Γιάαν Καπλίνσκι
.JPG)
Ο Γιάαν Καπλίνσκι (γεν. στις 22 Ιανουαρίου του 1941-8 Αυγούστου 2021 στο Τάρτου [12] ) ήταν Εσθονός ποιητής, φιλόσοφος και κριτικός. Ο Καπλίνσκι είναι γνωστός για το ανεξάρτητο πνεύμα του, για την ενασχόλησή του με παγκόσμια προβλήματα και για την υποστήριξή του στην αριστερή / φιλελεύθερη σκέψη. Έχει επηρεαστεί από τις ανατολικές φιλοσοφικές σχολές (από τον ταοϊσμό και κυρίως από τον βουδισμό).[13]
Ο Καπλίνσκι σπούδασε ρομανικές γλώσσες και γλωσσολογία στο Πανεπιστήμιο του Τάρτου, από όπου αποφοίτησε με πτυχίο γαλλικής φιλολογίας το 1964,[13][14] και εργάστηκε ως μεταφραστής, επιμελητής εκδόσεων κοινωνιολόγος [15] και οικολόγος στο Βοτανικό Κήπο του Τάλιν. Έχει προταθεί για το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας.[16]
Έργο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Γιάαν Καπλίνσκι έχει δημοσιεύσει πολλές συλλογές ποιημάτων, πεζά και δοκίμια. Έχει επίσης μεταφράσει κείμενα από τα γαλλικά, τα αγγλικά, τα ισπανικά, τα κινέζικακαι τα σουηδικά (το έργο του Τούμας Τράνστρεμερ).
Το έργο του Καπλίνσκι έχει μεταφραστεί στα αγγλικά, τα φινλανδικά, τα γαλλικά, τα νορβηγικά, τα σουηδικά, τα ολλανδικά, τα ισλανδικά, τα ουγγρικά, τα ιαπωνικά, τα λετονικά, τα λιθουανικά, τα ρωσικά, τα εβραϊκά, τα βουλγαρικά και τα τσέχικα. Τα δοκίμιά του ασχολούνται με περιβαλλοντικά προβλήματα, με τη φιλοσοφία γλώσσας, με τα κλασικά κινεζικά ποιήματα, τη φιλοσοφία, τον βουδισμό και με τον εσθονικό εθνικισμό.
Ο Καπλίνσκι έχει επίσης συνθέσει ποιήματα στα αγγλικά και στα φινλανδικά. Στη δεκαετία του 2000 άρχισε να γράφει στα ρωσικά και η πρώτη του πρωτότυπη ρωσική συλλογή (αποτελούμενη από μερικά από τα ποιήματά του που μεταφράστηκαν από τα εσθονικά στα ρωσικά) εκδόθηκε το 2014 με τον τίτλο Λευκές πεταλούδες της νύχτας (Белые бабочки ночи) και βραβεύτηκε στη Ρωσία.
Ο Γιάαν Καπλίνσκι ήταν ένας από τους συγγραφείς και τους εμπνευστές της λεγόμενης «Επιστολής των 40 διανοουμένων» (Neljakümne kiri), μιας επιστολής υπογεγραμμένης από γνωστούς Εσθονούς διανοούμενους που διαμαρτύρονταν για τη συμπεριφορά των αρχών στη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Εσθονίας η οποία εστάλη στις μεγάλες εφημερίδες της εποχής. Αν και δεν ήταν ανοιχτά κατά του καθεστώτος, η επιστολή δεν δημοσιεύθηκε ποτέ στον Τύπο εκείνη την εποχή και εκείνοι που υπέγραψαν διώχθηκαν από το καθεστώς.
Το ημιαυτοβιογραφικό του μυθιστόρημα Το ίδιο ποτάμι εκδόθηκε από τον Peter Owen σε αγγλική μετάφραση της Σούζαν Γουίλσον.
Το 1997, του απονεμήθηκε το Βραβείο της Βαλτικής Συνέλευσης για τη Λογοτεχνία, τις Τέχνες και την Επιστήμη.
Πολιτική
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Καπλίνσκι ήταν μέλος του Εσθονικού Κοινοβουλίου από το 1992 έως το 1995.[12] Αρχικά ήταν υποψήφιος στη λίστα του Κετρώου Κόμματος, αλλά σύντομα έγινε ανεξάρτητος βουλευτής. Από το 2004 είναι μέλος του Εσθονικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος. Το 2005, έβαλε υποψηφιότητα στις δημοτικές εκλογές στο Τάρτου και ήταν ο πρώτος υποψήφιος στη λίστα της παράταξης. Ο Γιάαν Καπλίνσκι εξελέγη ως ο δεύτερος υποψήφιος των Σοσιαλδημοκρατών, συγκεντρώνοντας 1.045 ψήφους.[17] Ήταν ένας από τους διανοούμενους που υποστήριξαν την υποψηφιότητα του Τόμας Χέντρικ Ίλβες.
Προσωπική ζωή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η μητέρα του Γιάαν Καπλίνσκι ήταν Εσθονή και ο Πολωνοεβραίος πατέρας του ήταν ο Γιέρζι Καπλίνσκι, καθηγητής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τάρτου,[13] που συνελήφθη από τα σοβιετικά στρατεύματα και πέθανε από πείνα σε σοβιετικό στρατόπεδο εργασίας το 1945.[12][18] Ο Καπλίνσκι είναι παντρεμένος με τη συγγραφέα και διευθύντρια του Μουσείου Παιχνιδιών του Τάρτου, Tiia Toomet. Έχουν τρεις γιους - τους Ott-Siim Toomet, Lauris Kaplinski και Lemmit Kaplinski. Έχει επίσης μια κόρη, την Elo-Mall Toomet, από τον πρώτο γάμο του με την Küllike Kaplinski. Είχε στο παρελθόν μακροχρόνια σχέση με την Ασθονή κλασική φιλόλογο και μεταφράστρια Anne Lill, με την οποία έχει έναν γιο, τον συνθέτη Märt-Matis Lill.[19]
Κληρονομιά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο αστεροειδής 29528 Καπλίνσκι πήρε το όνομά του από τον Γιάαν Καπλίνσκι.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 (Αγγλικά) SNAC. w65f69kg. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 «Eesti biograafiline andmebaas ISIK» (Εσθονικά) 6817. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ (πολλαπλές γλώσσες) Geni.com. www
.geni .com /people /Jaan-Kaplinski /6000000114631799850. - ↑ news
.err .ee /1608302010 /poet-translator-and-philosopher-jaan-kaplinski-dies. - ↑ LIBRIS. Εθνική Βιβλιοθήκη της Σουηδίας. 26 Μαρτίου 2018. wt79bkff2cjbn95. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12303474b. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn20020214017. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2022.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2019.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2019.
- ↑ Antti Matikkala: «Suomen Valkoisen Ruusun ja Suomen Leijonan ritarikunnat» (Φινλανδικά) Edita. Ελσίνκι. 2017. σελ. 407. ISBN-13 978-951-37-7005-1.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 «Jaan Kaplinski - writer». Estonian Foreign Ministry. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2010.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ 13,0 13,1 13,2 «Jaan Kaplinski». Scottish Poetry Library. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2010.
- ↑ «Jaan Kaplinski». Arc Publications. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2010.
- ↑ Käärik, Henn (2010-04-01). «Henn Käärik: mõtisklusi sotsioloogias» (στα Estonian). Tartu Postimees (Postimees). http://www.tartupostimees.ee/?id=244388. Ανακτήθηκε στις 11 May 2010.
- ↑ http://www.dn.se/arkiv/kultur/var-hamnar-pricken-i-ar-litteraturpristagaren-utses-i-dag
- ↑ [1]
- ↑ Benjamin Ivry, 'Will Bob Dylan, Jaan Kaplinski or Philip Roth Win the Nobel Prize This Year?,' The Forward 4 October 2016.
- ↑ Veidemann, Rein (26 Ιανουαρίου 2011). «Jaan Kaplinski seotud kõne*» (στα Εσθονικά). Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2020.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Η αρχική σελίδα του Καπλίνσκι με κείμενα στα αγγλικά Αρχειοθετήθηκε 2020-08-10 στο Wayback Machine.
- Ποιήματα του Καπλίνσκι στα ρωσικά Αρχειοθετήθηκε 2013-01-20 στο Wayback Machine.
- Ποιήματα του Αρχειοθετήθηκε 2016-03-03 στο Wayback Machine. Καπλίνσκι Αρχειοθετήθηκε 2013-01-20 στο Wayback Machine. στα γαλλικά
- Η ιστορία του Καπλίνσκι που αλλάζει
- Ένα ποίημα του Γιάαν Kαπλίνσκι