Ζακ ντε λ'Ανζ | |
---|---|
Γέννηση | 17ος αιώνας Αμβέρσα |
Θάνατος | 17ος αιώνας |
Χώρα πολιτογράφησης | Κάτω Χώρες των Αψβούργων |
Ιδιότητα | ζωγράφος[1] |
Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Ζακ ντε λ'Ανζ (Jacques de l'Ange ή Μονογραμμιστής JAD, ενεργός κατά την περίοδο 1630 - 1650) ήταν Φλαμανδός ζωγράφος και σχεδιαστής γνωστός για τις ρωπογραφίες και τους πίνακες με ιστορικά θέματα, τα οποία φιλοτεχνούσε μιμούμενος το ύφος του Καραβάτζιο. Ο καλλιτέχνης ανακαλύφθηκε εκ νέου στα μέσα της δεκαετίας του 1990, καθώς τα έργα του ως τότε αποδίδονταν σε άλλους καραβατζιστές καλλιτέχνες του Βορρά, και ιδιαίτερα στους Καραβατζιστές της Ουτρέχτης.[2]
Ελάχιστα στοιχεία είναι γνωστά για τη ζωή του Ζακ ντε λ'Ανζ. Δεν είναι σαφές αν πρέπει να ταυτιστεί με τον ζωγράφο σκηνών καθημερινότητας και ιστορικών σκηνών Γιάκομπ (Ζακ) ντε Λάνγκε (Jacob (Jacques) de Langhe), ο οποίος δραστηριοποιήθηκε στην Αμβέρσα το 1632-33 και ήταν μαθητής του Γιαν Κόσσιερς.[3] Ο Ζακ ντε λ'Ανζ είναι γνωστό ότι διετέλεσε μαθητής του Κόσσιερς.[2]
Έγινε "Δάσκαλος" στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά της Αμβέρσας το 1632-33. Δραστηριοποιήθηκε στην Αμβέρσα κατά την περίοδο 1630 - 1640.[2]
Ο Ζακ ντε λ'Ανζ ανακαλύφθηκε εκ νέου το 1944 από τον ιστορικό τέχνης Μπέρναρντ Σνάκενμπουργκ (Bernhard Schnackenburg), όταν αυτός κατάφερε να συνδέσει τον πίνακα Η Αγία Οικογένεια στο Μουσείο Βόρειας Βραβάντης (Noordbrabants Museum) στο Ντεν Μπος, ο οποίος έφερε το μονόγραμμα "JAD" με ορισμένους άλλους πίνακες σε ύφος του Καραβάτζιο.[4] Πριν από αυτό ο Ζακ ντε λ'Ανζ ήταν γνωστός μόνον ως "Μονογραμμιστής JAD" (Monogrammist JAD), καθώς υπέγραφε τους πίνακές του μόνον με τα αρχικά "JAD".[5]
Πριν από αυτή την ανακάλυψη, οι συνθέσεις του ντε λ'Ανζ είχαν αποδοθεί σε άλλους ζωγράφους, κατά κύριο λόγο της Σχολής της Ουτρέχτης, όπως οι Χέρριτ φαν Χόντχορστ, Γιοάχιμ φον Σάντραρτ και Ματτίας Στομ.[6] Η σύγχυση του ντε λ'Ανζ με τους άλλους ζωγράφους οφείλεται στο γεγονός ότι ο ντε λ'Ανζ ζωγράφιζε σε ύφος ιδιαίτερα επηρεασμένο από τον Καραβάτζιο. Ο Δάσκαλος του ντε λ' Ανζ, Γιαν Κόσσιερς, ξεκίνησε επίσης ως οπαδός του Καραβάτζιο, του οποίου τα έργα πρέπει να είχε μελετήσει κατά τη διαμονή του στη Ρώμη.[7]
Οι συνθέσεις που σήμερα αποδίδονται στον ντε λ'Ανζ περιλαμβάνουν θρησκευτικά και μυθολογικά θέματα καθώς και αλληγορικές σκηνές της καθημερινότητας. Παράδειγμα των πρώτων αποτελεί ο Αλυσοδεμένος Προμηθέας και η Αγία Οικογένεια. Η τελευταία σύνθεση αρχικήα είχε αποδοθεί στον Άμπραχαμ φαν Ντίπενμπέικ και στον Πίτερ φαν Λιντ.[8]
Ο Ζαν ντε λ'Ανζ είναι κατά κύριο λόγο γνωστός για τη σειρά των επτά ρωπογραφιών που απεικονίζουν τα Επτά θανάσιμα αμαρτήματα. Δημιούργησε ποικίλα αντίγραφα της σειράς, λόγω της δημοφιλίας του θέματος στην εποχή του.[5] Σήμερα βρίσκονται διεσπαρμένα στο Μουσείο Ερμιτάζ, στο Μουσείο Τέχνης του Μιλγουόκι στο Μουσείο "Museumslandschaft Hessen Kassel" και στο Musée du Séminaire του Κεμπέκ. Στην ιστοσελίδα του, το Μουσείο Ερμιτάζ εξακολουθεί να αποδίδει την Αλληγορία της ματαιοδοξίας στον Γιοάχιμ φον Σάντραρτ.[9] Ένας ακόμη πίνακας της σειράς που απεικονίζει τη Λαγνεία έχει διαπιστωθεί ότι υπάρχει στην πινακοθήκη "Parmiggiani" στο Ρέτζιο Εμίλια, όπου αποδίδεται στον Γιοάχιμ φον Σάντραρτ και τον Ματτίας Στομ.[10][11]
Το Ασμόλειο Μουσείο διαθέτει πλήρη σειρά των επτά συνθέσεων, ζωγραφισμένων σε χαλκό. Πιστεύεται ότι ζωγραφίστηκαν από τον ντε λ'Ανζ ως μικρής κλίμακας υποδείγματα (modelli) αφού είχε συμπληρωθεί η σειρά περί το 1642.[6]
Όπως και άλλοι οπαδοί του Καραβάτζιο, ο ντε λ'Ανζ χρησιμοποιούσε το φως, συνήθως προερχόμενο από μία μόνον πηγή, για να δημιουργήσει το δραματικό αποτέλεσμα. Στη σύνθεσή του για τη Λαιμαργία, επί παραδείγματι, τοποθέτησε ένα κερί στη δεξιά πλευρά της σύνθεσης για να δημιουργήσει δραματικές, σχεδόν θεατρικές σκιές. Ως αποτέλεσμα, η σκηνή ξεπροβάλλει από το σκουρόχρωμο περιθώριο και λαμβάνει βάθος καθώς τονίζονται οι μορφές.[5]