Ελληνικό Αττικής

Συντεταγμένες: 37°53′33.0″N 23°44′39.8″E / 37.892500°N 23.744389°E / 37.892500; 23.744389

Ελληνικό Αττικής
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Ελληνικό Αττικής
37°53′33″N 23°44′40″E
ΧώραΕλλάδα[1]
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Ελληνικού - Αργυρούπολης
Ίδρυση1925
Υψόμετρο5 μέτρα
Πληθυσμός16.715 (2021)
Ταχ. κωδ.167 xx
Τηλ. κωδ.210
δεδομένα (π • σ • ε )

Το Ελληνικό είναι δημοτική ενότητα του Δήμου Αργυρούπολης-Ελληνικού του Νοτίου Τομέα Αθηνών της Περιφέρειας Αττικής. Η συνολική έκταση του ανέρχεται σε 7,5 τετ. χλμ. εκ των οποίων τα 5,5 ανήκαν στο παλαιό Διεθνές Αεροδρόμιο Ελληνικού και θα ανήκουν στο μητροπολιτικό πάρκο του Ελληνικού.

Αποτελείται από την περιοχή των Σουρμένων, του Άνω Ελληνικού, του Κάτω Ελληνικού (Άγιος Κοσμάς) και την συνοικία της Αγίας Παρασκευής. Η Λεωφόρος Βουλιαγμένης και οι εγκαταστάσεις των δύο (2) αεροδρομίων καθώς και ο χώρος των βάσεων χωρίζουν τον πρώην Δήμο Ελληνικού στις τέσσερις συνοικίες[2].

Το Ελληνικό συνορεύει με τον Άλιμο, την Αργυρούπολη και την Γλυφάδα. Διαθέτει 14 πλατείες και 15 παιδικές χαρές.[3] Η κυκλοφοριακή σύνδεση της περιοχής με το κέντρο της Αθήνας πραγματοποιείται σήμερα με οδικούς άξονες ταχείας κυκλοφορίας: τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης και την παραλιακή Λεωφόρο Ποσειδώνος. Στο Ελληνικό τερματίζει η Γραμμή 2 του Μετρό Αθήνας και ο σταθμός Ελληνικό αποτελεί συγκοινωνιακό κόμβο καθώς εξυπηρετεί και τις μετέπειτα περιοχές του νότιου τομέα, όπως η γειτονική Γλυφάδα.

Το Ελληνικό είναι ο χώρος ενός μείζονος αναπτυξιακού έργου για την παράκτια Αθήνα που ξεκίνησε το 2020 και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2026· ο Μητροπολιτικός Πόλος Ελληνικού - Αγίου Κοσμά, που αποτελείται από πολυτελείς κατοικίες, ξενοδοχεία, καζίνο, μαρίνα, καταστήματα, γραφεία και τα ψηλότερα κτίρια της Ελλάδας όπως ο Riviera Tower[4] και το Hard Rock Hotel Casino.[5]

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Υδατόπυργος.

Ονομασία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η παλιά ονομασία της περιοχής ήταν Λοιμικό, λόγω του λοιμοκαθαρτηρίου που υπήρχε εκεί. Στις αρχές του 20ου αιώνα καθιερώθηκε η ονομασία Ελληνικό, ως πιο εύηχη παραλλαγή της προηγούμενης ονομασίας. Δεν επικράτησε όμως, παρά μόνο σταδιακά μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς ως τότε χρησιμοποιούνταν παράλληλα με την ονομασία Χασάνι, λόγω ενός πύργου κάποιου Τουρκαλβανού ονόματι Χασάν.

20ος αιώνας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1922 μετά τη Μικρασιατική εκστρατεία εγκαταστάθηκαν στην βόρεια περιοχή του δήμου πρόσφυγες από την Σούρμενα του Πόντου και η περιοχή πάνω από τη λεωφόρο Βουλιαγμένης που χωρίζει τον δήμο ονομάσθηκε Σούρμενα.

Το 1925 το υπουργείο Γεωργίας έδωσε κλήρους ανταλλάξιμης γης 5 στρεμμάτων. Η παροχή αυτή έχει συγκεκριμένους όρους. Για τα Σούρμενα τα στρέμματα δεν είναι ενιαία και αφαιρώντας την εισφορά για δρόμους και κοινόχρηστους χώρους είναι 4 στρέμματα. Στο Κάτω Ελληνικό προϋπόθεση για την εγκατάσταση ήταν η δήλωση ότι αναλάμβανε ο κάτοικος να κάνει εκβραχισμούς του οικοπέδου του, περιμάνδρωση και κήπο. Τις εν λόγω προϋποθέσεις μπορούσαν να εκπληρώσουν μόνο οι πιο εύποροι της εποχής, με αποτέλεσμα η περιοχή να κατοικηθεί από εμπόρους, εφοπλιστές, εύπορους και εγγράμματους που κατάγονταν από τη Σμύρνη, τον Πόντο, την Πόλη. Την ονόμασαν Κηπούπολη κι ήταν «όνομα και πράμα»[6].

Το 1928 δίνονται οι αποζημιώσεις των ανταλλάξιμων περιουσιών και κτίζονται αρκετά πέτρινα σπίτια. Την ίδια χρονιά ανοίγουν δημόσιο πηγάδι στην οδό Ιασωνίδου και η ζωή παίρνει το δρόμο προς το καλύτερο. Ειδικά για το νερό μέχρι το 1956 που μπαίνει το δίκτυο της ύδρευσης, οι κάτοικοι ή άνοιγαν πηγάδια βάθους 22 – 30 μέτρων ή το αγόραζαν από τον νερουλά με το δίκυκλο.

Έως το 1929, τα Σούρμενα ανήκαν στην Κοινότητα Καλαμακίου, οπότε αποσπώνται και γίνονται δύο κοινότητες:

Α. Κοινότητα Ελληνικού με το Διάταγμα 8-3-1930 ΦΕΚ Α΄ 80/1930 και

Β. Κοινότητα Κομνηνών (Χασάνι) με το Βασιλικό Διάταγμα 4-7-1929 ΦΕΚ Α΄ 221/1929.

Η κατασκευή της Λεωφόρου Βουλιαγμένης ξεκίνησε το 1937 και ολοκληρώθηκε ένα χρόνο αργότερα. Πρόκειται για τη πρώτη λεωφορειακή γραμμή για το Κέντρο, που είχε αφετηρία στην οδό Ακαδημίας. Ως τότε το μόνο συγκοινωνιακό μέσο που εξυπηρετούσε την περιοχή ήταν ένα ταξί – λεωφορείο, που το ναύλωναν οι κάτοικοι για να ανεβοκατεβαίνουν στην Αθήνα. Το 1925 οι κάτοικοι ξεκινούν όλοι μαζί το κτίσιμο του πρώτου δημοτικού σχολείου της περιοχής, μια παράγκα σκεπασμένη με φύλλα αμίαντου στην πλατεία Σουρμένων (το κτίριο σώζεται ακόμα και στεγάζει το Ποντιακό Μουσείο).

Το 1943 με τη Γερμανική Κατοχή δίνεται η εντολή εκκένωσης της περιοχής και οι κάτοικοι βρίσκουν καταφύγιο σε σπίτια στην Καλλιθέα, την Κοκκινιά και τη Νέα Σμύρνη. Η περιοχή διαμορφώνεται σε εικονικό αεροδρόμιο για να μη βομβαρδιστούν οι πραγματικές εγκαταστάσεις. Οι βομβαρδισμοί επέτειναν την καταστροφή και την ερήμωση. Στην Κατοχή οι κοινότητες Γλυφάδας και Ελληνικού καταργούνται και στη θέση τους δημιουργείται ο Δήμος Ευρυάλης με το Νόμο 239/1943 ΦΕΚ Α΄ 174/1943. Το 1945 αποσπάστηκε από το Δήμο Ευρυάλης και ανασυστάθηκε ως Κοινότητα Ελληνικού. Το 1968 καταργήθηκε εκ νέου ως κοινότητα και αποτέλεσε με την Κοινότητα Καλαμακίου το Δήμο Αλίμου. Επανασυστάθηκε όμως το 1975 με το Νόμο 185/1975.

21ος αιώνας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2010 με τον «Καλλικράτη» (σε ισχύ από 1/1/2011) καταργήθηκε ως δήμος και συγχωνεύτηκε με το Δήμο Αργυρούπολης αποτελώντας πλέον τον ευρύτερο Δήμο Ελληνικού – Αργυρούπολης.

Αεροδρόμιο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η κυβέρνηση Μεταξά αποφασίζει στην περιοχή να δημιουργηθεί αεροδρόμιο. Η λειτουργία του ξεκίνησε το 1938 με διάδρομο προσγειώσεως 1.800 μέτρων.

Από το 1938 ως το 2001 στο Ελληνικό λειτουργούσαν στην αρχή ένα στη συνέχεια δύο και από το 1970 τρία αεροδρόμια, το ομώνυμο Αεροδρόμιο Αθηνών ή Ανατολικό, το Αεροδρόμιο Εσωτερικού, ή Δυτικό και το πολεμικό αεροδρόμιο της αμερικανικής βάσης που εξυπηρετούσε και την ελληνική αεροπορική βάση Ελληνικού. Σήμερα τμήμα του Δημαρχείου στεγάζεται σε πρώην εγκαταστάσεις του άλλοτε Ανατολικού αερολιμένα.

Έπειτα από τον τερματισμό λειτουργίας του το 2001 το Αεροδρόμιο του Ελληνικού παραμένει κλειστό καθώς ο Νέος Διεθνής Αερολιμένας "Ελευθέριος Βενιζέλος" αποτελεί πλέον το κεντρικό αεροδρόμιο των Αθηνών.

Τα τελευταία χρόνια βρίσκεται υπό διαβούλευση ένα σχέδιο ανάπλασης της περιοχής του Παλαιού Αεροδρομίου με στόχο την αξιοποίηση των εκτάσεων του. Πιο συγκεκριμένα, η πρόταση να πραγματοποιηθεί το project του Ελληνικού, μία επένδυση ύψους 7 δισεκατομμυρίων ευρώ, όπου θα περιλαμβάνει τουριστικές εγκαταστάσεις, καζίνο, ουρανοξύστες και κάποιους χώρους πρασίνου, θεωρείται πως μπορεί να αξιοποιήσει τον χώρο του πρώην αεροδρομίου φέρνοντας παράλληλα μια τοπική οικονομική ανάπτυξη άνευ προηγουμένου αλλά και αισθητική αναβάθμιση στην ευρύτερη περιοχή της παραλιακής. Παρόλα αυτά, αντιδράσεις και αμφιβολίες αλλά και προσφυγές για την αληθινή συνεισφορά του έργου στην τοπική κοινωνία, αλλά και διάφορες αντιδικίες μεταξύ των εμπλεκόμενων μελών, έχουν οδηγήσει σε μεγάλη καθυστέρηση την έναρξη των εργασιών.

Κλίμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ελληνικό έχει γενικά ήπιο και ξηρό κλίμα με λίγες βροχές στο σύνολο της διάρκειας του χρόνου. Από τα στοιχεία της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (ΕΜΥ) προκύπτει πως το Ελληνικό κατατάσσεται οριακά στο θερμό Ημίξηρο κλίμα στέπας σύμφωνα με την Κλιματική ταξινόμηση Κέππεν, με σημαντικές όμως επιρροές μεσογειακού κλίματος. Η υψηλότερη καταγεγραμμένη θερμοκρασία είναι 43,0 βαθμοί τον Αύγουστο του 2021 ενώ η χαμηλότερη -4,2 βαθμοί τον Φεβρουάριο του 2008.


Κλιματικά δεδομένα Ελληνικού 10 m asl (1955-1997)
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Μέση Μέγιστη °C (°F) 13.6 14.1 15.7 19.4 24.1 28.7 31.8 31.7 28.2 23.2 18.8 15.2 22,04
Μέση Ελάχιστη °C (°F) 7.0 7.1 8.4 11.4 15.8 20.1 22.8 22.8 19.6 15.6 12.0 8.8 14,28
Υετός mm (ίντσες) 48,3 40,9 39,7 26 15,2 5,6 5,2 7 9,6 47,8 55,4 64,1 364,8
Πηγή: Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία [7]


Εκπαίδευση και υποδομές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Δήμος Ελληνικού λειτουργούσε 4 Δημοτικά Σχολεία, 6 Νηπιαγωγεία, 2 Γυμνάσια, 1 Γενικό Λύκειο, 1 ΕΠΑΛ, καθώς και Γυμνάσιο και Λύκειο Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης. Επίσης υπήρχαν 4 παιδικοί σταθμοί καθώς και 2 Κέντρα Ανοιχτής Προστασίας Ηλικιωμένων (Κ.Α.Π.Η.)[8].

Κοινοτάρχες και δήμαρχοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρόεδροι της Κοινότητας Ελληνικού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρόεδροι της Κοινότητας Ελληνικού διετέλεσαν:[9]

  • 1931 Φίλων Κτενίδης
  • 1931-1941 Ιωάννης Χαριάτης
  • 1941-1943 Αχιλλεύς Πρωτοσύγγελος
  • 1945-1946 Ελευθέριος Παυλίδης
  • 1946-1947 Γεώργιος Σιγανός
  • 1948-1951 Πάνος Αθανασιάδης
  • 1951-1952 Γεώργιος Σιγανός
  • 1952 Σάββας Αμηρίδης (αντιπρόεδρος, στη θέση του παραιτηθέντος Σιγανού)
  • 1952-1957 Γεώργιος Μαρίνος
  • 1957-1959 Γεώργιος Καπιτσαλάς
  • 1959-1964 Ξενοφών Παπαγεωργίου
  • 1964-1967 Φώτιος Σπανούδης
  • 1967 Νικόλαος Σιμιγδαλάς (διορισμένος)
  • 1967 Ξενοφών Παπαγεωργίου (διορισμένος)
  • 1968-1974 Σπυρίδων Φατούρος (διορισμένος)
  • 1976-1982 Κωνσταντίνος Κορτζίδης (19??-2008)

Δήμαρχοι Ελληνικού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φωτογραφίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Λεωφόρος Βουλιαγμένης
    Λεωφόρος Βουλιαγμένης
  • Παιδότοπος
    Παιδότοπος

Γειτονικές περιοχές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
 Σαρωνικός   Άλιμος   Αργυρούπολη 
 Σαρωνικός   Γλυφάδα 
 Σαρωνικός   Γλυφάδα   Γλυφάδα 

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 44861. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018.
  2. ↑ http://www.dimosellinikou.gr/
  3. ↑ http://www.elliniko-argyroupoli.gr
  4. ↑ Kanagias, Christos (10 Αυγούστου 2022). «The permit has been issued for the Riviera Tower, the tallest building in Greece, to be erected at the Ellinikon by Lamda Development». The Ellinikon (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2022. 
  5. ↑ Πισπιρίγκος, Γιάννης (3 Νοεμβρίου 2022). «Hard Rock Hotel & Casino Athens: Η κορωνίδα του Ελληνικού». Construction. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2022. 
  6. ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 29 Οκτωβρίου 2013. 
  7. ↑ "Climatological Information for Athens Hellinikon, Greece", HNMS climatological table, web: [1].
  8. ↑ http://www.elliniko.gr/article.php?cat=15[νεκρός σύνδεσμος]
  9. ↑ Βύρων Πολύδωρας, "Η Μείζων Αθήνα", Καστανιώτης 2002, σελ. 339.