Γκρίζοι Λύκοι (οργάνωση)

Το παρόν λήμμα αναφέρεται στην τούρκικη εθνικιστική οργάνωση. Για το είδος λύκου, δείτε: Γκρίζος λύκος
Γκρίζοι Λύκοι
Έμβλημα των Γκρίζων Λύκων.
Χώρα Τουρκία
ΗγέτεςΕπίσημος:
Αχμέτ Γιγκίν Γιλντιρίμ
Ανεπίσημος:
Ντεβλέτ Μπαχτσελί
Αλπαρσλάν Τουρκές (1968–97)[1]
Διάστημα λειτουργίας1968–σήμερα
Περιοχές δράσης Τουρκία
Βόρεια Κύπρος (κατεχόμενο τμήμα)
Αζερμπαϊτζάν (1992–1995)
  • Κρυφά σε Γερμανία, Βέλγιο, Ολλανδία και αλλού παγκοσμίως
ΙδεολογίαΠαντουρκισμός
Ρατσισμός[2], Αντικομμουνισμός, Φονταμενταλισμός
Πολιτική θέσηΑκροδεξιά
Κύριες ενέργειεςδολοφονίες, βομβιστικές επιθέσεις και παραστρατιωτική δράση
ΚατάστασηΕνεργή
Επίσημος ιστότοπος

Οι Γκρίζοι Λύκοι (τουρκικά: Bozkurtlar‎‎) επισήμως γνωστοί με την σύντομη ονομασία Ιδεαλιστικές Εστίες (τουρκικά: Ülkü Ocakları‎‎) είναι τουρκική υπερεθνικιστική, παραστρατιωτική, ακροδεξιά οργάνωση, που πρωτοεμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1970 με σκοπό να πολεμήσει τον κομμουνισμό και τους φιλελεύθερους θεσμούς. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του 1983 η οργάνωση απαρτιζόταν από περίπου 18.000 μέλη τόσο στην Τουρκία όσο και στην Ευρώπη.[3] Πρωτοεμφανίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του '60 και ανέπτυξε δράση τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της χώρας. Ως έδρα της φαίνεται να είναι η Κωνσταντινούπολη.

Ιδρύθηκε από τον συνταγματάρχη Αλπαρσλάν Τουρκές στα τέλη της δεκαετίας του 1960, όπου και αναδείχθηκε κατά τη διάρκεια της πολιτικής βίας στα τέλη της δεκαετίας του 1970 στην Τουρκία, όταν τα μέλη τους συμμετείχαν σε αστικό ανταρτοπόλεμο με αριστερούς μαχητές και ακτιβιστές. [4][5][6] Οι ερευνητές τους έχουν περιγράψει ως μια ομάδα θανάτου, υπεύθυνη για τις περισσότερες βία και φόνους αυτής της περιόδου. Η πιο διαβόητη επίθεση τους, η οποία σκότωσε περισσότερους από 100 Αλεβίτες, έλαβε χώρα στο Μαράς τον Δεκέμβριο του 1978.[5]Εικάζεται επίσης ότι ήταν πίσω από τη σφαγή στην πλατεία Ταξίμ τον Μάιο του 1977 και ότι έπαιξαν ρόλο στην κουρδοτουρκική σύγκρουση από το 1978 και μετά. Οι εγκέφαλοι πίσω από την απόπειρα δολοφονίας του Πάπα το 1981 από το μέλος των Γκρίζων Λύκων Μεχμέτ Αλί Αγκτσά [4] δεν αναγνωρίστηκαν και ο ρόλος της οργάνωσης παραμένει ασαφής. Λόγω αυτών των επιθέσεων, οι Γκρίζοι Λύκοι έχουν περιγραφεί από ορισμένους μελετητές, δημοσιογράφους και κυβερνήσεις ως τρομοκρατική οργάνωση. [4][7][8][9][10][11]

Η οργάνωση ήταν εδώ και καιρό εξέχων ύποπτη σε έρευνες για το βαθύ κράτος στην Τουρκία, και είναι ύποπτη ότι είχε στενές σχέσεις στο παρελθόν με το τουρκικό παράρτημα της ΝΑΤΟϊκής Επιχείρησης Γκλάντιο, καθώς και με την τουρκική μαφία. [12] Μεταξύ των πρωταρχικών στόχων των Γκρίζων Λύκων είναι μη τουρκικές εθνοτικές μειονότητες όπως Κούρδοι, Έλληνες και Αρμένιοι.[13] [14]

Μια σταθερά παντουρκιστική οργάνωση, [4][15][16] στις αρχές της δεκαετίας του 1990 οι Γκρίζοι Λύκοι επέκτεινε την περιοχή δράσης τους στα μετασοβιετικά κράτη με τουρκικούς και μουσουλμανικούς πληθυσμούς. Χιλιάδες μέλη τους πολέμησαν στον Πρώτο Πόλεμο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ από την πλευρά του Αζερμπαϊτζάν και στον Πρώτο και τον Δεύτερο Πόλεμο Τσετσενίας-Ρωσίας από την πλευρά της Τσετσενίας. Μετά από μια ανεπιτυχή προσπάθεια κατάληψης της εξουσίας στο Αζερμπαϊτζάν το 1995 , απαγορεύτηκαν στη χώρα αυτή.[11] Το 2005, το Καζακστάν απαγόρευσε επίσης την οργάνωση, χαρακτηρίζοντάς την ως τρομοκρατική οργάνωση.[10]

Υπό τον Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ο οποίος ανέλαβε την ηγεσία του MHP και των Γκρίζων Λύκων μετά τον θάνατο του Τουρκές το 1997, η οργάνωση έχει μεταρρυθμιστεί.[17] Σύμφωνα με δημοσκόπηση του 2021, οι Γκρίζοι Λύκοι υποστηρίζονται από το 3,2% του τουρκικού εκλογικού σώματος. Τα μέλη του εμπλέκονται συχνά σε επιθέσεις και συγκρούσεις με Κούρδους και αριστερούς ακτιβιστές.[18] Η οργάνωση δραστηριοποιείται επίσης στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου[4] και έχει συνδεδεμένα υποκαταστήματα σε αρκετές δυτικοευρωπαϊκές χώρες με σημαντικές τουρκικές κοινότητες , όπως η Γερμανία (όπου είναι και η μεγαλύτερη ακροδεξιά εξτρεμιστική οργάνωση[19] ) , το Βέλγιο και η Ολλανδία. Οι Γκρίζοι Λύκοι απαγορεύτηκαν στη Γαλλία τον Νοέμβριο του 2020 για ρητορική μίσους και πολιτική βία.[13] Τον Μάιο του 2021, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε επίσης τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να την χαρακτηρίσουν τρομοκρατική οργάνωση.[20]

Όνομα και συμβολισμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο εθνικιστικός χαιρετισμός του Λύκου, που χρησιμοποιείται από τους Γκρίζους Λύκους.

Ο λύκος σαν σύμβολο της οργάνωσης προέρχεται από την λύκαινα (αρχαία τουρκικά Kök Böri, μπλέ ή ουράνια λύκαινα) της τουρκικής μυθολογίας. Αυτή ήταν που κατά τη μυθολογία οδήγησε τους Γκιοκτούρκους από την κοιλάδα του Εργκενεκόν που είχαν μαζευτεί τον 8ο αιώνα μετά την ήττα τους από τους Κινέζους.[21] Στην Τουρκία, ο λύκος συμβολίζει επίσης την τιμή. [22] Οι Γκρίζοι Λύκοι δίνουν «μεγάλη έμφαση στην ηγεσία και στην ιεραρχική οργάνωση που μοιάζει με στρατιωτική».[23]

Ο χαιρετισμός των Γκρίζων Λύκων είναι τρία δάκτυλα ενωμένα με το μικρό δάχτυλο και τον δείκτη σηκωμένο.[16] Ο χαιρετισμός αυτός απαγορεύτηκε στην Αυστρία τον Φεβρουάριο του 2019[24][25] ενώ στην Γερμανία, η Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) και το Αριστερό Κόμμα πρότειναν την απαγόρευση του χαιρετισμού τον Οκτώβριο του 2018, αποκαλώντας τον φασιστικό.[26]

Ιδεολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ιδεολογία της οργάνωσης δίνει έμφαση στην πρώιμη ιστορία των τουρκικών λαών στην Κεντρική Ασία και τη συνδυάζει με τον ισλαμικό πολιτισμό και τις πεποιθήσεις. Η σύνθεση της τουρκικής ταυτότητας, της πολιτικής ιδεολογίας και των ισλαμικών πεποιθήσεων αναφέρεται ως «τουρκικός ισλαμοεθνικισμός» και είναι ευρέως διαδεδομένη στη ρητορική και τις δραστηριότητές τους. Ένα από τα συνθήματα τους είναι «Ο γιατρός σου θα είναι Τούρκος και το φάρμακό σου το Ισλάμ». [23] Άλλες πηγές το έχουν περιγράψει ως κοσμικό.[27] Επίσης η ιδεολογία τους βασίζεται σε μια «ανωτερότητα» της τουρκικής «φυλής» και του τουρκικού έθνους. [28]Σύμφωνα με τον Πίτερς, αγωνίζονται για ένα «ιδανικό» τουρκικό έθνος, το οποίο ορίζουν ως «σουνιτικό-ισλαμικό και μονοεθνικό το οποίο κατοικείται μόνο από «αληθινούς» Τούρκους».[29] Ως Τούρκος ορίζεται κάποιος που ζει στην τουρκική επικράτεια, αισθάνεται Τούρκος και αυτοαποκαλείται Τούρκος. [29] Στην ιδεολογία και τις δραστηριότητές τους, είναι εχθρικοί προς όλα σχεδόν τα μη τουρκικά ή μη σουνιτικά στοιχεία εντός της Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένων των Κούρδων, [30] Αλεβιτών,[31] Αράβων, Αρμενίων, Ελλήνων, Χριστιανών και Εβραίων.[32][33][34] Ασπάζονται αντισημιτικές θεωρίες συνωμοσίας όπως αυτές που προτάθηκαν από τα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών, και έχουν διανείμει την τουρκική μετάφραση του Mein Kampf του Αδόλφου Χίτλερ.[35]

Οι Γκρίζοι Λύκοι επιδιώκουν να ενώσουν όλους τους τουρκικούς λαούς. Αυτός ο χάρτης δείχνει μέρη της Ευρασίας που κατοικούνται από τουρκόφωνους λαούς.

Οι Γκρίζοι Λύκοι είναι παντουρκιστές και επιδιώκουν να ενώσουν όλους τους τουρκικούς λαούς σε ένα κράτος που να είναι αχανές και να εκτείνεται σχεδόν σε ολόκληρη την Ευρασία (από τα Βαλκάνια μέχρι την Κεντρική και Βόρεια Ασία), συμπεριλαμβάνοντας κυριότερα τουρκικές χώρες όπως:

Οι Γκρίζοι Λύκοι έχουν βλέψεις και σε μη τουρκικούς λαούς κυρίως καθαρά μουσουλμανικούς όπως το Κοσσυφοπέδιο και σλαβικές χώρες όπως την Βοσνία και Ερζεγοβίνη, την Βουλγαρία, την Βόρεια Μακεδονία, χώρες στις οποίες οι Τούρκοι είναι σημαντική Εθνική μειονότητα και ζουν αρκετοί πληθυσμοί από την εποχή της Τουρκοκρατίας, καθώς επίσης στην Γερμανία και την Ελλάδα, λόγω του ότι πολλοί Τούρκοι ζουν ως μειονότητα (Τούρκοι της Δυτικής Θράκης και Τούρκοι των Δωδεκανήσων) και ως οικονομικοί μετανάστες σε αυτές τις χώρες, [15][16] [33] με την Γερμανία μάλιστα να φιλοξενεί τον μεγαλύτερο αριθμό Τούρκων μεταναστών από κάθε άλλη στην Ευρώπη οι οποίοι έχουν μεταναστεύσει στην χώρα για οικονομικούς λόγους. Οι Γκρίζοι Λύκοι έχουν επίσης ακόμα και πολύ ακραίες βλέψεις ακόμα και για την κατάκτηση ολόκληρης της Ευρώπης με σημαντικότερες χώρες τις Νορβηγία, Σουηδία, Δανία, Φινλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ολλανδία, Βέλγιο, Γαλλία, Ισπανία, Αυστρία, Ελβετία στις οποίες επίσης έχουν μεταναστεύσει πολλοί Τούρκοι, Ουγγαρία, Ρουμανία, Ουκρανία, Γεωργία, Αρμενία, Σερβία, Αλβανία, Κροατία και Σλοβενία επειδή διεκδικήθηκαν ή λεηλατήθηκαν κάποτε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, αλλά και του Ισραήλ, της Ινδίας, της Ινδονησίας, του Μπρουνέι, του Ομάν των Η.Α.Ε και ολόκληρης της Ευρύτερης Μέσης Ανατολής, για τους ίδιους ακριβούς λόγους με τις παραπάνω χώρες ενώ υποστηρίζουν ακόμα και την «αναβίωση της άλλοτε Οθωμανικής Αυτοκρατορίας» υπό ένα έθνος, των Τούρκων.

Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, οι Γκρίζοι Λύκοι ζήτησαν «μια αναβίωση της τουρκικής αυτοκρατορίας που θα αγκαλιάσει τα πρόσφατα ανεξάρτητα κράτη της Κεντρικής Ασίας της πρώην Σοβιετικής Ένωσης».[36] Έχουν προτείνει «μια παντουρκική επέκταση του τουρκικού έθνους-κράτους».[37] Λόγω της παντουρκικής ατζέντας τους είναι εχθρικοί προς την Κίνα,[38] το Ιράν, [15] και τη Ρωσία.[39]

Οι Γκρίζοι Λύκοι είναι σθεναρά αντικομμουνιστές και έχουν ιστορικό βίας εναντίον αριστερών ομάδων. [22][40]

Βάση της οργάνωσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο Ντογκού Ερτζίλ, οι Γκρίζοι Λύκοι - «η μαχητική νεολαία των Τούρκων εθνικιστών που είναι δυσαρεστημένοι με την αδράνεια του στρατοπέδου του Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (MHP)»- υποστηρίζονται από το 3,6% του τουρκικού εκλογικού σώματος ως του 2014. [41] Μια δημοσκόπηση του 2021 από το Πανεπιστήμιο Καντίρ Χας βρήκε ότι ένα παρόμοιο ποσοστό, το 3,2% των ερωτηθέντων είναι υποστηρικτές των Γκρίζων Λύκων.[42]

Σύμφωνα με τον αναλυτή Ανκαραλί Τζαλ, οι Γκρίζοι Λύκοι έχουν σε μεγάλο βαθμό ανεπίσημη παρουσία στα μεγάλα πανεπιστήμια της Τουρκίας, αλλά η «πραγματική τους ισχύς βρίσκεται στους δρόμους, ανάμεσα σε δυσαρεστημένους φτωχούς σε γειτονιές όπου κυρίως ζουν Τούρκους Σουνίτες».[43] Ο Νορμ Ντίξον ανέφερε το 1999 ότι οι Γκρίζοι Λύκοι «διατηρούν ισχυρή υποστήριξη εντός του στρατού». [44] Το 2018, ο Τομ Στίβενσον το περιέγραψε ως «κίνημα του δρόμου». [45]

Σύνδεσμοι με την τουρκική κυβέρνηση και το ΝΑΤΟ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Δείτε επίσης: Βαθύ κράτος στην Τουρκία

Στα τέλη της δεκαετίας του 1970, ο πρώην στρατιωτικός εισαγγελέας και δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου της Τουρκίας Εμίν Ντεγκέρ τεκμηρίωσε τη συνεργασία μεταξύ των Γκρίζων Λύκων, της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (CIA) [46] και της Αντι-Ανταρτικής ομάδας [7] της τουρκικής αντικομμουνιστικής οργάνωσης που οργανώθηκε υπό την Επιχείρηση Γκλάντιο του ΝΑΤΟ, ένα σχέδιο για ανταρτοπόλεμο σε περίπτωση κομμουνιστικής κατάληψης. Ο Μάρτιν Λι γράφει ότι η ομάδα προμήθευε όπλα στους Γκρίζους Λύκους, [7] ενώ σύμφωνα με τον Τιμ Τζακόμπι, η CIA μετέφερε όπλα και εκρηκτικά στις μονάδες των Γκρίζων Λύκων μέσω ενός πράκτορα τη δεκαετία του 1970.[46]

Κατά τη διάρκεια του σκανδάλου Σουσουρλούκ το 1996 , οι Γκρίζοι Λύκοι κατηγορήθηκαν ότι ήταν μέλη της Αντι-Ανταρτικής ομάδας.[47] Ο Αμπντουλάχ Τσατλί, δεύτερος στην τάξη της ηγεσίας των Γκρίζων Λύκων, [7] σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια του αυτοκινητιστικού δυστυχήματος στο Σουσουρλούκ, το οποίο πυροδότησε το σκάνδαλο. Η έκθεση του Απριλίου 1997 της Εξεταστικής Επιτροπής της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης προσέφερε σημαντικά στοιχεία για στενούς δεσμούς μεταξύ κρατικών αρχών και εγκληματικών συμμοριών, συμπεριλαμβανομένων των Γκρίζων Λύκων για την πραγματοποίηση παράνομων δραστηριοτήτων.[48]

Στις δίκες της Εργκενεκόν το 2008 , ένα δικαστικό έγγραφο αποκάλυψε ότι η Εθνική Οργάνωση Πληροφοριών (MİT) εξόπλιζε και χρηματοδότησε μέλη των Γκρίζων Λύκων για να πραγματοποιήσουν πολιτικές δολοφονίες. [49] Οι στόχοι ήταν κυρίως μέλη του Αρμενικού Μυστικού Στρατού για την Απελευθέρωση της Αρμενίας (ASALA), [49] που επιτέθηκε στις τουρκικές πρεσβείες στο εξωτερικό ως αντίποινα για τη συνεχιζόμενη άρνηση της γενοκτονίας των Αρμενίων από το τουρκικό κράτος. Οι τουρκικές υπηρεσίες πληροφοριών χρησιμοποίησαν μέλη των Γκρίζων Λύκων στην Κουρδοτουρκική σύγκρουση, προσφέροντας τους ως αντάλλαγμα αμνηστία για τα εγκλήματά τους.[50][51]

Το 2018, το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης σχημάτισε συμμαχία με το MHP [52] που κατάφερε να επανεκλέξει τον Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν.[53] Οι ανησυχίες σχετικά με τις στενές σχέσεις μεταξύ της τουρκικής κυβέρνησης και των Γκρίζων Λύκων έκαναν την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ να συστήσει την απαγόρευση των Γκρίζων Λύκων στην ΕΕ.[54]

Βία και ακτιβισμός που σχετίζεται με την Ελλάδα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 18 Ιουνίου 1988, ο Καρτάλ Ντεμίραγκ, ένα ανώτερο μέλος[55] των Γκρίζων Λύκων, επιχείρησε να δολοφονήσει τον Πρωθυπουργό Τουργκούτ Οζάλ στο συνέδριο του Κόμματος της Μητέρας Πατρίδας.[56][57] Ο Οζάλ το συνέδεσε με την επίσκεψή του στην Ελλάδα τρεις ημέρες νωρίτερα, λέγοντας ότι η απόπειρα πραγματοποιήθηκε από μια ομάδα που αντιτίθεται στις προσπάθειές του να βελτιώσει τις σχέσεις με την Ελλάδα .[58]

Στις 6 Σεπτεμβρίου 2005, μια ομάδα, με επικεφαλής τον αρχηγό των Γκρίζων Λύκων, Λεβέντ Τεμίζ , [59] εισέβαλε σε μια έκθεση στην Κωνσταντινούπολη για τον εορτασμό του ανθελληνικού πογκρόμ του 1955. Πέταξαν αυγά και γκρέμισαν φωτογραφίες. [60] Ωστόσο οι Γκρίζοι Λύκοι εξέδωσαν μια δήλωση αργότερα αρνούμενη την ανάμειξη τους.[61]

Στη δεκαετία του 2000, οι Γκρίζοι Λύκοι διαδήλωναν τακτικά έξω από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως στο Φανάρι, στην Κωνσταντινούπολη.[62]Τον Οκτώβριο του 2005 διοργάνωσαν συγκέντρωση και προχωρώντας προς την πύλη κατέθεσαν μαύρο στεφάνι, φωνάζοντας «Πατριάρχη φύγε» και «το Πατριαρχείο στην Ελλάδα», εγκαινιάζοντας την εκστρατεία συλλογής υπογραφών για την εκδίωξη του Οικουμενικού Πατριαρχείου από την Κωνσταντινούπολη. [63] Από το 2006 οι Γκρίζοι Λύκοι ισχυρίστηκαν ότι είχαν συγκεντρώσει περισσότερες από 5 εκατομμύρια υπογραφές για την απομάκρυνση του Πατριάρχη [64] και κάλεσαν την τουρκική κυβέρνηση να απελάσει τον Πατριάρχη στην Ελλάδα.[65]

Παρουσία στην Κύπρο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974, οι Γκρίζοι Λύκοι συνέχισαν να διαδραματίζουν ρόλο στη ριζοσπαστικοποίηση της διαμάχης με τους Ελληνοκύπριους συμμετέχοντας ενεργά στη βία στο νησί. [66] Υποστήριξαν ενεργά τον Ραούφ Ντενκτάς, τον Τουρκοκύπριο Πρόεδρο της μη αναγνωρισμένης Βόρειας Κύπρου μεταξύ 1983 και 2005, και συμμετείχαν, σύμφωνα με τον Χάρη Αναστασίου, στον κρατικό τρόμο των πολιτών. [67] Τον Ιούλιο του 1996, ο Κουτλού Ανταλί, ένας Τουρκοκύπριος δημοσιογράφος που είχε επικρίνει τον Ντενκτάς και τις πολιτικές του, δολοφονήθηκε από τους Γκρίζους Λύκους, σύμφωνα με ορισμένες πηγές.[50]

Τον Αύγουστο του 1996, οι Γκρίζοι Λύκοι ενεπλάκησαν σε επίθεση σε διαδήλωση Ελληνοκυπρίων κατά της τουρκικής κατοχής της Βόρειας Κύπρου. Ο Τάσος Ισαάκ, ένας Κύπριος διαδηλωτής, ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου από τους Γκρίζους Λύκους στην ουδέτερη ζώνη των Ηνωμένων Εθνών.[68][69] Τον Ιούλιο του 1997 οι Γκρίζοι Λύκοι συγκρούστηκαν στη Βόρεια Κύπρο με Κούρδους φοιτητές που διαμαρτυρήθηκαν για την εισβολή της Τουρκίας στο βόρειο Ιράκ σε αναζήτηση του PKK.[70]

Στις 17 Οκτωβρίου 2003, ο Μουράτ Κανατλί, Τουρκοκύπριος δημοσιογράφος και συντάκτης της αντιπολιτευόμενης εφημερίδας Yeniçağ , δέχθηκε επίθεση από μια ομάδα 20-30 ατόμων που ανήκαν στους Γκρίζους Λύκους σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου. Ο Κανατλί είχε καλύψει τη διαδήλωση των Γκρίζων Λύκων ενάντια στην παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών στις εκλογές στη Βόρεια Κύπρο.[71]

Κατά τη διάρκεια του δημοψηφίσματος του 2004 για το Σχέδιο Ανάν, οι Γκρίζοι Λύκοι έκαναν εκστρατεία υπέρ του «όχι». Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, τουλάχιστον 50 ακτιβιστές των Γκρίζων Λύκων έφτασαν στη Βόρεια Κύπρο και προκάλεσαν ταραχές εναντίον υποστηρικτών της επικύρωσης. [72]

Τον Οκτώβριο του 2013 οι Γκρίζοι Λύκοι άνοιξαν ένα νέο αρχηγείο στη συνοικία Köşklüçiftlik της Βόρειας Λευκωσίας. Κατά την τελετή έναρξης ο Αντέμ Γιουρντάγκουλ, ο πρόεδρος των Γκρίζων Λύκων στην Κύπρο εκφώνησε ομιλία, ενώ ακούστηκαν συνθήματα όπως «Η Λευκωσία είναι το σπίτι των Γκρίζων Λύκων», «Η Κύπρος είναι Τουρκική και θα παραμείνει τουρκική», «Είμαστε στρατιώτες του [Αλπαρσλάν] Τουρκές», «Το κίνημα των Γκρίζων Λύκων δεν μπορεί να αποτραπεί».[73]

Τον Νοέμβριο του 2013 ξέσπασε συμπλοκή μεταξύ μελών των Γκρίζων Λύκων και Κούρδων φοιτητών στο Πανεπιστήμιο της Εγγύς Ανατολής στη Βόρεια Λευκωσία με αποτέλεσμα τη σύλληψη 23 ατόμων. Σύμφωνα με την εφημερίδα Havadis, αιτία της συμπλοκής ήταν οι ισχυρισμοί της οργάνωσης των Γκρίζων Λύκων ότι κάποιοι Κούρδοι φοιτητές έσπασαν τα τζάμια του κτιρίου της οργάνωσης των Γκρίζων Λύκων. Περίπου 500 φοιτητές βγήκαν στους δρόμους κρατώντας κλομπ και πέτρες και η αστυνομία ζήτησε ενίσχυση προκειμένου να τεθούν υπό έλεγχο. [74]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Atkins, Stephen E. (2004). «Grey Wolves (Turkey)». Encyclopedia of Modern Worldwide Extremists and Extremist Groups. Westport, Connecticut: Greenwood Press. σελ. 110-111. ISBN 9780313324857.
  2. ↑ Humer, Stephan (5 Ιουνίου 2015). «Turkish elections: Turkey's Kurd-hating Grey Wolves spreading neo-nazi poison across Europe». International Business Times. http://www.ibtimes.co.uk/turkish-elections-turkeys-kurd-hating-grey-wolves-spreading-neo-nazi-poison-across-europe-1504725. 
  3. ↑ Atkins, Stephen E. (2004)http://books.google.gr/books?id=b8k4rEPvq_8C&pg=PA110&dq=Alparslan+T%C3%BCrke%C5%9F+grey+wolves&hl=en&sa=X&ei=Rdk3VMz8GpCnyATtroDIBQ&redir_esc=y#v=onepage&q=Alparslan%20T%C3%BCrke%C5%9F%20grey%20wolves&f=false Grey Wolves (Turkey). Encyclopedia of Modern Worldwide Extremists and Extremist Groups. Westport, Connecticut: Greenwood Press. σελ. 110
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Martin, Augustus· Prager, Fynnwin (2019). «Part II: The Terrorists – Violent Ideologies: Terrorism From the Left and Right». Terrorism: An International Perspective. Thousand Oaks, California: SAGE Publications. σελ. 302. ISBN 9781526459954. LCCN 2018948259. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Taspinar, Omer (2005). «The Kurdish Question in Turkish Politics». Kurdish Nationalism and Political Islam in Turkey: Kemalist Identity in Transition. Middle East Studies: History, Politics & Law. New York and London: Routledge. σελίδες 92–94. doi:10.4324/9780203327036. ISBN 9780415512848. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2021. 
  6. ↑ Naylor, R. T. (2006). «Striking Out! – Al-Qaida Cells in the Global Petrie Dish». Satanic Purses: Money, Myth, and Misinformation in the War on Terror. Montreal: McGill–Queen's University Press. σελ. 296. ISBN 9780773531505. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2021. 
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Lee, Martin A. (12 April 1998). «Turkish Dirty War Revealed, but Papal Shooting Still Obscured». Los Angeles Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 May 2015. https://web.archive.org/web/20150503010622/http://articles.latimes.com/1998/apr/12/opinion/op-38664. Ανακτήθηκε στις 25 October 2014. 
  8. ↑ Prabha, Kshitij (Απριλίου 2008). «Defining Terrorism». New Delhi, India: Institute for Defence Studies and Analyses. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2014. 
  9. ↑ Slomp, Hans (2011). Europe, a Political Profile: An American Companion to European Politics, Volume 1. Santa Barbara, California: ABC-CLIO. σελ. 744. ISBN 978-0-313-39181-1. Grey Wolves Turkish terrorist group (Bozkurtlar in Turkish), the youth organization of an extreme right party... 
  10. ↑ 10,0 10,1 «The list of prohibited on the territory of the RK foreign organizations». din.gov.kz. Committee for Religious Affairs of The Ministry of Culture and Sport of the Republic of Kazakhstan. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2014. II. 
  11. ↑ 11,0 11,1 Ali, Kyamal (18 February 2014). (στα ru)ann.az (Azerbaijan News Network). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 October 2014. https://web.archive.org/web/20141025062823/http://ann.az/xeber-quot-quot-t8759.html. 
  12. ↑ Goksedef, Ece (15 August 2018). «The ultra-nationalist Turkish mob boss Erdogan can't touch». Middle East Eye. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 June 2020. https://web.archive.org/web/20200626100941/https://www.middleeasteye.net/news/ultra-nationalist-turkish-mob-boss-erdogan-cant-touch. 
  13. ↑ 13,0 13,1 «France bans Turkish ultra-nationalist Grey Wolves». Deutsche Welle. 4 November 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 June 2023. https://web.archive.org/web/20230612021852/https://www.dw.com/en/france-bans-turkish-ultra-nationalist-grey-wolves-group/a-55503469. Ανακτήθηκε στις 28 June 2023. 
  14. ↑ Mani, B. Venkat (2002). On the Question, "what is Turkish-German?" Minority Literatures and the Dialectics of Exclusion. Stanford University. σελ. 89. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2020. while the Grey Wolves target their vendetta against the communists, Greeks, and the Armenians. 
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 Hunter, Shireen T. (2010). Iran's Foreign Policy in the Post-Soviet Era: Resisting the New International Order. Santa Barbara, California: ABC-CLIO. σελ. 158. ISBN 978-0-313-38194-2. 
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 Østergaard-Nielsen, Eva (2003). Transnational Politics: The Case of Turks and Kurds in Germany. London: Routledge. σελίδες 51–52. ISBN 978-0-415-26586-7. 
  17. ↑ Birand, Mehmet Ali (19 May 2006). «You reap what you sow». Hürriyet Daily News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 November 2014. https://web.archive.org/web/20141112011740/http://www.hurriyetdailynews.com/default.aspx?pageid=438&n=you-reap-what-you-sow-2006-05-19. 
  18. ↑ O’Connor, Francis; Baser, Bahar (2018). «Communal violence and ethnic polarization before and after the 2015 elections in Turkey: attacks against the HDP and the Kurdish population». Southeast European and Black Sea Studies 18 (1): 9–10. doi:10.1080/14683857.2018.1451035. https://pure.coventry.ac.uk/ws/files/25600233/Binder1.pdf. Ανακτήθηκε στις 4 June 2022. 
  19. ↑ «Graue Wölfe – die größte rechtsextreme Organisation in Deutschland» (στα Γερμανικά). Federal Agency for Civic Education. 24 Νοεμβρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2020. 
  20. ↑ Sánchez Amor, N. (25 Μαΐου 2022). «Document A9-0149/2022: Report on the 2021 Commission Report on Turkey». Bruxelles: European Parliament. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Αυγούστου 2022. 
  21. ↑ H. Akin Ünver (Απριλίου 2009). «Turkey's "Deep-State" and the Ergenekon Conundrum» (PDF). Middle East Institute. σελ. 2. 
  22. ↑ 22,0 22,1 «Crying "Wolf": Why Turkish Fears Need Not Block Kurdish Reform». Europe Report N°227. Brussels: International Crisis Group. 7 Οκτωβρίου 2013. σελίδες 9–10. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Σεπτεμβρίου 2014. 
  23. ↑ 23,0 23,1 Koutroubas, T., Vloeberghs, W. and Yanasmayan, Z. 2009. Political, Religious and Ethnic Radicalisation Among Muslims in Belgium Αρχειοθετήθηκε 2014-10-25 στο Wayback Machine.. MICROCON Policy Working Paper 5, Brighton: MICROCON.
  24. ↑ «Turkey condemns Austria's ban on 'Grey Wolves' salute». Hurriyet Daily News. 14 February 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 February 2021. https://web.archive.org/web/20210227110831/http://www.hurriyetdailynews.com/turkey-condemns-austrias-ban-on-grey-wolves-salute-141230. Ανακτήθηκε στις 15 February 2019. 
  25. ↑ «Turkey condemns Austria's ban on 'Grey Wolves' salute». Anadolu Agency. 14 February 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 December 2021. https://web.archive.org/web/20211218015625/https://www.aa.com.tr/en/europe/turkey-condemns-austria-s-ban-on-grey-wolves-salute/1392217. Ανακτήθηκε στις 15 February 2019. 
  26. ↑ «Germany seeks to ban Turkish 'Gray Wolves' far-right symbols». Deutsche Welle. 9 October 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 December 2021. https://web.archive.org/web/20211215213212/https://www.dw.com/en/germany-seeks-to-ban-turkish-gray-wolves-far-right-symbols/a-45809792. Ανακτήθηκε στις 15 February 2019. 
  27. ↑ Bale, Jeffrey M. «Definition of Terrorism». Monterey Terrorism & Research Education Program. Middlebury, Vermont: Middlebury Institute of International Studies at Monterey. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιανουαρίου 2013. 
  28. ↑ Wangmo, Tenzin· Yazilitas, D. (2004). «Turkish and Kurdish Identity and Nationalism in the Netherlands». New York: Humanity In Action. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Οκτωβρίου 2014. 
  29. ↑ 29,0 29,1 Peters, L.S. (2010). «The big world experiment: the mobilization of social capital in migrant communities». FMG: Amsterdam Institute for Social Science Research (AISSR). σελ. 152. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2014. 
  30. ↑ Humer, Stephan (5 June 2015). «Turkish elections: Turkey's Kurd-hating Grey Wolves spreading neo-nazi poison across Europe». International Business Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 November 2015. https://archive.today/20151128070050/http://www.ibtimes.co.uk/turkish-elections-turkeys-kurd-hating-grey-wolves-spreading-neo-nazi-poison-across-europe-1504725. Ανακτήθηκε στις 20 August 2020. 
  31. ↑ Jégo, Marie (30 April 1999). «Turquie: les différents masques du loup» (στα γαλλικά). Le Monde. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 January 2022. https://web.archive.org/web/20220108230544/https://www.lemonde.fr/archives/article/1999/04/30/turquie-les-differents-masques-du-loup_3555472_1819218.html. Ανακτήθηκε στις 2 November 2014. 
  32. ↑ «2013 Annual Report on the Protection of the Constitution» (PDF). German Federal Ministry of the Interior. σελ. 27. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 7 Νοεμβρίου 2014. 
  33. ↑ 33,0 33,1 Baumgärtner, Maik; Diehl, Jörg (15 February 2014). «Türkische Nationalisten in Deutschland: Die unheimlichen Grauen Wölfe [Turkish nationalists in Germany: The Uncanny Grey Wolves»] (στα γερμανικά). Der Spiegel. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 November 2014. https://web.archive.org/web/20141102014754/http://www.spiegel.de/politik/deutschland/graue-woelfe-tuerkische-nationalisten-in-deutschland-a-953197.html. 
  34. ↑ «Murder in Anatolia: Christian missionaries and Turkish ultranationalism» (PDF). Berlin: European Stability Initiative. 12 Ιανουαρίου 2011. σελίδες 1–2. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2014. 
  35. ↑ Vermaat, Emerson (19 Ιουλίου 2010). «Resurgence of Anti-Semitism in Turkey and Amsterdam». Investigative Project on Terrorism. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2014. 
  36. ↑ Zaman, Amberin (20 April 1999). «Turkey's Gray Wolves Nip at Heels of Power». Los Angeles Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 December 2014. https://web.archive.org/web/20141209233110/http://articles.latimes.com/1999/apr/20/news/mn-29194. Ανακτήθηκε στις 25 October 2014. 
  37. ↑ Tunander, Ola (1995). «A New Ottoman Empire? The Choice for Turkey: Euro-Asian Centre vs National Fortress». Security Dialogue 26 (4): 413–427. doi:10.1177/0967010695026004007. https://archive.org/details/sim_security-dialogue_1995-12_26_4/page/413. 
  38. ↑ Erdemir, Aykan; Tahiroglu, Merve (30 July 2015). «Turkish Grey Wolves target 'Chinese'» (στα αγγλικά). Politico. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 December 2021. https://web.archive.org/web/20211218050735/https://www.politico.eu/article/turkish-grey-wolves-target-chinese/. Ανακτήθηκε στις 8 August 2015. 
  39. ↑ Nuriyev, Bulat (3 November 2012). «Так будет ли у Т. Эрдогана достойный конкурент? [Will Erdogan have a worthy competitor?»] (στα ru). Echo of Moscow. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 January 2022. https://web.archive.org/web/20220108135025/https://echo.msk.ru/blog/ozgur/947392-echo/. Ανακτήθηκε στις 3 November 2014. 
  40. ↑ «Erdogan's plans for power hinge on Turkish nationalist feud | DW | 15.05.2016». Deutsche Welle. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2018. 
  41. ↑ Ergil, Doğu (22 April 2014). «Parties and political identities». Today's Zaman. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 October 2014. https://web.archive.org/web/20141019041227/http://www.todayszaman.com/newsDetail.action%3Bjsessionid%3DSihaaFP4f7RR3ujAwruL437B?newsId=345791&columnistId=0. 
  42. ↑ Aydın, Mustafa (4 Ιανουαρίου 2022). «Türkiye Eğilimleri – 2021» (PDF). khas.edu.tr. Kadir Has University. σελ. 14. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 6 Ιανουαρίου 2022. 
  43. ↑ MacDonald, Alex (14 September 2015). «Increasing tensions see resurgence of Turkey's far-right street movements». Middle East Eye. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 October 2016. https://web.archive.org/web/20161019034119/http://www.middleeasteye.net/news/increasing-tensions-see-resurgence-turkeys-far-right-street-movements-923266627. Ανακτήθηκε στις 6 October 2015. 
  44. ↑ Dixon, Norm (28 April 1999). «Kurds defy repression with strong vote for HADEP». Green Left Weekly. https://www.greenleft.org.au/content/kurds-defy-repression-strong-vote-hadep. 
  45. ↑ Stevenson, Tom (21 July 2018). «'Our bodies are Turkish, our souls Islamic!' The rise of Turkey's ultra-nationalists». Middle East Eye. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 August 2020. https://archive.today/20200805160317/https://www.middleeasteye.net/news/our-bodies-are-turkish-our-souls-islamic-rise-turkeys-ultra-nationalists. 
  46. ↑ 46,0 46,1 Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα Jacoby.
  47. ↑ Pacal, Jan (4 April 1997). «The Short and Bloody History of Ulkucus». Turkish Daily News (Hürriyet) (222). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 October 2014. https://web.archive.org/web/20141019035337/http://arama.hurriyet.com.tr/arsivnews.aspx?id=-500825. 
  48. ↑ Park, Bill (October 2008). Turkey's Deep State: Ergenekon and the Threat to Democratisation in the Republic. 153. Royal United Services Institute, σελ. 54. doi:10.1080/03071840802521937. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-10-25. https://web.archive.org/web/20141025055237/https://www.rusi.org/downloads/assets/200810_Park_Turkeys_Deep_State.pdf. Ανακτήθηκε στις 2023-11-09. 
  49. ↑ 49,0 49,1 «Machete attacks raise fears over widespread violence». Today's Zaman. 14 July 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-10-25. https://web.archive.org/web/20141025065709/http://www.todayszaman.com/columnist-240183-on-%3Cb%3Ecrucifixes%3C/_machete-attacks-raise-fears-over-widespread-violence_320660.html. 
  50. ↑ 50,0 50,1 Combs, Cindy C.· Slann, Martin (2007). «Grey Wolves». Encyclopedia of terrorism. New York: Facts On File. σελ. 110. ISBN 978-1-4381-1019-6. 
  51. ↑ Lee, Martin A. (2000). The Beast Reawakens: Fascism's resurgence from Hitler's Spymasters to Today's Neo-Nazi Groups and Right Wing Extremists. New York: Routledge. σελ. 202. The paramilitary wing of the Grey Wolves have been utilized by the Turkish intelligence services to assassinate PKK leaders. 
  52. ↑ Uras, Umut (18 June 2018). «Why Erdogan is entering key elections with a far-right ally». Al Jazeera. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 August 2022. https://web.archive.org/web/20220826105142/https://www.aljazeera.com/news/2018/6/18/why-erdogan-is-entering-key-elections-with-a-far-right-ally. Ανακτήθηκε στις 26 August 2022. 
  53. ↑ «Turkey election: Erdogan wins re-election as president». BBC. 25 June 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 August 2022. https://web.archive.org/web/20220826105142/https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-44596072. Ανακτήθηκε στις 26 August 2022. 
  54. ↑ European Parliament (7 Ιουνίου 2022). «European Parliament resolution of 7 June 2022 on the 2021 Commission Report on Turkey». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2022. 
  55. ↑ Political Chronology of the Middle East. Routledge. 2001. σελ. 234. ISBN 978-1-85743-115-5. 
  56. ↑ «Turkish Prime Minister Turgut Ozal Escapes Assassination». Reuters. 18 June 1988. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 October 2014. https://web.archive.org/web/20141025060806/http://access.reuters.com/turkey-turkish-prime-minister-turgut-ozal-escapes-assassination.html. 
  57. ↑ Cohen, Sam (20 June 1988). «Ozal sees plot behind shooting». The Christian Science Monitor. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 September 2015. https://web.archive.org/web/20150926110725/http://www.csmonitor.com/1988/0620/ozal.html. Ανακτήθηκε στις 25 October 2014. 
  58. ↑ «Turkish leader links shooting, Greek trip». Chicago Tribune: σελ. 4. 20 June 1988. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 October 2014. https://web.archive.org/web/20141025075946/http://archives.chicagotribune.com/1988/06/20/page/4/article/turkish-leader-links-shooting-greek-trip/. Ανακτήθηκε στις 25 October 2014. 
  59. ↑ «Eleven Taken Into Custody For Ergenekon Investigation». Bianet. 18 September 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 November 2014. https://web.archive.org/web/20141112003421/http://bianet.org/english/politics/109807-eleven-taken-into-custody-for-ergenekon-investigation. Ανακτήθηκε στις 11 November 2014. 
  60. ↑ Vick, Karl (30 September 2005). «In Turkey, a Clash of Nationalism and History». The Washington Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 October 2017. https://web.archive.org/web/20171011082358/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2005/09/29/AR2005092902240.html. Ανακτήθηκε στις 29 August 2017. 
  61. ↑ Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα hurriyet 2005.
  62. ↑ «The Violations of the Human Rights of the Greek Minority in Turkey: Atrocities and persecutions 1923–2009» (PDF). cpolitan.gr. Athens: The Constantinopolitan Society. 2009. σελ. 31. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 11 Νοεμβρίου 2014. 
  63. ↑ Alexopoulos, Dimitris (28 October 2005). «By the Grey Wolves Tension at the Patriarchate». The Hellenic Radio (ERA). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 November 2014. https://web.archive.org/web/20141108000245/http://www.hri.org/news/greek/eraen/2005/05-10-28_1.eraen.html#08. Ανακτήθηκε στις 7 November 2014. 
  64. ↑ Spyroglou, Valentine (April 2006). «A Populist Surge Splits Turkey From Its Traditional Allies». Defense & Foreign Affairs Strategic Policy (International Strategic Studies Association): 13. 
  65. ↑ Victor Roudometof (Οκτωβρίου 2013). Globalization and Orthodox Christianity: The Transformations of a Religious Tradition. Routledge. ISBN 978-0-415-84373-7. 
  66. ↑ Pearlman, Wendy; Cunningham, Kathleen Gallagher (2012). «Nonstate Actors, Fragmentation, and Conflict Processes». Journal of Conflict Resolution 56 (3): 11. doi:10.1177/0022002711429669. http://jcr.sagepub.com/content/56/1/3. Ανακτήθηκε στις 9 November 2014. 
  67. ↑ Anastasiou, Harry (2008). The Broken Olive Branch: Nationalism, Ethnic Conflict, and the Quest for Peace in Cyprus. Syracuse, New York: Syracuse University Press. σελ. 152. ISBN 978-0-8156-5090-4. 
  68. ↑ Wes Johnson, Balkan inferno: betrayal, war and intervention, 1990–2005, (Enigma Books, 2007), 389.
  69. ↑ «AI Concerns in Europe». Amnesty International. Ιουλίου–Δεκεμβρίου 1996. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2018. 
  70. ↑ «Chronology for Turkish Cypriots in Cyprus». refworld.org. Minorities at Risk. 2004. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2014. 
  71. ↑ Fritz, Johann P. (23 Οκτωβρίου 2003). «IPI expresses concern over brutal attack on Turkish Cypriot journalist». ifex.org. Reporters Without Borders. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2014. 
  72. ↑ Sayın, Fatih Mehmet (2009). «Cyprus Problem in the Integration of Turkey to the European Union» (PDF). Tbilisi State University. σελ. 98. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 7 Νοεμβρίου 2014. 
  73. ↑ «Turkish Cypriot and Turkish Media Review 30/10/2013». moi.gov.cy. Republic of Cyprus, Ministry of Interior, Press and Information Office. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 November 2014. https://web.archive.org/web/20141102064317/http://www.moi.gov.cy/moi/pio/pio.nsf/All/36F52905DC4DBE3EC2257C140044B20B?OpenDocument&print. Ανακτήθηκε στις 2 November 2014. 
  74. ↑ «Turkish Cypriot and Turkish Media Review 08/11/2013». moi.gov.cy. Republic of Cyprus, Ministry of Interior, Press and Information Office. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 November 2014. https://web.archive.org/web/20141102064022/http://www.moi.gov.cy/moi/pio/pio.nsf/d2f0876e1500506ac2257076004d01cb/124f3fe8b670f019c2257c1d00496b33?OpenDocument. Ανακτήθηκε στις 2 November 2014.