Η Εκπαίδευση στο Αζερμπαϊτζάν ρυθμίζεται από το Υπουργείο Παιδείας του Αζερμπαϊτζάν[1]. Στην Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν το εκπαιδευτικό σύστημα έχει δημοκρατικό, κοσμικό χαρακτήρα και η βάση του είναι εθνικές και διεθνείς αξίες.
Καθένας έχει δικαίωμα στην εκπαίδευση. Αυτό θεσπίστηκε στο Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Η εκπαίδευση είναι δωρεάν και υποχρεωτική για παιδιά ηλικίας μεταξύ έξι και δεκαπέντε.
Στην προ-σοβιετική περίοδο η εκπαίδευση στο Αζερμπαϊτζάν περιλάμβανε την εντατική ισλαμική θρησκευτική εκπαίδευση από την ηλικία των πέντε ετών σε θρησκευτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα (madrasa) που συνδέονταν με τα τζαμιά. Αργότερα εμφανίστηκαν τα κοσμικά δημοτικά σχολεία για τους Αζέρους αλλά η χρήση της Αζερμπαϊτζανής γλώσσας την τσαρική περίοδο ήταν απαγορευμένη. Στη σοβιετική εποχή το μέσο επίπεδο εκπαίδευσης αυξήθηκε κάνοντας σταδιακή χρήση του αραβικού, λατινικού, κυριλλικού αλφάβητου. Ξανά, το εκπαιδευτικό σύστημα βασίστηκε στο σοβιετικό μοντέλο με κρατικό έλεγχο όλων των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων υπό τη μαρξιστική-λενινιστική ιδεολογία.
Σήμερα, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (Έκθεση 2009), το ποσοστό αλφαβητισμού φτάνει το 99,5%[2]. Η κουλτούρα του Αζερμπαϊτζάν ανέπτυξε σεβασμό στην κοσμική εκπαίδευση.
Αζερικά είναι η κύρια γλώσσα της εκπαίδευσης στα σχολεία της χώρας και είναι η επίσημη γλώσσα του Αζερμπαϊτζάν. Αλλά η εκπαίδευση γίνεται επίσης στα ρωσικά και αγγλικά. Διαδεδομένη είναι η χρήση της ρωσικής. Το 2001, το κυριλλικό αλφάβητο αντικαταστήθηκε από το λατινικό[3].
Προσχολική εκπαίδευση θεωρείται ως μέσο πρόληψης της σχολικής αποτυχίας και του κοινωνικού αποκλεισμού, γιατί προσφέρει πολύτιμο χρόνο στο παιδί να ωριμάσει και να ανακαλύψει τις δυνατότητές του μέσα από τις δομημένες δημιουργικές δραστηριότητες του ωρολογίου προγράμματος.
Πρωτοβάθμια εκπαίδευση αρχίζει με ένα έτος της προσχολικής εκπαίδευσης. Πριν από την προσχολική εκπαίδευση, τα περισσότερα παιδιά γνωρίζουν τα βασικά της κατανόησης από την εμπειρία των νηπιαγωγείων τους. Ορισμένα παιδιά αποκτούν δεξιότητες γραφής και ανάγνωσης και κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Το δημοτικό σχολείο αρχίζει συνήθως στην ηλικία των έξι ετών και αποτελείται από τέσσερα τάξεις.
Γενική δευτεροβάθμια εκπαίδευση (10-16 ετών) ανήκει στην υποχρεωτική εκπαίδευση.
Η εισαγωγή στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση γίνεται με την επιτυχία των μαθητών στις εισαγωγικές εξετάσεις που διεξάγονται στο τέλος της σχολικής χρονιάς. Η εκπαίδευση σε ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν έχει τρία βήματα: bachelor degree, master degree, doctorate degree.
Με βάση στατιστικών στοιχείων 3558 άτομα έλαβαν το δικαίωμα να σπουδάσουν στο εξωτερικό στο πλαίσιο του «Κρατικό Πρόγραμμα για την Εκπαίδευση Νέων του Αζερμπαϊτζάν στο Εξωτερικό το 2007-2015»[4][5] που εγκρίθηκε με τη Διάταξη του Προέδρου του Αζερμπαϊτζάν[6].