaŋa, yaa yinim’ ninvuɣu shεba banbɔrgi, ka labsi Chiyaama ʒiri maa!
• 52. Achiika! Yi nyɛla ban yɛn ti ŋubi zakkuumi tia (di bindila ʒehiimi buɣum gbinni na, ka nyɛ buɣum kahili).
• 53. Ka yi nyɛla ban yɛn ti ŋubi li m-pali yi puya.
• 54. Ka yi tilahi yɛn nyu kotulum m-pa di zuɣu.
• 55.Ka yinyɛla ban ti nyuri li, kamani laakumi shεba konyuri ni gbahi la.
• 56. Ŋɔ maa n-yɛn ti nyɛ bɛ saani Sanyoo dali (Zaadali).
• 57. Ti (Tinim’ Naawuni) n-nam ya, ka bozuɣu ka yi ku ti yεlimaŋli?
• 58. Di ni bɔŋɔ, yi nya yi ni yihiri maniyyi shεŋa maa?
• 59. Di ni bɔŋɔ, yinima n-nyɛ ban namdi li, bee Tinima (Tinim’ Naawuni) n-nyɛ ban namda?
• 60. Ti (Tinim’ Naawuni) n-zali kpibu yi sunsuuni, Ti mi pala bɛ ni yɛn tooi nyɛŋ shɛba (ka zo n-sɔɣi shεli polo).
• 61. Ka Ti ni tooi taɣi ya, ka tahi ninvuɣu shεba yi tatabo na, ka Ti ni tooi lahi labsi ya binnamdi shɛŋa yi ni ʒi puuni.
• 62. Yaha! Achiika! Yi mi nambu pilgu, ka bozuɣuka yibi niŋdi tεha?
• 63. Di ni bɔŋɔ, yi nya pu’ shɛŋa yi nikɔri maa?
• 64. Di ni bɔŋɔ, yinim’ n-nyɛ ban chɛ ka di binda, bee Ti (Tinim’ Naawuni) nchɛ ka di binda?
• 65. Ti (Tinim’ Naawuni) yi di bɔra, Ti naan chɛ ka di leei mokuma din kabsi kabsi, ka yi kpalim niŋdi lahiʒiba.
• 66. (Ka yi yεra): “Achiika! Ti nyɛla ban niŋ hallaka.”
• 67. “Chɛli gba! Ti nyɛla bɛ ni mɔŋ shεba bindirigu.”
• 68. Di ni bɔŋɔ, yi nya ko’ shεli yi ni nyuri ŋɔ maa?
• 69. Di ni bɔŋɔ, yinima n-siɣisiri li sagbaŋ puuni na, bee Ti (Tinim’ Naawuni) n-nyɛ ban siɣisiri li na?
• 70. Ti (Tinim’ Naawuni) yi di bɔra, Ti naan zaŋ li leei yεlimkom. Ka bo n-leei chɛ ka yi bi paɣira?
• 71. Di ni bɔŋɔ, yi nya buɣum shεli yi ni juuri ŋɔ maa?
• 72. Di ni bɔŋɔ, yinima n-nyɛ ban nam di tihi maa, bee Ti (Tinim’ (Naawuni) n­nyɛ ban namda?
• 73. Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ li mi ka di nyɛ teebu, ka lahi nyɛ anfaani n-zaŋ ti sochandiba (ban chani mɔɣu ni).
• 74. Dinzuɣu (yaa nyini Annabi)! Niŋmi kasi ni a Duuma (Naawuni) so Ŋun nam tibgi maa yuli.
• 75. M (Mani Naawuni) po saŋmarsi lubu shɛhi?
• 76. Yaha! Achiika! Di nyɛla pɔri din bara, yi yi di nyɛla ban mi.
• 77. Achiika! Di (Alkur’aani) nyɛla bɛ ni karindi shεli, ka di mali jilma.
• 78. Ka di be litaafi (Lauhul Mahfuuzu) shεli bɛ ni gu la puuni.
• 79. Bɛ bi shihiri li (Alkur’aani) naɣila ninvuɣu shεba ban niŋ bɛ maŋ’ kasi.
• 80. Di nyɛla bɛ ni siɣisi shɛli ka di yi binnamda Duuma sani na.
• 81. Di ni bɔŋɔ,yεltɔɣali (Alkur’aani) ŋɔ maa ka yizaŋ leei filiŋ?
• 82. Yaha! Ka yi zaŋdi yi Naawuni paɣibu n-leeri gutulunsi?
• 83. Ka bozuɣu ka so nyɛvuli yi ti paai kukojilgu ni (o kum saha).
• 84. Dinsaha, ka yi nyɛla ban ʒɛya n-lihira (ka ku tooi faagi o bahi).
• 85. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) n-nyɛ ban miri o n-gari ya, amaa! Ka yi bi nyara.
• 86. Ka bozuɣu,yi yi pala bɛ ni yɛn ti yo shɛba samli (Zaadali).
• 87. Yin labsim ya li (nyɛvuli maa) na, yi yi shiri nyɛla yεlimaŋli nima.
• 88. Tɔ! Amaa! O (kum maa) yi bela ninvuɣu shɛba ban miri Naawuni puuni.
• 89. Tɔ! (O ni nya) vuhim ni bindirisuŋ, n-ti pahi yolsibu Daalizanda.
• 90. Amaa! O (kum maa) yi bela nudirgunim’ puuni.
• 91.(Ka bɛ yεli o): “Suhudoo be a zuɣu, a be nudirgunim’ puuni.”
• 92. Amaa! O (kum maa) yi bela ninvuɣu shεba ban labsi (Zaadali) ʒiri, ka daa be ninvuɣu shεba banbɔrgi puuni.
• 93. Tɔ!Bɛ ni niŋ o saani ni kotulum.
• 94. Ni ʒahannama buɣum ni kpɛbu.
• 95. Achiika! Ŋɔ maa nyɛla yεlimaŋli, ka mali dihitabli.
• 96. Dinzuɣu (yaa nyini Annabi)! Niŋmi kasi ni a Duuma (Naawuni) So Ŋun tibgi maa yuli.

Kundivihira

1. Bachigahinda Din Be Dagbanli Kur'aani Puuni. The Noble Qur'an: Translation of the Meanings (Dagbani language).
2. Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - Dagbani translation, by Muhammad Baba Gutubu.