Γκούντερ | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Γέννηση | 4ος αιώνας ή 385[1] |
Θάνατος | 436 ή 437[1] Βορμς |
Αιτία θανάτου | δάγκωμα φιδιού[1] |
Συνθήκες θανάτου | θανατική ποινή[1] |
Κατοικία | Βορμς[1] |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | πολιτικός |
Οικογένεια | |
Σύζυγος | Μπρουνχίλντα Hrothildis von Westgoten[2] |
Τέκνα | Χιλπέριχος Α΄ της Βουργουνδίας Γκουντέριχος Hrothildis von Burgund[3] |
Γονείς | Γεβίκκας και Ούτε |
Αδέλφια | Γκοντομάρ Α΄ Γκιζελέρ της Βουργουνδίας Κριμχίλντα |
Οικογένεια | Παλαιός Οίκος της Βουργουνδίας |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Αξίωμα | king of Burgundy (από 411)[1] |
Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Γκούντερ, Gundaharius, Gundahar, Gunther ή Gunnar[r], (απεβ. το 437) ήταν ιστορικός βασιλιάς της Βουργουνδίας στις αρχές του 5ου αι.· ήταν κυβερνήτης τού λαού του, την εποχή που οι Βουργουνδοί διέσχισαν τον Ρήνο και εγκαταστάθηκαν στην Ρωμαϊκή Γαλατία. Συμμετείχε σε εκστρατείες μαζί με τον Ρωμαίο σφετεριστή Ιοβίνο, και μετά τον θάνατο του τελευταίου εγκαταστάθηκε στην αριστερή όχθη του Ρήνου σαν σύμμαχος των Ρωμαίων. Προσπάθησε να επεκτείνει με κάθε μέσο το βασίλειό του, με αποκορύφωμα την εκστρατεία του στην Βελγική Γαλατία (436). Ο Ρωμαίος στρατηγός Φλάβιος Αέτιος τον συνέτριψε με την βοήθεια Ούννων μισθοφόρων: οι Ούννοι κατέστρεψαν την επόμενη χρονιά το βασίλειό του με αποτέλεσμα και το τέλος του ίδιου (437).
Ο ιστορικός Γκούντερ έγινε η πηγή πολλών θρύλων, που τον σχετίζουν με τον μυθικό Γκούντερ, που βρήκε το τέλος στην αυλή του Αττίλα. Οι περισσότεροι θρύλοι τον σχετίζουν με τον Ζίγκφριντ και τη Μπρουνχίλντα, η εξαπάτηση της οποίας ήταν η αιτία του θανάτου του Ζίγκφριντ· εμφανίζεται επίσης στον θρύλο του Γουόλτερ της Ακουιτανίας. Γενικά οι θρύλοι αυτοί θεωρούνται ανταγωνιστικοί μαζί του και είναι μετέπειτα εφευρέσεις.[4] Η συμμετοχή του Γκούντερ στην καταστροφή του βασιλείου των Βουργουνδών σταδιακά εξασθένισε.[5] Ο Γκούντερ έχει σημαντικό ρόλο στα Λατινικά, αρχαία Γερμανικά, αρχαία Σκανδιναβικά και αρχαία Αγγλικά έπη. Οι πιο διάσημοι ρόλοι παρουσιάζονται σε πολλά έπη, όπως το Τραγούδι των Νιμπελούνγκεν, και η Ποιητική Έντα. Στα νεώτερα χρόνια παρουσιάζεται στην όπερα του Ρίχαρντ Βάγκνερ Το Δαχτυλίδι των Νιμπελούνγκεν, που στηρίζεται στον Μεσαιωνικό θρύλο του Ζίγκφριντ. Το όνομά του έχει πρώτο-Γερμανική προέλευση και ερμηνεύεται ως "πόλεμος", "σύγκρουση" ή "στρατός".[6][7] Το όνομα του εμφανίζεται σε πολλές αρχαίες πηγές, όπως και σε Ελληνικές με το όνομα "Γυντιάριος".[8] Δεν είναι γνωστό αν κυβέρνησε τους Βουργουνδούς μόνος του ή μαζί με τα αδέλφια του· ο Ολυμπιόδωρος ο Θηβαίος τον καταγράφει σαν "Φύλαρχο", και αυτό δείχνει ότι δεν ήταν ο μοναδικός βασιλιάς.[8] Ο Πρόσπερ της Ακουιτανίας (390 - 455) τον αναγνωρίζει αντίθετα σαν "βασιλιά".[9]
Η πλειοψηφία των Βουργουνδών διέσχισε τον Ρήνο σε συνεργασία με Γερμανικά φύλα (406-407).[10] Ο βασιλιάς τους Γκούντερ συνεργάστηκε με τον βασιλιά των Αλανών Γκόαρ και ανακήρυξαν στην Ρωμαϊκή επαρχία Κάτω Γαλατία αυτοκράτορα τον σφετεριστή Ιοβανό, βρέθηκε μαζί του σε εκστρατείες στην Κάτω Γαλατία.[8] Με τον θάνατο του Ιοβανού (413) ο Ρωμαίος μάγιστρος τού στρατού Κωνσταντίνος επέτρεψε στους Γαλάτες να εγκατασταθούν στην δεξιά όχθη του Ρήνου ως Φοιδεράτοι.[8] Με βάση την τελευταία ηρωική παράδοση εγκαταστάθηκαν γύρω από την Βορμς, που έγινε η πρωτεύουσα τους, άλλες παραδόσεις καταγράφουν διαφορετικές περιοχές.[8][11]
Την δεκαετία του 430 οι Ούννοι άρχισαν να πιέζουν σκληρά τους Βουργουνδούς, την ίδια εποχή ο Γκούντερ επιτέθηκε στην Βελγική Γαλατία και στην πρωτεύουσα της Τριρ (435).[9] Ο Ρωμαίος στρατηγός Φλάβιος Αέτιος νίκησε τους Βουργουνδούς, με τον τρόπο αυτό ο Γκούντερ δεν μπόρεσε να ενσωματώσει την περιοχή αυτή στο βασίλειό του.[9] Την επόμενη χρονιά ο Φλάβιος Αέτιος με Ούννους μισθοφόρους κατέστρεψαν το Βασίλειο των Βουργουνδών. Ο ιστορικός Πρόσπερ της Ακουιτανίας (390 - 455) γράφει ότι Γκούντερ και η συντριπτική πλειοψηφία των Βουργουνδών βρήκαν τον θάνατο από Ούννους μισθοφόρους.[9][12]
Ο Αέτιος μετέφερε τους Βουργουνδούς που επέζησαν στον Άνω Ρήνο, στην περιοχή που έγινε γνωστή αργότερα σαν Σαβοΐα.[12] Οι μνήμες του Γκούντερ και της ηρωικής πτώσης του διατηρήθηκαν με τους διαδόχους του και επέζησαν στα γειτονικά Γερμανικά φύλλα.[13] Στα τέλη του 5ου αι. ο εγγονός του Γουνδοβάδος δημιούργησε τον "Βουργουνδιακό Νομικό Κώδικα", καταγράφει τέσσερις προγενέστερους βασιλείς, αλλά δεν είναι γνωστή η συγγένειά τους με τον Γκούντερ.[14] Σύμφωνα με την ηρωική παράδοση, πατέρας του ήταν ο Γεβίκκας και αδέλφια του ήταν ο Γκοντομάρ Α΄ και ο Γκιζελέρ, που πιθανότατα ήταν συμβασιλείς του.[14] Παιδιά του ήταν ο διάδοχος του Γκουντέριχος και ο μετέπειτα διάδοχος τού Γκουντέριχου, Χιλπέριχος Α΄.