Απορία

Το αίσθημα της απορίας εκδηλώνεται όταν οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται κάτι σπάνιο ή απροσδόκητο (αλλά όχι απειλητικό) και συγκρίσιμο με την έκπληξη που νιώθουν. Ιστορικά έχει θεωρηθεί ως μια σημαντική πτυχή της ανθρώπινης φύσης, που συνδέεται συγκεκριμένα με την περιέργεια και την ώθηση πίσω από την πνευματική εξερεύνηση. [1] Η απορία συχνά συγκρίνεται με το συναίσθημα του δέους[2], αλλά το δέος συνεπάγεται με φόβο και σεβασμό παρά χαρά.

Ο Γάλλος φιλόσοφος, μαθηματικός, επιστήμονας και συγγραφέας Ρενέ Ντεκάρτ (Καρτέσιος) περιέγραψε την απορία ως ένα από τα πρωταρχικά συναισθήματα ισχυριζόμενος ότι τα συναισθήματα, γενικά, είναι αντιδράσεις σε απροσδόκητα φαινόμενα. Σημείωσε ότι όταν οι άνθρωποι συναντούν για πρώτη φορά ένα εκπληκτικό ή νέο αντικείμενο που είναι "πολύ διαφορετικό από αυτό που ξέραμε πριν, ή από αυτό που υποτίθεται ότι έπρεπε να είναι, το θαυμάζουμε και εκπλησσόμαστε". [3] Αλλά ο Καρτέσιος, εν αντιθέσει αντίθεση με τους Έλληνες φιλόσοφους πριν από αυτόν, είχε μια θεμελιωδώς αρνητική άποψη για τον θαυμασμό: «Αν και είναι καλό να γεννιόμαστε με κάποια κλίση σε αυτό το πάθος επειδή μας διαθέτει στην απόκτηση γνώσεων, ωστόσο θα πρέπει μετά να προσπαθήσουμε όσο μπορούμε για να το ξεφορτωθούμε ».[4]

  1. Fisher
  2. «Keltner» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 29 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2021. 
  3. Descartes, Rene. The Passions of the Soul. Article 53.
  4. Descartes, 2 Article 76.