Βουλγαρική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου

Συντεταγμένες: 41°1′54.5″N 28°56′58.9″E / 41.031806°N 28.949694°E / 41.031806; 28.949694

Βουλγαρική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου
Χάρτης
Είδοςεκκλησία, ορθόδοξη εκκλησία και αρχιτεκτονική κατασκευή
Αρχιτεκτονικήνεογοτθική αρχιτεκτονική
Γεωγραφικές συντεταγμένες41°1′55″N 28°56′59″E
ΘρήσκευμαΟικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως
Διοικητική υπαγωγήΚωνσταντινούπολη
ΧώραΤουρκία
Υλικάχυτοσίδηρος
ΑρχιτέκτοναςΧοβσέπ Αζναβούρ
Commons page Πολυμέσα
δεδομένα (π)
Η βουλγαρική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου στο Μπαλάτ, Κωνσταντινούπολη

Η Βουλγαρική Εκκλησία του Αγίου Στεφάνου (βουλγαρικά: Църква "Свети Стефан"‎‎; τουρκικά: Sveti Stefan Kilisesi‎‎), επίσης γνωστή ως η Βουλγαρική Σιδερένια Εκκλησία, είναι βουλγαρική ορθόδοξη εκκλησία στο Μπαλάτ της Κωνσταντινούπολης, στην Τουρκία.[1] Φημίζεται για την κατασκευή του από προκατασκευασμένα στοιχεία από χυτοσίδηρο σε νεοβυζαντινό ρυθμό.[2] Η εκκλησία ανήκει στη βουλγαρική χριστιανική μειονότητα της πόλης.

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Βούλγαροι Ορθόδοξοι Χριστιανοί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας συνήθιζαν να προσεύχονται στις εκκλησίες του Ορθόδοξου Πατριαρχείου στο Φανάρι, καθώς ήταν μέρος του Ρουμ μιλλέτ —δηλαδή της Ορθόδοξης Χριστιανικής κοινότητας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας— αλλά το βουλγαρικό εθνικιστικό κίνημα του 19ου αιώνα υποστήριξε τη δημιουργία μιας ξεχωριστής βουλγαρικής εκκλησιαστικής οργάνωσης για τους Βούλγαρους Ορθόδοξους Χριστιανούς, καθώς θεωρούσαν το Πατριαρχείο στο Φανάρι ως θεσμό κατά κύριο λόγο ελληνορθόδοξο. Αυτές οι προσπάθειες κορυφώθηκαν με την αναγνώριση της Βουλγαρικής Εξαρχίας μέσω ενό φιρμανιού, που εξέδωσε ο Οθωμανός σουλτάνος Αμπντούλ Αζίζ το 1870.

Η πλούσια διακοσμημένη εκκλησία είναι μια τρίτρουλη σταυροειδής βασιλική. Ο βωμός βλέπει προς τον Κεράτιο Κόλπο και πάνω από τον νάρθηκα υψώνεται ένα καμπαναριό ύψους 40 μέτρων, του οποίου οι έξι καμπάνες ήταν χυτές στο Γιαροσλάβλ. Αρχικά, μια μικρή ξύλινη εκκλησία ανεγέρθηκε στην ακτή του Κεράτιου Κόλπου μεταξύ των πλατειών Μπαλάτ και Φενέρ (κοντά στην περιοχή Εγιούπ), όπου βρίσκεται η σημερινή εκκλησία. Δωρεά οικίας του πολιτικού Στέφανου Βογορίδη, αναδιοργανώθηκε σε ξύλινη εκκλησία. Εγκαινιάστηκε στις 9 Οκτωβρίου 1849 και έγινε σημαντικός χώρος της Βουλγαρικής Εθνικής Αναγέννησης. Το οθωμανικό βασιλικό διάταγμα της 28ης Φεβρουαρίου 1870 για την ίδρυση της Βουλγαρικής Εξαρχίας διαβάστηκε για πρώτη φορά στην εκκλησία.

Η αρχική ξύλινη εκκλησία του Αγίου Στεφάνου, χτισμένη στη μνήμη του Στέφανου Βογορίδη

Αφού η αρχική ξύλινη κατασκευή υπέστη πυρκαγιά, στη θέση της κατασκευάστηκε το μεγαλύτερο σημερινό κτήριο. Ένα σιδερένιο πλαίσιο προτιμήθηκε από τον οπλισμό σκυροδέματος λόγω των ασθενών συνθηκών εδάφους. Τα σχέδια κατασκευής εκπονήθηκαν από τον Οθωμανό Αρμένιο αρχιτέκτονα Χοβσέπ Αζναβούρ με έδρα την Κωνσταντινούπολη.

Διεξήχθη διεθνής διαγωνισμός για την παραγωγή των προκατασκευασμένων τμημάτων από χυτοσίδηρο της εκκλησίας, που κέρδισε μια αυστριακή εταιρεία, η R. Ph. Waagner.[1] Τα προκατασκευασμένα στοιχεία, βάρους 500 τόνων, παρήχθησαν στη Βιέννη [3]το 1893 έως το 1896 και μεταφέρθηκαν στην Κωνσταντινούπολη με πλοίο μέσω του Δούναβη και της Μαύρης Θάλασσας.

Μια καρτ ποστάλ των αρχών του 20ου αιώνα που απεικονίζει τη βουλγαρική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου

Μετά από ενάμιση χρόνο, η εκκλησία ολοκληρώθηκε το 1898 και εγκαινιάστηκε από τον Έξαρχο Ιωσήφ στις 8 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους.[3] Ο κύριος σκελετός της εκκλησίας ήταν κατασκευασμένος από ατσάλι και καλυπτόταν από μεταλλικές σανίδες. Όλα τα κομμάτια στερεώθηκαν μεταξύ τους με παξιμάδια, μπουλόνια, πριτσίνια ή συγκόλληση. Ως προς το αρχιτεκτονικό ύφος, η εκκλησία συνδυάζει νεοβυζαντινές και νεομπαρόκ επιρροές.

Ο Άγιος Στέφανος ήταν προϊόν πειραματισμού του 19ου αιώνα με προκατασκευασμένες σιδερένιες εκκλησίες. Οι Βρετανοί, οι οποίοι επινόησαν το κυματοειδές σίδερο το 1829, κατασκεύασαν φορητές σιδερένιες εκκλησίες, για να τις στείλουν σε μακρινές αποικίες όπως η Αυστραλία. Ο δημιουργός του Πύργου του Άιφελ, Γάλλος μηχανικός Γουστάβος Άιφελ, σχεδίασε σιδερένιες εκκλησίες που στάλθηκαν μέχρι τις Φιλιππίνες και το Περού. Τώρα, ο Άγιος Στέφανος είναι μια από τις λίγες προκατασκευασμένες εκκλησίες από χυτοσίδηρο που σώζονται στον κόσμο.

Στις 27 Δεκεμβρίου 2010, ανήμερα του Αγίου Στεφάνου, τελέστηκε πανηγυρική Λειτουργία στην εκκλησία προς τιμήν του πολιούχου της. Παρέστησαν ο Μητροπολίτης Βράτσας Καλίνικ, ο επίσκοπος Ναούμ, Αρχιγραμματέας της Βουλγαρικής Ιεράς Συνόδου και εκπρόσωποι του Ιδρύματος «Εκκλησία του Αγίου Στεφάνου». Τιμώντας τον εορτασμό, ο τρούλος της εκκλησίας επιχρυσώθηκε με δωρεά των Βουλγάρων της Φιλιππούπολης.[4]

Η βουλγαρική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου μετά την ανακαίνιση το 2018

Το κτήριο της εκκλησίας ανακαινίστηκε μέσα στα πλαίσια της βουλγαροτουρκικής συνεργασίας το 2011 και κόστισε περισσότερα από 15 εκατομμύρια ₺ .[5] Στις 8 Ιανουαρίου 2018, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ βρέθηκαν στα εγκαίνια του ανακαινισμένου ορθόδοξου ναού του Αγίου Στεφάνου στην Κωνσταντινούπολη, με αφορμή την 120η επέτειό του.[6][5]

Εκτός από την εκκλησία του Αγίου Στεφάνου, υπάρχει μια άλλη βουλγαρική ορθόδοξη εκκλησία στην Κωνσταντινούπολη, η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, στο Φερίκιοϊ.

Εικόνες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Σιδερένια εκκλησία του Αγίου Στεφάνου το 1898
    Σιδερένια εκκλησία του Αγίου Στεφάνου το 1898
  • Θέα από τον Κεράτιο Κόλπο
    Θέα από τον Κεράτιο Κόλπο
  • Εξωτερική άποψη της βουλγαρικής εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου
    Εξωτερική άποψη της βουλγαρικής εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου
  • Ρούντολφ Φίλιπ Βάαγκνερ, Βιέννη, παραγωγός των ατσάλινων στοιχείων
    Ρούντολφ Φίλιπ Βάαγκνερ, Βιέννη, παραγωγός των ατσάλινων στοιχείων
  • Μπροστινή όψη της βουλγαρικής εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου
    Μπροστινή όψη της βουλγαρικής εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου
  • Βουλγαρικό εικονοστάσι της εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου, που φαίνεται μέσα από τις πόρτες
    Βουλγαρικό εικονοστάσι της εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου, που φαίνεται μέσα από τις πόρτες
  • Βουλγαρικό εικονοστάσι της εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου, που φαίνεται μέσα από τις πόρτες
    Βουλγαρικό εικονοστάσι της εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου, που φαίνεται μέσα από τις πόρτες
  • Το εικονοστάσι μέσα στη βουλγαρική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου
    Το εικονοστάσι μέσα στη βουλγαρική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου
  • Το εικονοστάσι μέσα στη βουλγαρική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου
    Το εικονοστάσι μέσα στη βουλγαρική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου
  • Εσωτερική άποψη της βουλγαρικής εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου
    Εσωτερική άποψη της βουλγαρικής εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου
  • Εσωτερική άποψη της βουλγαρικής εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου
    Εσωτερική άποψη της βουλγαρικής εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου
  • Βουλγαρική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου, θέα από τον πρώτο όροφο
    Βουλγαρική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου, θέα από τον πρώτο όροφο
  • Βουλγαρικό εικονοστάσι εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου, λεπτομέρεια
    Βουλγαρικό εικονοστάσι εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου, λεπτομέρεια
  • Βουλγαρικό εικονοστάσι εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου, λεπτομέρεια
    Βουλγαρικό εικονοστάσι εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου, λεπτομέρεια
  • Βουλγαρικό εικονοστάσι εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου, λεπτομέρεια
    Βουλγαρικό εικονοστάσι εκκλησίας του Αγίου Στεφάνου, λεπτομέρεια
  • Βουλγαρική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου, πιθανώς η έδρα του επισκόπου
    Βουλγαρική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου, πιθανώς η έδρα του επισκόπου
  • Βουλγαρική Εκκλησία του Αγίου Στεφάνου; άγαλμα ενός φτερωτού βοδιού που παριστάνει τον Ευαγγελιστή Λουκά.
    Βουλγαρική Εκκλησία του Αγίου Στεφάνου; άγαλμα ενός φτερωτού βοδιού που παριστάνει τον Ευαγγελιστή Λουκά.
  • Βουλγαρική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου, έμβλημα
    Βουλγαρική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου, έμβλημα

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 «Demir Kilise (Sveti Stefan)'nin Yapımı, Hikâyesi ve Zeminin Islahı». Şantiye Dergisi (στα Τουρκικά). Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2023. 
  2. ↑ Yerler, Gezilmesi Gereken (21 Ιανουαρίου 2018). «Sveti Stefan Demir Kilise'nin Tarihi (Nasıl Gidilir? ve Ziyaret Saatleri) | GezilmesiGerekenYerler.com». Gezilmesi Gereken Yerler | Gezilecek Yerler ve Seyahat Rehberi (στα Τουρκικά). Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2023. 
  3. ↑ 3,0 3,1 «Η Σιδερένια Εκκλησία του Αγίου Στεφάνου στην Κωνσταντινούπολη...». iEllada.gr. 2 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2023. 
  4. ↑ «Bulgarian Iron Church Celebrates Patron Day». Sofia News Agency. December 27, 2010. http://www.novinite.com/view_news.php?id=123583. Ανακτήθηκε στις December 27, 2010. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Newsroom (8 Ιανουαρίου 2018). «Επαναλειτουργεί η βουλγαρική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου στην Κωνσταντινούπολη». Reportal.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2023. 
  6. ↑ E.Tsiliopoulos. Erdogan inaugurates renovated Orthodox Church in Constantinople. NewGreekTV.com. January 8, 2018.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]