Ανεξαρτησία της Σκωτίας

Τοποθεσία της Σκωτίας (σκοτεινό πράσινο) - στην Ευρώπη (σκέτο πράσινο και σκούρο γκρι) - στο Ηνωμένο Βασίλειο (σκέτος πράσινο).

Η ανεξαρτησία της Σκωτίας (σκωτικά γαελικά: neo-eisimeileachd na h-Alba, σκωτς: Scots unthirldom)[1] αναφέρεται στην πιθανή ανάκτηση της ανεξαρτησίας της χώρας και την μετατροπή της σε κυρίαρχο κράτος, ανεξάρτητο από το Ηνωμένο Βασίλειο. Ο όρος αναφέρεται και στο πολιτικό κίνημα που κάνει εκστρατεία για να την επιτύχει.[2][3][4][5]

Ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σημαία της Σκωτίας

Η Σκωτία ήταν ένα ανεξάρτητο βασίλειο κατά τα μεσαιωνικά έτη και πολέμησε για να διατηρήσει την ανεξαρτησία της από την Αγγλία. Τα δύο βασίλεια ενώθηκαν σε προσωπική ένωση το 1603 όταν ο Σκωτσέζος βασιλιάς Τζέιμς ΣΤ' στέφθηκε βασιλεύς της Αγγλίας ως Τζέιμς Α', και τα δύο βασίλεια ενώθηκαν πολιτικά σε ένα βασίλειο που ονομάστηκε Μεγάλη Βρετανία το 1707.[6] Αυτό ένωσε τις χώρες οι οποίες τερμάτισαν τους πολέμους ανεξαρτησίας της Σκωτίας, οι οποίοι βέβαια συνεχίστηκαν τα επόμενα έτη υπό άλλες μορφές (πχ εξέγερση των Ιακωβιτών) λόγω της καταπίεσης προς τους Σκωτούς. Οι πολιτικές εκστρατείες για την αυτοδύναμη κυβέρνηση της Σκωτίας ξεκίνησαν τον 19ο αιώνα, αρχικά με τη μορφή απαιτήσεων για την εσωτερική διακυβέρνηση εντός του Ηνωμένου Βασιλείου. Το 1979 και το 1997 διεξήχθησαν δύο δημοψηφίσματα για την αποκέντρωση, με αποτέλεσμα την δημιουργία του Σκωτσέζικου Κοινοβουλίου στις 1 Ιουλίου 1999.

Το Σκωτικό Εθνικό Κόμμα που υποστηρίζει την ανεξαρτησία έγινε το κυβερνητικό κόμμα του κοινοβουλίου της Σκωτίας το 2007 και κέρδισε την απλή πλειοψηφία των εδρών στις εκλογές του 2011 στο Σκωτικό Κοινοβούλιο. Αυτό οδήγησε σε συμφωνία μεταξύ των κυβερνήσεων της Σκωτίας και του Ηνωμένου Βασιλείου για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Σκώτας το 2014. Οι ψηφοφόροι ρωτήθηκαν: "Η Σκωτία θα πρέπει να είναι μια ανεξάρτητη χώρα;"[7] Το 44,7% των ψηφοφόρων απάντησε "Ναι" και το 55,3% απάντησε" Όχι", με μια ρεκόρ συμμετοχή των ψηφοφοριών 85%. Αυτό οδήγησε στην παραμονή της Σκωτίας στο Ηνωμένο Βασίλειο. [8][9]

Ένα δεύτερο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία έχει προταθεί, ιδίως αφού το Ηνωμένο Βασίλειο ψήφισε να εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ένωση (2016) και αφού τα κόμματα υπέρ της ανεξαρτησίας αύξησαν την πλειοψηφία τους στις εκλογές του 2021 στο Σκωτικό Κοινοβούλιο. Τον Ιούνιο του 2022 η πρωθυπουργός της Σκωτίας Νίκολα Στάρτζιον πρότεινε την ημερομηνία 19 Οκτωβρίου 2023 για ένα νέο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας, υπό την προϋπόθεση της επιβεβαίωσης της νομιμότητάς της και της συνταγματικότητάς της.[10] Τον Νοέμβριο του 2022 το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου αποφάσισε ότι το Σκωτικό Κοινοβούλιο δεν έχει την εξουσία να νομοθετεί για ένα δεύτερο δημοψήφισμα.[11]

Υποστήριξη της ανεξαρτησίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ανεξαρτησία της Σκωτίας υποστηρίζεται κυρίως από το Εθνικό Κόμμα της Σκώτας, αλλά και άλλα κόμματα υποστηρίζουν την ανεξαρτησία. Άλλα κόμματα υπέρ της ανεξαρτησίας που έχουν εκπροσώπηση στο Σκωτικό Κοινοβούλιο ή το Κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου περιλαμβάνουν τους Πράσινους της Σκωτίας, το Κόμμα της Αλμπά και το Σκωτικό Σοσιαλιστικό Κόμμα.[12] Άλλα κόμματα που υποστηρίζουν την ανεξαρτησία της Σκωτίας περιλαμβάνουν το κόμμα Ανεξαρτησία για την Σκωτία και το Σκωτικό Ελευθεριακό Κόμμα. Στις εκλογές του Σκωτσέζικου Κοινοβουλίου του 2021, 72 από τις 129 διαθέσιμες έδρες κέρδισαν τα κόμματα υπέρ της ανεξαρτησίας (64 SNP και 8 Πράσινοι).

Φουσκωτικά αφίσες από το Σκωτσέζικο Σοσιαλιστικό Κόμμα

Το κίνημα της ανεξαρτησίας αποτελείται από πολλές φατρίες με διαφορετικές πολιτικές απόψεις. Το SNP θέλει η Σκωτία να διατηρήσει τυπικά την μοναρχία (βλ. προσωπική ένωση) και να γίνει ανεξάρτητο κράτος της Κοινοπολιτείας, όπως ο Καναδάς, η Αυστραλία ή τη Νέα Ζηλανδία. Όλα τα άλλα προαναφερόμενα κόμματα υπέρ της ανεξαρτησίας θέλουν την Σκωτία να γίνει ανεξάρτητο κοινοβουλευτικό μη-βασιλευόμενο κράτος. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα έχει οδηγήσει αντι-μοναρχικές διαδηλώσεις και έχει συντάξει τη Διακήρυξη του Κάλτον Χιλ, ζητώντας μια ανεξάρτητη δημοκρατία.[13]

Κατά της ανεξαρτησίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εκστρατεία υπέρ του "όχι" από κατά το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία του 2014

Το Συντηρητικό Κόμμα, το Εργατικό Κόμμα και οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες, που έχουν έδρες στο Σκωτικό Κοινοβούλιο, αποτελούν βρετανικά κόμματα που υποστηρίζουν να παραμείνει η Σκωτία υπό το καθεστώς του Ηνωμένου Βασιλείου. Το 2012 ίδρυσαν την διακομματική εκστρατεία Better Together. Άλλα κόμματα στο Ηνωμένο Βασίλειο που αντιτίθενται στην ανεξαρτησία της Σκωτίας περιλαμβάνουν το Κόμμα Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKIP),[14][15] και το Βρετανικό Εθνικό Κόμμα (BNP)[16].

Δημοσκοπήσεις κατόπιν του δημοψηφίσματος του 2014

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε γενικές γραμμές, οι Σκώτοι φάνηκαν σε σχετικά υψηλό βαθμό μετανιωμένοι που αποφάσισαν να παραμείνουν εντός του Ηνωμένου Βασιλείου το 2014.

Από έξι εβδομάδες μετά το δημοψήφισμα του 2014, οι δημοσκοπήσεις άρχισαν να ρωτούν πώς θα ψηφίσουν οι πολίτες σε ένα προτεινόμενο δεύτερο δημοψήφισμα.[17] Εικοσιπέντε δημοσκοπήσεις διεξήχθησαν το έτος μετά το δημοψήφισμα, με δεκαεπτά από αυτά να έχουν "Όχι" ως την κυρίαρχη απάντηση, μόλις επτά να έχουν "Ναι", ενώ ένα να έχει ίσο ποσοστό ερωτηθέντων για κάθε άποψη. [18]

Συγκέντρωση υπέρ της ανεξαρτησίας στη Γλασκώβη, 2018

Το έτος από τον Σεπτέμβριο του 2016 έως τον Σεπτεμβριο του 2017, 25 από τις 26 δημοσκοπήσεις που διεξήχθησαν έδειξαν "Όχι" ως την πιο δημοφιλή απάντηση και μόνο μία έδειξε "Ναι" ως τη πλέον δημοφιλή απάντηση.[19] Το "Όχι" συνέχισε να δείχνει πρωτοπορία στις δημοσκοπήσεις μέχρι τον Ιούλιο του 2019, όταν μια δημοσκόπηση του Λόρδου Ashcroft έδειξε μια στενή πλειοψηφία για το "Ναι".[20] Ο καθηγητής John Curtice είπε μετά την δημοσίευση αυτής της δημοσκόπησης ότι πρόσφατα τότε υπήρξε μια στροφή προς το "Ναι". [20]

Αυτή η τάση υπέρ της ανεξαρτησίας συνέχισε το 2020, καθώς τρεις δημοσκοπήσεις στις αρχές του έτους έθεσαν την υποστήριξη "Ναι" μεταξύ 50% και 52%.[21] Τον Οκτώβριο του 2020, μια δημοσκόπηση της Ipsos MORI/STV News είδε την υποστήριξη για την ανεξαρτησία στο υψηλότερο επίπεδο που είχε ποτέ, με το 58% να λέει ότι θα ψηφίσει "Ναι".[22] Από τον Δεκέμβριο του 2020, δεκαπέντε συνεχόμενες δημοσκοπήσεις είχαν δείξει ένα προβάδισμα για το "Ναι".[23] Η πορεία των δημοσκοπών που έδειξαν μια πρωτοπορία "Ναι" συνέχισε μέχρι τον Ιανουάριο του 2021, αν και η μέση υποστήριξη για το "Ναι", μειώθηκε κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με τις δημοσκοπήσεις από τις ίδιες εταιρείες στα τέλη του 2020.[24]

Μετά την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της 23ης Νοεμβρίου 2022, η οποία αποφάσισε ότι η Σκωτική Κυβέρνηση δεν είχε την εξουσία να διεξάγει δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία, οι πρώτες πέντε δημοσκοπήσεις έδειξαν την πλειοψηφία της υποστήριξης για την ανεξαρτητοποίησή της σε ποσοστό 51%-56%. Σε μια ξεχωριστή δημοσκόπηση σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο, για πρώτη φορά στην ιστορία, η πλειοψηφία όλων των Βρετανών υποστήριξε (55%) το δικαίωμα της Σκωτικής Κυβέρνησης να διεξάγει δημοψήφισμα ανεξαρτησίας.[25]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «Inside Information». The Herald. 31 Αυγούστου 1993. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2014. 
  2. ↑ «Brexit: Scots prefer independence to no-deal, poll finds». The Scotsman. 9 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2018. 
  3. ↑ Brooks, Libby (15 November 2018). «Sturgeon: Brexit chaos makes independence case stronger every day». The Guardian. https://www.theguardian.com/politics/2018/nov/15/sturgeon-brexit-chaos-makes-independence-case-stronger-every-day. Ανακτήθηκε στις 12 December 2018. 
  4. ↑ «Scottish nationalists want to take back control». The Economist. 11 October 2018. https://www.economist.com/britain/2018/10/11/scottish-nationalists-want-to-take-back-control. 
  5. ↑ Massie, Alex (15 December 2019). «Never mind Brexit – Boris Johnson's biggest battle is Scotland trying to take back control». https://www.thetimes.co.uk/article/never-mind-brexit-boris-johnsons-biggest-battle-is-scotland-trying-to-take-back-control-dvfhmsmbg. 
  6. ↑ «Union with England Act 1707». British Government. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2021. 
  7. ↑ «Scotland's Referendum 2014 - Background». Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2014. 
  8. ↑ «Scottish referendum: Scotland votes 'No' to independence». BBC News. 19 September 2014. https://www.bbc.com/news/uk-scotland-29270441. Ανακτήθηκε στις 19 September 2014. 
  9. ↑ «Referendum results: Turnout a record high as Scots vote No to independence». Scotland Now. 19 September 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 April 2020. https://web.archive.org/web/20200411043734/http://www.scotlandnow.dailyrecord.co.uk/news/referendum-results-turnout-record-high-4286461. Ανακτήθηκε στις 20 September 2014. 
  10. ↑ Sturgeon, Nicola (28 Ιουνίου 2022). «Nicola Sturgeon's full statement announcing the 2023 independence referendum». Scottish National Party (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2022. 
  11. ↑ «Scottish independence: Will there be a second referendum?». BBC. 23 November 2022. https://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-scotland-politics-50813510. Ανακτήθηκε στις 27 November 2022. 
  12. ↑ Dickie, Mure (27 June 2017). «Sturgeon postpones plans for second Scottish independence referendum». Financial Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 December 2022. https://ghostarchive.org/archive/20221210/https://www.ft.com/content/47aa8386-5b1a-11e7-9bc8-8055f264aa8b. Ανακτήθηκε στις 24 September 2017. 
  13. ↑ Martin, Lorna (10 October 2004). «Holyrood survives birth pains». The Guardian (London). http://observer.guardian.co.uk/politics/story/0,,1323939,00.html. Ανακτήθηκε στις 21 June 2007. 
  14. ↑ Mark Aitken (12 May 2013). «UKIP leader Nigel Farage insists he will play a key role in the campaign against Scottish independence». Daily Record. http://www.dailyrecord.co.uk/news/politics/ukip-leader-nigel-farage-insists-1884127. Ανακτήθηκε στις 18 October 2013. 
  15. ↑ Brown, Hannah (5 May 2021). «Scottish Election 2021: Who are the 20 smaller parties running for Holyrood including Scottish Family Party, Abolish the Scottish Parliament Party and Alba?». The Scotsman. https://www.scotsman.com/news/politics/scottish-election-2021-who-are-the-20-smaller-parties-running-for-holyrood-including-scottish-family-party-abolish-the-scottish-parliament-party-and-alba-3226016. Ανακτήθηκε στις 9 May 2021. 
  16. ↑ «Why does Scotland matter?». British National Party. 27 Ιουλίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2014. 
  17. ↑ «New poll: Scotland would back indy if fresh vote was held now». The Herald. 1 November 2014. http://www.heraldscotland.com/politics/scottish-politics/new-poll-scotland-would-back-indy-if-fresh-vote-was-held-now.1414830607. Ανακτήθηκε στις 13 March 2015. 
  18. ↑ Curtice, John (18 September 2015). «What are the latest polls saying about Scottish independence?». BBC News (BBC). https://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-scotland-politics-34277133. Ανακτήθηκε στις 19 September 2015. 
  19. ↑ Curtice, John. «How would you vote in a Scottish independence referendum if held now? (asked after the EU referendum)». WhatScotlandThinks. Scotcen. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017. 
  20. ↑ 20,0 20,1 «Nicola Sturgeon points to 'growing urgency' for Scottish independence». BBC News. 5 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2019. 
  21. ↑ Carrell, Severin (4 February 2020). «Scottish independence surveys 'show Brexit has put union at risk'». The Guardian. https://www.theguardian.com/uk-news/2020/feb/04/scottish-independence-survey-shows-brexit-has-put-union-at-risk. Ανακτήθηκε στις 5 February 2020. 
  22. ↑ Paterson, Kirsteen (14 October 2020). «Record public support for Scottish independence, new poll shows». The National. https://www.thenational.scot/news/18793584.record-public-support-scottish-independence-new-poll-shows/. Ανακτήθηκε στις 14 October 2020. 
  23. ↑ Langfitt, Frank (15 December 2020). «Support For Scottish Independence Is Growing, Partly Due To U.K.'s COVID-19 Response». NPR. https://www.npr.org/2020/12/15/946242592/support-for-scottish-independence-is-growing-partly-due-to-u-k-s-covid-19-respon?t=1609197063332. Ανακτήθηκε στις 30 December 2020. 
  24. ↑ Curtice, John (26 Ιανουαρίου 2021). «How Brexit shapes people's views on Scottish independence». BBC News. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2021. 
  25. ↑ «UK Voters Back Scottish Independence Referendum». Omnisis for the Byline Times. Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2022. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]