Ακάμπη

Ακάμπη
Λουλούδια του είδους Acampe rigida
Λουλούδια του είδους Acampe rigida
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Φυτά (Plantae)
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Angiosperms)
Ομοταξία: Μονοκοτυλήδονα (Monocotyledoneae)
Τάξη: Ασπαραγώδη (Asparagales)
Οικογένεια: Ορχιδέες (Orchidaceae)
Υποοικογένεια: Επιδενδροειδή (Epidendroideae)
Γένος: Ακάμπη
(Acampe)
Lindl. 1853

Συνώνυμα
  • Sarcanthus, Lindl.

Η ακάμπη (επιστημονική-λατινική ονομασία Acampe, σύντμηση Acp στο εμπόριο) είναι γένος από μονοποδικές ορχιδέες, επίφυτα ιθαγενή της τροπικής και ημιτροπικής Ασίας, από την Ινδία μέχρι την Κίνα, τις Φιλιππίνες και νοτίως μέχρι τη Μαλαισία, καθώς και της τροπικής Αφρικής, της Μαδαγασκάρης και νησιών του Ινδικού Ωκεανού.[1] Η ονομασία του προήλθε από την αρχαία ελληνική γλώσσα και αποδίδεται ως «άκαμπτη»: είναι μια αναφορά στα μικρά και άκαμπτα άνθη των φυτών αυτών.

Οι ακάμπες είναι μέσου μεγέθους και αργής αναπτύξεως αναρριχητικά φυτά, που στη φύση σχηματίζουν πολύ μεγάλους φυτικούς όγκους. Είναι αξιοσημείωτες για τα παχέα, δερματώδη, δίστιχα φύλλα τους. Παράγουν ευωδιαστά μικρά άνθη, με κίτρινο χρώμα που «διακόπτεται» από πορτοκαλί έως βαθυκόκκινες λωρίδες. Η ταξιανθία τους είναι βότρυς, με πολλά ή λίγα άνθη. Τα άκαμπτα και εύθραυστα σέπαλα μοιάζουν πολύ με τα πέταλα. Το τμήμα του άνθους που προσελκύει τα έντομα και χρησιμεύει ως εξέδρα προσγειώσεως για αυτά (το labellum), είναι λευκό με κόκκινα σημάδια στη βάση του, και έχει σχήμα αυτιού και σάκκου. Ο στύλος του κάθε άνθους είναι βραχύς, σαρκώδης, και φέρει δύο κηρώδεις μάζες γύρης (pollinia).[2]

Εξαιτίας του μεγάλους μεγέθους του φυτού και του μικρού μεγέθους των λουλουδιών του, το γένος καλλιεργείται ελάχιστα.

Παλαιότερα αναγνωρίζονταν 12 είδη ακάμπης[3], ενώ σήμερα (Μάιος 2014) γενικώς αναγνωρίζονται μόνο οκτώ είδη, τα εξής[1]:

  1. Acampe carinata (Griff.), Panigrahi - Κίνα, Ινδία (Άσαμ), Μπανγκλαντές, Νεπάλ, Καμπότζη, Λάος, Μιανμάρ, Ταϊλάνδη, Βιετνάμ
  2. Acampe cephalotes, Lindl. - Άσαμ, Μπανγκλαντές
  3. Acampe hulae, Telepova - Λάος, Καμπότζη
  4. Acampe joiceyana (J.J.Sm.), Seidenf. - Μιανμάρ, Ταϊλάνδη, Βιετνάμ
  5. Acampe ochracea (Lindl.), Hochr. - Γιουνάν, Άσαμ, Μπανγκλαντές, Ινδία, Σρι Λάνκα, Καμπότζη, Λάος, Μιανμάρ, Μαλαισία, Ταϊλάνδη, Βιετνάμ
  6. Acampe pachyglossa, Rchb.f. - Αφρική, από τη Σομαλία έως τη Νότια Αφρική, και Μαδαγασκάρη, Κομόρες, Μαυρίκιος, Αλντάμπρα-Σεϋχέλλες, Ρεϋνιόν
  7. Acampe praemorsa (Roxb.), Blatt. & McCann - Ινδία, Σρι Λάνκα, Μιανμάρ
  8. Acampe rigida (Buch.-Ham. από Sm.), P.F.Hunt - Κίνα, Ινδία, Άσαμ, Μπανγκλαντές, Νεπάλ, Σρι Λάνκα, Νήσοι Ανταμάν, Καμπότζη, Λάος, Μιανμάρ, Ταϊλάνδη, Βιετνάμ, Μαλαϊκή Χερσόνησος, Φιλιππίνες

Επιπλέον, η ακάμπη δημιουργεί λίγα διαγενικά (με είδη άλλων γενών) υβρίδια, όπως τα:


  1. 1,0 1,1 «Kew World Checklist of Selected Plant Families». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2022. 
  2. Flora of China v 25 p 449, 脆兰属 cui lan shu, Acampe Lindley, Fol. Orchid. 4(Acampe): 1. 1853.
  3. Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμ. 3, σελ. 223

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]