Γεράκι ταραντούλα | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Γεράκι ταραντούλα
| ||||||||||||
Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||
|
Τα γεράκια ταραντούλες (Αγγλικά: Tarantula hawks) είναι σφήκες αραχνών που κυνηγούν ταραντούλες οι οποίες χρησιμεύουν ως τροφή για τις προνύμφες τους. Τα γεράκια ταραντούλες συναντώνται σε όλα από τα πολλά είδη των γενών Pepsis και Hemipepsis στην οικογένεια Pompilidae (Σφήκες αραχνών). Τα πιο οικεία είδη έχουν μήκος μέχρι 5 εκατοστά (2 ίντσες) και συγκαταλέγονται στις μεγαλύτερες σφήκες. Έχουν μαύρο-μπλε χρώμα και λαμπερά φτερά με σκούρο πορτοκαλί χρώμα, στην απόχρωση της σκουριάς(άλλα είδη έχουν μαύρα φτερά με μπλε καταλήξεις). Το χρώμα των φτερών τους προειδοποιεί πιθανούς θηρευτές ότι είναι επικίνδυνες (Aposematism). Τα μακρυά πόδια τους έχουν γαμψά νύχια για να παλεύουν με τα θύματά τους. Το κεντρί μιας θηλυκής σφήκας ταραντούλας μπορεί να έχει μήκος μέχρι και 7 χιλιοστά (1/3 inch), και το τσίμπημά της θεωρείται ως ένα από τα πιο επίπονα στον κόσμο των εντόμων.
Το θηλυκό γεράκι ταραντούλα αιχμαλωτίζει, τσιμπάει, και παραλύει την αράχνη, και στη συνέχεια είτε σέρνει το θήραμά στο λαγούμι της, είτε το μεταφέρει σε μία ειδικά διαμορφωμένη φωλιά όπου ένα αυγό γεννιέται πάνω στο σώμα της αράχνης και η είσοδος της φωλιάς καλύπτεται. Όταν εκκολαφθεί το αυγό, η προνύμφη δημιουργεί μια μικρή τρύπα στην κοιλιά της αράχνης, έπειτα βυθίζεται στην κοιλιά της και τρέφεται λαίμαργα, αποφεύγοντας τα ζωτικά όργανα για όσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα γίνεται, ώστε το σώμα να διατηρηθεί φρέσκο. Μετά από μερικές εβδομάδες, η προνύμφη μεταμορφώνεται. Στην τελική φάση, η σφήκα γίνεται ενήλικη, και σχίζει την κοιλία της αράχνης για να βγει έξω. Η σφήκα αναδύεται από τη φωλιά για να συνεχίσει τον κύκλο της ζωής της. Οι σφήκες ταραντούλες είναι επίσης νεκταροφάγες. Η κατανάλωση φρούτων που έχουν υποστεί ζύμωση τις μεθάει σε βαθμό που δυσκολεύονται να πετάξουν. Αν και οι σφήκες τείνουν
να είναι πιο ενεργές κατά τη διάρκεια της ημέρας κατά τους θερινούς μήνες, συνήθως αποφεύγουν τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Η αρσενικές σφήκες ταραντούλες δεν κυνηγούν. Τρέφονται από τα λουλούδια των ασκληπιών, και άλλων φυτών (Τα θηλυκά τρέφονται επίσης με αυτά τα φυτά)[1]. Τα αρσενικά ακολουθούν μια τακτική που λέγεται hill-topping: Κάθονται στη κορυφή ψηλών φυτών και προσπαθούν να εντοπίσουν περαστικά θηλυκά που είναι έτοιμα για αναπαραγωγή.
Παγκοσμίως τα γεράκια ταραντούλες απαντώνται σε διάφορες περιοχές, από την Ινδία έως τη νοτιοανατολική Ασία, την Αφρική, την Αυστραλία, και την Αμερική. Σφήκες αυτού του είδους έχουν εντοπιστεί σε βόρεια σημεία όπως το Σολτ Λέικ Σίτυ (Γιούτα, ΗΠΑ), και σε νότιες περιοχές έως και την Αργεντινή, με τουλάχιστον 250 είδη να ζουν στη Νότιο Αμερική[2]. Αρκετά είδη από γεράκια ταραντούλες απαντώνται σε ερήμους στις νοτιοδυτικές Η.Π.Α., όπου οιPepsis formosa και Pepsis thisbe είναι είναι οι πιο κοινές. Είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς τις διαφορές των δύο ειδών, αλλά η πλειοψηφία των Pepsis formosa έχουν μεταλλικό μπλε χρώμα σώματος και κοκκινωπές κεραίες που τις κάνουν να ξεχωρίζουν πιο εύκολα από τις Pepsis thisbe (και τα δύο είδη έχουν λαμπερά πορτοκαλί φτερά που γίνονται διάφανα στις άκρες).
Τα γεράκια ταραντούλες είναι σχετικά μη επιθετικά και σπάνια τσιμπούν χωρίς πρόκληση. Ωστόσο το κεντρί, ιδιαίτερα της Pepsis formosa, είναι από τα πιο επίπονα κεντριά εντόμων, αν και ο έντονος πόνος διαρκεί μόνο 3 λεπτά.[3] Μιλώντας για την προσωπική του εμπειρία, ένας ερευνητής περιέγραψε τον πόνο ως
"...άμεσο, βασανιστικό πόνο που καθιστά το θύμα ανίκανο να κάνει οτιδήποτε, εκτός από το να ουρλιάξει. Η πνευματική πειθαρχία δεν αποδίδει σε τέτοιες περιπτώσεις." Από άποψη διαβάθμισης, το κεντρί αυτής της σφήκας βρίσκεται κοντά στη κορυφή του Schmidt Sting Pain Index (Κατάταξη κατά Schmidt Πόνου από Κεντρί), καθώς είναι δεύτερη μετά το κεντρί του μυρμηγκιού σφαίρα και ο πόνος που προκαλεί περιγράφεται από τον Schmidt ως "εκτυφλωτικός, άγριος, πόνος που θυμίζει ηλεκτροσόκ".[4] Επειδή έχουν πολύ μεγάλο κεντρί ελάχιστα ζώα μπορούν να τις φάνε. Ένα από αυτά είναι ο γεωκόκκυγας (Αγγλικά: roadrunner). Επειδή πολλοί θηρευτές αποφεύγουν αυτές τις σφήκες, υπάρχουν πολλά έντομα που μιμούνται την εμφάνισή τους, στα οποία συμπεριλαμβάνονται ποικίλες άλλες σφήκες και μέλισσες, καθώς και νυχτοπεταλούδες, μύγες, και σκαθάρια.