फखर-ए-अफगान सरहदी गान्धी Abdul Ghaffar Khan | |
---|---|
![]() गफ्फार खान, अन्दाजी 1940s | |
जन्म | १८९०-०२-०६ उतमानजई, पंजाब प्रांत, ब्रिटिश भारत[१] (वर्तमान समय, खैबर पख्तूनख्वा, पाकिस्तान) |
मृत्यु | २० जनवरी १९८८ पेशावर, उत्तर-पश्चिम सीमांत प्रांत, पाकिस्तान | (९७ वर्ष)
निवास | जलालाबाद, अफगानिस्तान |
राष्ट्रियता |
|
शिक्षा | अलीगढ़ मुस्लिम विश्वविद्यालय |
उपाधि | बादशाह खान[२] |
राजनीतिक दल |
|
राजनीतिक कृयाकलाप | भारतीय स्वतन्त्रता आन्दोलन |
जिवनसाथी |
|
सन्तान |
|
मातापिता | अब्दुल बहराम खान (पिता) |
आफन्त | अब्दुल जब्बार खान |
पुरस्कार |
|
अब्दुल गफ्फार खान एक पश्तून स्वतन्त्रता कार्यकर्ता थिए, रे भारतमी ब्रिटिश औपनिवेशिक शासन विरुद्ध खुदाई खिदमतगार प्रतिरोध आन्दोलनका संस्थापक थिए।[१] उहाँ एक राजनीतिक रे आध्यात्मिक नेता हुनुहुन्थ्यो जो आफ्नो अहिंसक विरोध रे आजीवन शान्तिवादका लागि परिचित थिए। उहाँ एक धर्मपरायण मुस्लिम रे उपमहाद्वीपमी हिन्दू-मुस्लिम एकताका पक्षधर हुनुहुन्थ्यो। [३] उनको समान विचारधारा रे महात्मा गान्धीसँग घनिष्ठ मित्रताको कारण, खानलाई सरहदी गान्धी (सरहदी गांधी, 'द फ्रन्टियर गान्धी') उपनाम दिइएको थियो। [२]
१९२९ मी, खानले औपनिवेशिक विरोधी अहिंसात्मक प्रतिरोध आन्दोलन, खुदाई खिदमतगारको स्थापना गर्नुभयो। [३] खान सन् १९६० रे १९७० को दशकमा जेल वा निर्वासनमी परेका थिए। उनलाई सन् १९८७ मी भारत सरकारले भारतको सर्वोच्च नागरिक पुरस्कार भारत रत्न प्रदान गरेको थियो।
खानको सन् १९८८ मी पेशावरमी स्ट्रोकका कारण मृत्यु भयो रे उनको अफगानिस्तानको जलालाबादमी रहेको घरमी गाडियो। [४]अफगानिस्तानका राष्ट्रपति मोहम्मद नजिबुल्लाह सहित उनको अन्त्येष्टिमा 200,000 भन्दा बढी शोककर्ताहरू उपस्थित थिए।