Αλβίζε Βιβαρίνι

Αλβίζε Βιβαρίνι
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Alvise Vivarini (Ιταλικά)
ΓέννησηΔεκαετία του 1440[1]
Βενετία
ΘάνατοςΔεκαετία του 1500[1]
Βενετία
Χώρα πολιτογράφησηςΒενετική Δημοκρατία
Ιδιότηταζωγράφος[2]
ΓονείςΑντόνιο Βιβαρίνι[3]
ΣυγγενείςΜπαρτολομέο Βιβαρίνι (θείος)[3]
Σημαντικά έργαSacra conversazione
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Αλβίζε Βιβαρίνι, γνωστός και ως Λουίτζι Βιβαρίνι (ιταλ.: Alvise Vivarini ή Luigi Vivarini, 1442/1453 – 1503/1505[4] ήταν Ιταλός ζωγράφος, θεωρούμενος ως ο κορυφαίος της Βενετίας μέχρι την εμφάνιση του Τζοβάννι Μπελλίνι. Όπως και ο Μπελλίνι, ήταν μέλος οικογένειας καλλιτεχνών: Πατέρας του ήταν ο Αντόνιο Βιβαρίνι και θείος του ο Μπαρτολομέο Βιβαρίνι, ο οποίος πιθανότατα ήταν και ο Δάσκαλός του[5], καθώς εκπαιδεύτηκε στη ζωγραφική στο οικογενειακό εργαστήριο.[4] Θείος του, από την πλευρά της μητέρας του, ήταν ο Τζοβάννι ντ' Αλεμάνια, ο οποίος συνεργαζόταν με τον γυναικάδελφό του Αντόνιο.

Σχετικά με τον πρώιμο βίο του, δεν υπάρχουν πολλά γνωστά στοιχεία.[5] Ωστόσο, φαίνεται ότι οι πρώιμες εργασίες του δεν συμβάδιζαν με τις προτιμήσεις της εποχής του και, επί μία και πλέον δεκαετία, εξ όσων είναι γνωστά, δεν έλαβε καμία μεγάλη παραγγελία στη Βενετία. Τα πλέον γνωστά έργα του εκείνης της περιόδου υλοποιήθηκαν σε άλλες πόλεις.[4] Έργα του εμφανίστηκαν στην Μπαρλέττα (1483) και στη Νάπολη (1485).[6] Το σημαντικότερο όλων - και ίσως το αριστούργημά του - ήταν η εικόνα για την Αγία Τράπεζα του ναού Santa Maria dei Battuti στο Μπελλούνο, το οποίο φυλασσόταν στο παλαιότερα ονομαζόμενο Μουσείο Κάιζερ-Φρίντριχ στο Βερολίνο, το οποίο καταστράφηκε το 1945.[4]

Το 1488, ύστερα από αίτησή του, ο Βιβαρίνι πέτυχε να εργαστεί με τους ίδιους όρους, όπως ο Μπελλίνι, στη διακόσμηση της αίθουσας του Μεγάλου Συμβουλίου (Gran (Maggior) Consiglio) του Ανακτόρου των Δόγηδων, όπου δημιούργησε τρεις αφηγηματικές σκηνές της Ενετικής ιστορίας. Ο Τζόρτζο Βαζάρι επαίνεσε τους καλλιτέχνες για την αρχιτεκτονική προοπτική τους και τις ζωντανές μορφές των Ενετώνευγενών. Δυστυχώς, τα έργα αυτά καταστράφηκαν από πυρκαγιά το 1577. Η ανάθεση αυτή φαίνεται ότι αναζωογόνησε την καλλιτεχνική σταδιοδρομία του Αλβίζε, καθώς τη δεκαετία του 1490 και στις αρχές της δεκαετίας του 1500 έλαβε πολλές παραγγελίες για άλλα έργα σε σημαντικά σημεία της Βενετίας. Ο Αλβίζε δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει όλες τις εργασίες του, καθώς απεβίωσε μεταξύ 1503 και 1505 - σύμφωνα με τον Βαζάρι από κόπωση και κακή υγεία.[4]

Ο Αλβίζε θεωρείται ως το πλέον ευφάνταστο και με προσωπικό στυλ μέλος της οικογένειάς του, καθώς στάθηκε ικανός να απομακρυνθεί από τις καλλιτεχνικές προσεγγίσεις που κυριαρχούσαν στα έργα της οικογένειας Βιβαρίνι και να εξερευνήσει πιο σύγχρονες ιδέες σχετικά με τον ρόλο του καλλιτέχνη - δημιουργού. Τα έργα του αποκαλύπτουν ότι ενδιαφέρθηκε ιδιαίτερα για το φως, τον όγκο και τις εκφράσεις των μορφών του, εξελισσοντάς τις και αντικαθιστώντας τα στυλιστικά χαρακτηριστικά των Βιβαρίνι. Υιοθέτησε τους νεωτερισμούς της οικογένειας Μπελλίνι καθώς και το ύφος του Αντονέλλο ντα Μεσσίνα, η επίδραση του οποίου είναι ιδιαίτερα εμφανής στα πορτρέτα του.[7]

Οι κριτικές απόψεις σχετικά με τον Αλβίζε είχαν ισχυρές διακυμάνσεις κατά τον περασμένο αιώνα. Ο κριτικός τέχνης Μπερενσόν στο έργο του για τον Λορέντσο Λόττο, τον αναφέρει ως Δάσκαλο του Λόττο και ηγετική φυσιογνωμία της Ενετικής Αναγέννησης και ανεξάρτητο από τον Τζοβάννι Μπελλίνι. Αργότερα, ωστόσο, αναίρεσε τα γραφόμενά του, γράφοντας ότι οι εργασίες του Αλβίζε γίνονταν όλο και λιγότερο καλές, ενώ οι τελευταίες εργασίες δεν ήταν δικές του, αλλά προϊόντα του εεργαστηρίου του. Τέτοιου τύπου κριτικές κυριάρχησαν στο έργο του Αλβίζε, μέχρις ότου οι κριτικοί τέχνης Παλλουκκίνι (Pallucchini) και Στέερ (Steer) αποκατέστησαν μια περισσότερο εξισορροπημένη εικόνα του έργου του.[4]


  1. 1,0 1,1 (Ολλανδικά) RKDartists. 81392. Ανακτήθηκε στις 1  Οκτωβρίου 2018.
  2. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/58636. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  3. 3,0 3,1 3,2 www.nationalgallery.org.uk/artists/alvise-vivarini.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 National Gallery of Art
  5. 5,0 5,1 Catholic Encyclopedia
  6. Encyclopedia Britannica: Alvise Vivarini
  7. Μουσείο Thyssen - Bornemisza
  8. «Saint John the Baptist». Museo Nacional Thyssen-Bornemisza (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2020.