Γοργόνα της Βαρσοβίας

Το σημερινό οικόσημο της Βαρσοβίας
Το οικόσημο της Παλιάς Βαρσοβίας βρίσκεται στο εξώφυλλο του βιβλίου «Regestrum proventuum et expensorum fareis antiq [ue] varsaviae» του 1652
Η γοργόνα στο κέντρο της Παλιάς Πόλης της Βαρσοβίας
Η γοργόνα στον ποταμό Βιστούλα
Η γοργόνα στην κοιλαδογέφυρα Στανίσουαφ Μαρκιέβιτς
Η γοργόνα του Βόιτσεχ Τσέρβος
Η γοργόνα του Γέζι Χοϊνάτσκι

Η Γοργόνα της Βαρσοβίας (πολωνικά: Syrenka Warszawska) είναι ένα σύμβολο της Βαρσοβίας, που απεικονίζεται στο οικόσημο της πόλης, καθώς και σε πολλά αγάλματα και άλλες συμβολισμούς.

Ετυμολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πολωνική syrenka είναι συγγενική με τη σειρήνα, αλλά είναι πιο σωστά μια γοργόνα γλυκού νερού που ονομάζεται μελυζίνα. Η κοινή μετάφραση, σε κάθε περίπτωση, δεν είναι ούτε σειρήνα ούτε μελυζίνα, αλλά γοργόνα.

Προέλευση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα πλάσμα ήταν στο οικόσημο της Βαρσοβίας το 1390. Παρουσίαζε ένα ζώο με πόδια πουλιού και κορμό καλυμμένο με φολίδες δράκων. Η σφραγίδα του 1459 είχε θηλυκά χαρακτηριστικά, κορμό πουλιών, ανθρώπινα χέρια, ουρά ψαριού και πόδια και νύχια πτηνών. Η πρώτη παρουσίαση μιας γοργόνας χρονολογείται από το 1622.

Η έμπνευση για το οικόσημο προήλθε πιθανότατα από το βιβλίο του 2ου αιώνα, Φυσιολόγος.

Ο θρύλος της γοργόνας της Βαρσοβίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν αρκετοί θρύλοι για τη γοργόνα. Η λογοτεχνία και οι ξεναγοί της πόλης λένε ότι η γοργόνα αποφάσισε να μείνει αφού σταμάτησε στην όχθη ενός ποταμού κοντά στην Παλιά Πόλη. Οι ψαράδες παρατήρησαν ότι κάτι δημιουργούσε κύματα, μπέρδευε τα δίχτυα και απελευθέρωνε τα ψάρια τους. Σχεδίασαν να παγιδεύσουν το ζώο, όμως μετά το άκουσαν να τραγουδά και το ερωτεύτηκαν. Ένας πλούσιος έμπορος παγίδευσε και φυλάκισε τη γοργόνα. Ακούγοντας τα κλάματά της, οι ψαράδες τη διέσωσαν. Από τότε, η γοργόνα, οπλισμένη με σπαθί και ασπίδα, ήταν έτοιμη να βοηθήσει στην προστασία της πόλης και των κατοίκων της.[1]

Μερικές φορές αυτός ο μύθος επεκτείνεται λέγοντας ότι η Μικρή Γοργόνα στην Κοπεγχάγη είναι η αδελφή της γοργόνας της Βαρσοβίας[2] και πήγαν σε χωριστούς δρόμους από τη Βαλτική Θάλασσα.

Ένας άλλος θρύλος λέει πως βοήθησε έναν πρίγκιπα που χάθηκε στο κυνήγι και αυτός ίδρυσε την πόλη προς τιμήν της.[3]

Μνημεία και γλυπτά της γοργόνας της Βαρσοβίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραδείγματα περιλαμβάνουν:

Αγορά της Παλιάς Πόλης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το γλυπτό στην Πλατεία Αγοράς της Παλιάς Πόλης της Βαρσοβίας σχεδιάστηκε από τον γλύπτη της Βαρσοβίας Κονστάντι Χέγκελ.

Αρχικά (1855-1928) και σήμερα (από το 2000) βρίσκεται στην αγορά. Σε άλλες περιπτώσεις, μεταφέρθηκε σε διαφορετικά μέρη στη Βαρσοβία. Το 2008, το αρχικό γλυπτό από χαλκό και ψευδάργυρο αφαιρέθηκε από την αγορά για εργασίες συντήρησης. Το γλυπτό ήταν σε πολύ κακή κατάσταση λόγω μηχανικών βλαβών και πολυάριθμων πράξεων βανδαλισμών. Το επισκευασμένο πρωτότυπο μεταφέρθηκε στο Μουσείο της Βαρσοβίας και αντικαταστάθηκε με ένα αντίγραφο από το χυτήριο Γιάτσεκ Γκουζέρα στο Ντομπρόβιε, κοντά στο Κιέλτσε.

Ποβίλσε

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αυτό το άγαλμα, κατασκευασμένο από ερυθρό ορείχαλκο, ανεγέρθηκε τον Απρίλιο του 1939 στο Ποβίλσε, κοντά στον ποταμό Βιστούλα. Το γλυπτό είναι της Λουντβίκα Νιτσχόβα και η πόζα από την ποιήτρια Κριστίνα Κραχέλσκα. Αρχικά, επρόκειτο για ένα γλυπτό ύψους 20 μέτρων από γυαλί, τοποθετημένο σε στήλη στη μέση του καναλιού του Βιστούλα. Για οικονομικούς λόγους, η ιδέα αυτή εγκαταλείφθηκε, επιλέγοντας μια πιο σεμνή λύση - ένα γλυπτό περιτριγυρισμένο από ψάρια και γλάρους, το οποίο επρόκειτο να στηθεί σε ένα σιντριβάνι.

Το μνημείο δεν ήταν στον κατάλογο των αντικειμένων που προορίζονταν από τους Γερμανούς για διάλυση και ήταν επίσης ένα από τα λίγα που επέζησαν του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου χωρίς μεγάλες ζημιές.[4]

Το φθινόπωρο του 2006, μια ασημένια πλάκα του Τάγματος Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας προστέθηκε στο μνημείο για τον Στρατηγό Βουαντίσουαφ Σικόρσκι, ο οποίος το έλαβε ως αναγνώριση της υπεράσπισης της Βαρσοβίας τον Σεπτέμβριο του 1939.

Κοιλαδογέφυρα Μαρκιέβιτς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια γοργόνα που σμιλεύτηκε από τον Γιαν Βοϊντίγκα ανεγέρθηκε στην κοιλαδογέφυρα Στανίσουαφ Μαρκιέβιτς στην οδό Καρόβα το 1905.

Σέιμ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια γοργόνα σχεδιασμένη από τον Αλεξάντερ Ζουρακόφσκι το 1947 ήταν χαραγμένη στην ασπίδα στο στήθος ενός αγάλματος ενός αετού που βρίσκεται στην κύρια αίθουσα συνεδριάσεων του πολωνικού κοινοβουλίου, του Σέιμ.

Οδός Ινζινιέρσκα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αυτή η γοργόνα βρίσκεται πάνω από την είσοδο του πρώην αμαξοστασίου των τραμ στην οδό Ινζινιέρσκα 6.

Οδός Κατοβίτσκα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βρίσκεται στο κτίριο του 77ου σχολείου στη γωνία των οδών Κατοβίτσκα και Ζβιτσιέζτσουφ στη Σάσκα Κέμπα. Το ανάγλυφο είναι του Βόιτσεχ Τσέρβος.

Οδός Γκροχόφσκα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αυτή η γοργόνα βρίσκεται μπροστά από το γραφείο του δήμου της Βαρσοβίας στην οδό Γκροχόφσκα 274 και κατασκευάστηκε από τον Γέζι Χοϊνάτσκι. Αρχικά βρισκόταν στη Σάσκα Κέμπα, μπροστά από τον κινηματογράφο Sawa.

Παλάτι του Πολιτισμού και της Επιστήμης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην κορυφή του Παλατιού του Πολιτισμού και της Επιστήμης, σε κάθε όψη ρολογιού (που προστέθηκαν πριν από τους εορτασμούς της χιλιετίας το 2000), υπάρχει η γοργόνα της Βαρσοβίας.[5]

Έξω από τη Βαρσοβία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα αναμνηστικό σιντριβάνι της γοργόνας της Βαρσοβίας με παρόμοιο σχήμα με το μνημείο στο Ποβίσλε βρίσκεται στην κεντρική πλατεία της Μπιέλσκο-Μπιάουα. Δημιουργήθηκε το 1954 από τον Ρίσαρντ Σροτσίνσκι.

Εικόνες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Η γοργόνα στο πολωνικό κοινοβούλιο, το Σέιμ
    Η γοργόνα στο πολωνικό κοινοβούλιο, το Σέιμ
  • Η γοργόνα στην οδό Ινζινιέρσκα
    Η γοργόνα στην οδό Ινζινιέρσκα
  • Η γοργόνα της Βαρσοβίας στη σελίδα τίτλου ενός βιβλίου της Παλιάς Βαρσοβίας το 1609
    Η γοργόνα της Βαρσοβίας στη σελίδα τίτλου ενός βιβλίου της Παλιάς Βαρσοβίας το 1609
  • Το οικόσημο της Βαρσοβίας στη σελίδα τίτλου ενός βιβλίου της Παλιάς Βαρσοβίας το 1599
    Το οικόσημο της Βαρσοβίας στη σελίδα τίτλου ενός βιβλίου της Παλιάς Βαρσοβίας το 1599
  • Το οικόσημο της Βαρσοβίας στη σελίδα τίτλου ενός βιβλίου της Παλιάς Βαρσοβίας το 1602
    Το οικόσημο της Βαρσοβίας στη σελίδα τίτλου ενός βιβλίου της Παλιάς Βαρσοβίας το 1602
  • Το οικόσημο της Βαρσοβίας το 1845
    Το οικόσημο της Βαρσοβίας το 1845

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «Warsaw legends». Warsaw Tour/Fall in love with Warsaw. Warsaw Tourist Office. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2014. Ever since, the Mermaid, armed with sword and shield, has been ready to help protect the city and its residents 
  2. ↑ «Syrenka Warszawska - legenda, historia i pomniki» (στα Πολωνικά). 15 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2023. 
  3. ↑ «The Story of Syrenka - Symbol of Warsaw». In Your Pocket. In Your Pocket. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2014. Miraculously, a mermaid emerged and guided the prince to safety by firing burning arrows into the sky. Warsaw was founded out of gratitude, and the mermaid adopted as its emblem. 
  4. ↑ «Monument to the Mermaid». monuments-remembrance.eu. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2020. 
  5. ↑ User: TenKobuz (10 Ιουνίου 2014). «Palac Kultury i Nauki Detal 80 30017.jpg». Wikimedia. Wikimedia. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2014. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]